Νέο ρεύμα γεννήθηκε στη Λατινική Αμερική

Νέο ρεύμα γεννήθηκε στη Λατινική Αμερική

2' 42" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

ΣΕΡΧΙΟ ΑΛΒΑΡΕΣ

35 νεκροί

εκδ. Μεταίχμιο

«Ξεχάστε τον μαγικό ρεαλισμό, το νέο λογοτεχνικό ρεύμα που κυριαρχεί στην ισπανόφωνη Αμερική και θα κατακτήσει και τη Γηραιά Ηπειρο ονομάζεται ναρκο-μυθιστόρημα», έγραφε πριν από τρία χρόνια η αρθρογράφος της El Pais και σήμερα μοιάζει να δικαιώνεται από τις εξελίξεις. Η γενιά του Γκαμπριέλ Γκ. Μάρκες, του Κάρλος Φουέντες και του Χούλιο Κορτάσαρ, παραδίδει τη σκυτάλη στη γενιά του Ελμερ Μεντόσα, του Γιούρι Χερέρα, του Σέρχιο Αλβάρες, που έχει ήδη «αποβιβασθεί» στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού.

Ποια είναι όμως τα χαρακτηριστικά αυτού του νέου ρεύματος; Βασικά δύο: Σε επίπεδο γραφής, η ωμή, ρεαλιστική καταγραφή μιας βίαιης καθημερινότητας, με αστυνομική ίντριγκα και χρήση της τεκμηριωτικής μυθοπλασίας. (Επιρροές από τους Βορειοαμερικανούς Τζέιμς Ελρόι, Κόρμακ Μακάρθι, Στίβεν Κινγκ.)

Σε επίπεδο θεματολογίας, η βία και η διαφθορά που γεννά η απρόσκοπτη διακίνηση των ναρκωτικών στις χώρες της Λατινικής Αμερικής και στον μεγάλο τους πελάτη, τις ΗΠΑ, με τον οποίο έχουν αναπτύξει μια προνομιακή σχέση.

Μεξικό, Παναμάς, Πουέρτο Ρίκο, Κολομβία, Γουατεμάλα, είναι οι χώρες που τροφοδοτούν καθημερινά τα δελτία ειδήσεων με αποτρόπαιους φόνους νέων, που εμπλέκονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στο εμπόριο των ναρκωτικών. Βέβαια, πίσω από τα περισσότερα εγκλήματα συχνά βρίσκονται επίορκοι αστυνομικοί, παραστρατιωτικές οργανώσεις ή και κυβερνητικοί αξιωματούχοι με ύποπτο παρελθόν.

Η πτώση των δικτατόρων, τη δεκαετία του ’90, δυστυχώς δεν αποδυνάμωσε τις ναρκο-συμμορίες. Οι πολιτικοί που τους διαδέχθηκαν στην εξουσία αποδείχθηκαν πολλές φορές εξίσου διεφθαρμένοι, ο δε κόσμος γρήγορα συνειδητοποίησε πως, με ή χωρίς δικτάτορες, «η μαφία της λευκής σκόνης» θα παραμένει πάντα στο απυρόβλητο και θα στηρίζει την πραγματική οικονομία!

Οπως παρατηρεί ο Χόρχε Βόλπι, «οι διακινητές των ναρκωτικών σταδιακά απέκτησαν μια μυθική αύρα και οι φτωχοί έφηβοι που παλαιότερα στρέφονταν προς τα επαναστατικά κινήματα, σήμερα πληθαίνουν τις τάξεις των συμμοριών».

Οι νεότεροι συγγραφείς δεν θα μπορούσαν βέβαια να παρακολουθούν απαθείς το νέο ξέσπασμα της βίας. Τη δεκαετία του ’70, οι προπάτορές τους κατήγγειλαν με τον δικό τους τρόπο τις «δημοκρατίες της μπανάνας», τώρα ήταν η σειρά τους να περιγράψουν με τα μελανότερα χρώματα τα νέα αφεντικά: τους βαρόνους της κοκαΐνης, τα καρτέλ του θανάτου, τους πολιτικούς – «βαποράκια».

Το έργο του Κολομβιανού Σέρχιο Αλβάρες «35 νεκροί» είναι ένα από τα χαρακτηριστικότερα του είδους.

Ο ανώνυμος αφηγητής μάς «ξεναγεί» στην άγνωστη Κολομβία των τελευταίων δεκαετιών. Ουσιαστικά η αφήγησή του ξεκινά από εκεί που τελειώνουν τα «Εκατό χρόνια μοναξιά» του Μάρκες. Χωρίς το άλογο στοιχείο του μαγικού ρεαλισμού και χρησιμοποιώντας μια ειρωνική αργκό γλώσσα, ο κεντρικός ήρωας μας εξιστορεί τη ζωή του, από τα εφηβικά χρόνια και την ένταξή του στο επαναστατικό μαοϊκό κόμμα, ώς τη μετατροπή του σε «βαποράκι» και στο τέλος σε πληρωμένο δολοφόνο. Η χειμαρρώδης αφήγησή του κατά διαστήματα διακόπτεται για να παρεμβληθούν αφηγήσεις δεκάδων ανώνυμων ανθρώπων που έχουν πέσει θύματα των ναρκεμπόρων. Σε αυτά τα σημεία ο αφηγηματικός χρόνος είναι δυσδιάκριτος καθώς παρελθόν, παρόν και μέλλον συνυπάρχουν μεταδίδοντας στον αναγνώστη την αίσθηση της αέναης επανάληψης.

Ο κύκλος της βίας δεν γνωρίζει όρια, είναι μια διαρκής κατάσταση. Θύτες και θύματα, αστυνομικοί και εγκληματίες, στρατιωτικοί και επαναστάτες αλλάζουν κατά περίσταση ρόλους και στρατόπεδο αιφνιδιάζοντας τον αναγνώστη.

Πολλά από τα γεγονότα που περιγράφονται είναι πραγματικά, ελαφρώς διασκευασμένα για τις ανάγκες της μυθοπλασίας, κι αυτό δίνει στο βιβλίο, κάποιες στιγμές, τη μορφή δραματοποιημένου ντοκιμαντέρ, που αποτυπώνει με ενάργεια μια κοινωνία υπό διαρκή κρίση.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή