Μεταξύ πολιτισμού και βαρβαρότητας

Μεταξύ πολιτισμού και βαρβαρότητας

3' 25" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Χωρίς να γνωρίζουμε τι ακριβώς συνέβη κοντά στο Φαρμακονήσι τις πρωινές ώρες της περασμένης Δευτέρας, όπου χάθηκαν εννιά παιδιά και τρεις γυναίκες στα νερά του Αιγαίου, το σίγουρο είναι ότι οι ζωές αυτές βαραίνουν την ελληνική πολιτεία. Βαραίνουν όλους μας. Είτε πιστεύουμε τις μαρτυρίες των διασωθέντων είτε των ελληνικών αρχών, οι οποίες είναι εκ διαμέτρου αντίθετες για τα αίτια της τραγωδίας, οι δύο πλευρές συγκλίνουν στο γεγονός ότι οι πρόσφυγες από τη Συρία και το Αφγανιστάν βρέθηκαν στη θάλασσα την ώρα που σκάφος του Λιμενικού Σώματος ρυμουλκούσε το δικό τους. Από τη στιγμή που Ελληνες αξιωματικοί είχαν πάρει τον έλεγχο του σκάφους τους, οι επιβαίνοντες ήταν ευθύνη τους. Γι’ αυτό επιβάλλεται διεξοδική διερεύνηση των γεγονότων, και, εάν διαπιστωθούν ευθύνες ή παραλείψεις από την πλευρά του πληρώματος του ελληνικού σκάφους, να τιμωρηθούν οι ένοχοι και να ληφθούν μέτρα ώστε να μην ξανασυμβεί τέτοιο γεγονός. Εάν βρεθεί ότι οι Ελληνες έκαναν ό,τι μπορούσαν για να σώσουν τους συνανθρώπους τους, τότε ας γίνει γνωστό αυτό, ώστε να φύγει η σκιά από πάνω τους και από πάνω μας.

Μέσα στις παθιασμένες συζητήσεις περί «λαθρομετανάστευσης», οι οποίες συνοδεύουν κάθε τραγωδία στο θαλάσσιο πέρασμα από την Αφρική και την Ασία προς την Ευρώπη, διατρέχουμε τον κίνδυνο να ξεχάσουμε ότι η πρώτη ευθύνη όλων μας είναι να βοηθούμε ανθρώπους που βρίσκονται σε κίνδυνο. Αυτό οφείλει να το γνωρίζει κάθε Ελληνας, του οποίου οι πρόγονοι ταξίδεψαν στα μήκη και πλάτη της Γης όσο λίγοι άλλοι λαοί. Το γνωρίζει, βεβαίως, και κάθε ναυτικός – ο οποίος ξέρει ότι ο ίδιος μπορεί να βρεθεί σε ανάγκη από τη μία στιγμή στην άλλη. Η αλληλοβοήθεια στη θάλασσα, και όπου υπάρχει κίνδυνος, είναι απαράβατος κανόνας. Σπανίως ακούμε για Ελληνες που τον παραβίασαν (μεταξύ των εξαιρέσεων είναι ο ανεκδιήγητος καπετάνιος φορτηγού που το 1984 πέταξε 11 λαθρεπιβάτες στον ωκεανό στα ανοικτά της Σομαλίας, όπου κανένας δεν επέζησε). Συχνά ακούμε για Ελληνες ναυτικούς που έσωσαν ανθρώπους και καμαρώνουμε όταν διεθνείς οργανισμοί και η Ακαδημία Αθηνών τους βραβεύουν. Μας συγκινεί, επίσης, όταν μετανάστες βραβεύονται για τη δική τους αυτοθυσία, όπως δύο νέοι Πακιστανοί που σκοτώθηκαν το 2012 στην προσπάθεια τους να απεγκλωβίσουν ζευγάρι από αυτοκίνητο που είχε κολλήσει στις ράγες τρένου στο Κρυονέρι.

Είτε φέρουν άμεσες ευθύνες οι άνδρες της ακτοφυλακής είτε όχι, ό,τι έγινε στη φουρτουνιασμένη θάλασσα την περασμένη Δευτέρα αντανακλά ένα πρόβλημα που μαστίζει τη χώρα από άκρη σε άκρη για πάρα πολλά χρόνια. Πολύ συχνά οι Αρχές δεν δείχνουν τον αναγκαίο σεβασμό στους ανθρώπους που βρίσκονται υπό την ευθύνη τους. Τα κρατητήρια και οι φυλακές παραμένουν μαύρη τρύπα στον πολιτισμό μας. Οι φυλακές είναι υπερπλήρεις, με τα τελευταία στοιχεία του Συμβουλίου της Ευρώπης (από το 2011) να μιλούν για 12.479 κρατούμενους σε χώρους ικανούς να φυλάσσουν μόνο 8.224. Ενώ έχουν γίνει προσπάθειες αποσυμφόρησης, οι φυλακές είναι ακόμη τόσο ασφυκτικά γεμάτες, που πολλοί άνθρωποι στοιβάζονται σε αστυνομικά κρατητήρια τα οποία είναι εντελώς ακατάλληλα γι’ αυτό.

Οι μαρτυρίες, μάλιστα, δείχνουν ότι οι συνθήκες χειροτερεύουν, λόγω αυξημένων αναγκών και μειωμένων πόρων. Δύο νέες φυλακές –στη Νιγρίτα Σερρών και στα Χανιά– δεν ολοκληρώθηκαν λόγω έλλειψης πόρων. Ο αριθμός εσωτερικών φυλάκων σε 33 φυλακές είναι μόλις 1.500, σύμφωνα με έρευνα του Associated Press. Ο προϋπολογισμός των φυλακών μειώθηκε σε περίπου 111 εκατ. πέρυσι, από 136 εκατ. ευρώ το 2009, ενώ η Ολλανδία, με παρόμοιο αριθμό κρατουμένων (12.110 το 2012), είχε προϋπολογισμό 2 δισ. ευρώ, σύμφωνα με το πρακτορείο.

Η Ελλάδα, βεβαίως, δεν έχει την οικονομική δυνατότητα της Ολλανδίας, αλλά η υπευθυνότητα της πολιτείας δεν περιορίζεται σε πόσα χρήματα ξοδεύει, αλλά στο πόσο οι υπεύθυνοι νοιάζονται γι’ αυτούς που εξαρτώνται απ’ αυτούς. Προβλήματα όπως οι συνθήκες υγιεινής, σπασμένα ή βαμμένα παράθυρα, η προσωπική ασφάλεια των κρατουμένων κ.ά., θα μπορούσαν να διευθετηθούν εάν υπήρχε η θέληση, με καλύτερη οργάνωση και προσπάθεια. Το ενδιαφέρον αυτό θα ενισχυθεί μόνο όταν οι φύλακες, οι αστυνομικοί, οι λιμενικοί, οι δικαστικοί λειτουργοί, οι υπουργοί, οι υπάλληλοι των υπουργείων και όσοι άλλοι εμπλέκονται στη δημόσια τάξη και στη φύλαξη ανθρώπων, αποκτήσουν επίγνωση ότι βρίσκονται στο όριο μεταξύ πολιτισμού και βαρβαρότητας. Ολοι οι Ελληνες κρίνονται από τις δικές τους πράξεις και παραλείψεις. Δεν μπορούμε να τους αφήνουμε αβοήθητους στο δύσκολο έργο τους, αλλά ούτε να αδιαφορούμε όταν αδιαφορούν ή εγκληματούν.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή