Ιωάννης Ιωαννίδης
«Η κρίση αποτελεί άλλοθι επικράτησης των ανάξιων, των ανίδεων. και
των ανέντιμων»
Tης Αννας Γριμανη
EIKONOΓPAΦHΣH: Τιτινα Χαλματζη
Η ελληνικότητα είναι αίσθημα ή συνείδηση;
Στην καλή της εκδοχή, και τα δύο το αίσθημα συμπνέει δημιουργικά με
τη συνείδηση. Στην ψυχιατρική εκδοχή της, η ελληνικότητα είναι
αρρωστημένη ψευδαίσθηση και ασυνάρτητο παραλήρημα μεγαλείου.
Πώς φτάνει σε εσάς η κρίση της Ελλάδας;
Η κρίση είναι παγκόσμια, όχι ελληνική αποκλειστικότητα. Αποτελεί
ένα πρόβλημα αλλά και μια ευκαιρία ταυτόχρονα. Δυστυχώς, φοβάμαι
ότι στην Ελλάδα η κρίση αποτελεί άλλοθι επικράτησης των ανάξιων,
των ανίδεων και των ανέντιμων στον κοινωνικό, πολιτικό και
πνευματικό βίο. Στην ελληνική παραλλαγή θεωρώ ότι
αλληλοεξυπηρετούνται θαυμαστά ανειδίκευτοι τεχνοκράτες της
συμφοράς, άναρθρες αριστερές κραυγές και φασιστικοί χαιρετισμοί. Το
σύστημα καπελώνει ξεδιάντροπα και το Λόγο, και τον Αντίλογο. Μετά
τον εξοστρακισμό των αρίστων από το δημόσιο στερέωμα, σε αυτό το
τέλμα της αναξιοκρατίας γίνεται αναπόφευκτη η υλική και ηθική
απαξίωση της ανθρώπινης ζωής.
Ποιος φταίει;
Φταίω εγώ. Δεν μπόρεσα να αναχαιτίσω τη μετριότητα και την
ιδιοτέλεια όπου τις συνάντησα, ηττήθηκα κατά κράτος, θα συνεχίσω
πάντως να πολεμώ. Ελπίζω να παραδεχτούν και μερικοί άλλοι στην
Ελλάδα ότι φταίνε και να πολεμήσουν με προσωπική ευθύνη για το
καλύτερο.
Πώς φαντάζεστε τον Ελληνα της εποχής μετά την κρίση;
Ελπίζω να πράττει, αντί να φαντάζεται απλώς. Οι άνθρωποι και οι
λαοί φτιάχνουν το μέλλον τους κάθε μέρα και κάθε στιγμή με τις
υπεύθυνες πράξεις τους. Οι εξωγενείς παράγοντες παίζουν μικρότερο
ρόλο. Για παράδειγμα, αν ανακαλύψουμε τεράστιες ποσότητες
υδρογονανθράκων αξίας τρισεκατομμυρίων, αλλά δεν αλλάξει τίποτε
άλλο, φαντάζομαι το μέλλον του Ελληνα κατάμαυρο σαν το πετρέλαιο.
Εύχομαι πλούτο σε αρετές και σε ανατρεπτική δημιουργικότητα, όχι
αναγκαστικά σε οικονομετρικούς δείκτες.
Τι πιο μικρό ελληνικό αγάπησα.
Τα περισσότερα μικρά ελληνικά που αγάπησα δολοφονήθηκαν με τρόπο
στυγνό και έχουν ήδη αποσυντεθεί – πενθώ και τιμώ, αλλά δεν
ταριχεύω. Οσα επέζησαν πιστεύω ότι κάποτε θα εκδικηθούν σιωπηλά και
χωρίς καμία βία. Πλήρης κατάλογος θυμάτων και επιζώντων
καταγράφεται στο τελευταίο μου βιβλίο, «Τοκάτα για την κόρη με το
καμένο πρόσωπο» (Κέδρος 2012), για όποιον αντέχει 368 σελίδες.
Η υπέροχη εκδοχή των Ελλήνων.
Είναι ταυτόσημη με την υπέροχη εκδοχή του Homo sapiens sapiens
γενικότερα.
Ο,τι με απογοητεύει.
Ο συμβιβασμός με τη μετριότητα και η νομιμοποίησή της ως χρυσού
μέτρου αναφοράς.
Με ποια ταυτότητα οι Ελληνες περιέρχονται τον σύγχρονο
κόσμο;
Εξαίρετοι διανοητές, επιστήμονες, καλλιτέχνες σε όλα τα μήκη και
πλάτη της Γης – μεγαλοφυείς και ταυτόχρονα ταλαίπωροι Οδυσσείς,
απάτριδες Βησσαρίωνες και περιπλανώμενοι, ξεγελασμένοι
Κοριολανοί.
Παράγει πολιτισμό ο σημερινός Ελληνας ή είναι προσκολλημένος
σε μια ρητορική ελληνικότητα;
Ποτέ στην ιστορία, ούτε στα θεοσκότεινα αρχαία χρόνια που πολλοί
νεκρολάτρες αναπολούν, ο ελληνισμός δεν είχε τόσα διαπρεπή μέλη
στην επιστήμη, την τέχνη και τη διανόηση όσο σήμερα. Απλώς σχεδόν
όλοι οι κορυφαίοι Ελληνες είναι είτε εξόριστοι από την Ελλάδα είτε
εξόριστοι στην Ελλάδα, για όσο οι ακατάσχετα μέτριοι (ξε)πουλάνε
νανο-πολιτισμό επιπέδου τηλεμάρκετινγκ. Η Ελλάδα πλέει μυστηριωδώς
σαν πλοίο-φάντασμα χωρίς τους Ελληνες.
Η αδιαπραγμάτευτη ελληνική αλήθεια μου.
Οτι η αλήθεια δεν έχει προσωποληψία και είναι οικουμενική, όχι
ιδιωτικό κτήμα – αμπέλι, περιβόλι ή νεκροταφείο που ανήκει σε
προνομιούχα άτομα, σέκτες ή λαούς.
Η Οδός των Ελλήνων στον παγκόσμιο χάρτη – ορίστε την.
Ο δύσκολος δρόμος όπου μπορεί κάθε ξεχωριστή προσωπικότητα να
αναπτύξει τις μοναδικές ικανότητές της προσφέροντας τα μέγιστα
στους συνανθρώπους. Ελπίζω όχι πλατιά λεωφόρος όπου παραδέρνουν
κομματικά συνονθυλεύματα, μικρόψυχοι λογιστές, ξερόλες διαφημιστές
του τίποτα και εθνικιστικοί ουλαμοί.
* Ο Ιωάννης Ιωαννίδης κατέχει την έδρα C.F. Rehnborg στην Πρόληψη
Νοσημάτων και είναι τακτικός καθηγητής Παθολογίας, Ερευνας και
Πολιτικής Υγείας, και Στατιστικής στο Πανεπιστήμιο Stanford των
ΗΠΑ.