Γράμματα από τον Αδη

1' 39" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Αν στα δημοτικά μοιρολόγια τα γράμματα τα στέλνουν οι ζωντανοί στους νεκρούς τους, στην επώνυμη λογοτεχνία, και συγκεκριμένα στον «Απόκοπο» του Μπεργαδή, έργο του 15ου αιώνα αρμοσμένο σε στίχους δεκαπεντασύλλαβους, τα γράμματα θέλουν να τα στείλουν οι νεκροί προς τους ζωντανούς. Σαν διαμεσολαβητή και ταχυδρόμο επιχειρούν να χρησιμοποιήσουν τον ήρωα-αφηγητή του ποιήματος, που πραγματοποίησε εν ονείρω και δι’ ονείρου την κατάβασή του στον Αδη, όπου «χρόνος εδώ ου γίνεται, ημέρα ου χωρίζει, / αλλά το σκότος τ’ άμετρον τρέχει και ομπρός τανύζει». Ρωτούν πρώτα αυτόν που κατέβηκε «σύψυχος» και «συζώντανος» αν στον Απάνω Κόσμο υπάχουν ακόμα «κήποι και δεντρά, πουλιά να κελαδούσ», / κι ανέ μυρίζουν τα βουνιά και τα λαγκάδια αχούσιν», κι ύστερα, όλο αγωνία, του θέτουν το πιο κρίσιμο ερώτημα: αν «βαστά μαντάτα και χαρτιά, παραγγελιές θλιμμένων». Κι όταν αυτός τους απαντά πως «άλλοι στον κόσμο χαίρουνται κι εσάς ουδέν θυμούνται, / κι άλλους οι πόνοι δαπανούν, για λόγους σας λυπούνται», και πια ετοιμάζεται να ανέλθει, πέφτουν πάνω του οι πεθαμένοι και τον παρακαλούν να πάρει τα «πιττάκια» τους, τα γράμματά τους, να τα δώσει στους συγγενείς τους και να τους πει και μόνος του όσα είδε, ώστε να μάθουν.

Να μάθουν τι; Ο επώνυμος ποιητής ζωγραφίζει τον Αδη όπως τον ιστορούν και τα δημοτικά μοιρολόγια: «Τους εις τον Αδην έχετε από καιρόν θαμμένους, / τον ουρανόν στερεύγουνται, τον ήλιον ου θωρούσιν, / το χώμαν έχουν σάβανον, την γην στολήν φορούσιν». Αυτό που θα μάθουν λοιπόν οι ζώντες και περιλειπόμενοι, αυτό που μαθαίνουμε κι εμείς, είναι αυτό που ήδη ξέρουμε ή φοβόμαστε. Είναι αυτό που είδε κι έμαθε ο πιο γνωστός «αγγελιοφόρος» από τον Κάτω Κόσμο, ο τετραήμερος Λάζαρος, που, σύμφωνα με ένα κυπριακό «λαζαρικό», «ποτέ του δεν εγέλασε», γιατί «είδε την Κόλαση αυτός, / είδε και τον Παράδεισο». Και ο εωρακώς μεμαρτύρηκε: «Είδα φόβους είδα δρόμους, /είδα βάσανα και πόνους. / Δώστε μου λίγο νεράκι / να ξεπλύνω το φαρμάκι / της καρδιάς και των χειλέων / που μοιρολογούν και κλαίουν». Οσο ξέρω, στη λαϊκή ποίηση η Ανάσταση μένει άρρητη.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή