Τα ερευνητικά ινστιτούτα
Κύριε διευθυντά
Σε απάντηση επιστολής που δημοσιεύθηκε στο φύλλο της 8ης Ιουλίου 2009 στη στήλη «Γράμματα Αναγνωστών», με τίτλο «Τα Ινστιτούτα Ερευνών» θα ήθελα να σημειώσω τα ακόλουθα:
Αποτελεί στρατηγική επιλογή της κυβέρνησης ο περιορισμός των φορέων που εποπτεύονται από το Δημόσιο. Στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης αυτής το Υπουργείο Ανάπτυξης ανήγγειλε ότι καταργούνται 3 φορείς, συγχωνεύονται άλλοι 19 σε 8, περιορίζονται τα Δ.Σ. από 22 σε 8 και μειώνεται ο αριθμός των μελών των Δ.Σ. από 192 σε 66, στο σύνολο των φορέων του υπουργείου.
Μέρος της πρωτοβουλίας αυτής είναι και η αναδιάταξη του ερευνητικού ιστού της χώρας. Η αναδιάταξη προχώρησε αφού προηγήθηκαν αξιολογήσεις των ερευνητικών κέντρων και αφού υπήρξε διαβούλευση με το Εθνικό Συμβούλιο Ερευνας και Τεχνολογίας.
Την απόφαση του Υπουργείου Ανάπτυξης για την αναδιοργάνωση του ερευνητικού ιστού υποστήριξε και η Σύνοδος των Διευθυντών των Ερευνητικών Κέντρων. Οι διευθυντές, οι οποίοι εξελέγησαν στις θέσεις τους και δεν τοποθετήθηκαν ούτε από εμένα ούτε από τους προκατόχους μου, σημειώνουν επί λέξει: «Η Σύνοδος θεωρεί ότι η αναδιάρθρωση του ερευνητικού ιστού που αποφασίστηκε από την κυβέρνηση προσφέρει ένα ικανοποιητικό νέο πλαίσιο οργάνωσης του εθνικού χώρου έρευνας και εξυπηρετεί τον επαναπροσδιορισμό των ερευνητικών προτεραιοτήτων της χώρας, τις οικονομίες κλίμακας σε ανθρώπινο δυναμικό και πόρους, και τον εκσυγχρονισμό των πολιτικών και επενδύσεων στον νευραλγικό τομέα της επιστημονικής έρευνας και καινοτομίας».
Οι αλλαγές που επιχειρούμε είναι δομικές, με θεματοκεντρική προσέγγιση και με σκοπό καλύτερα αποτελέσματα για τα ερευνητικά κέντρα και τη χώρα. Δεν θίγονται ούτε οι ερευνητές, ούτε οι μισθοί τους, ούτε το καθεστώς τους. Εξάλλου, προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της Ερευνας και Τεχνολογίας στη χώρα μας, όχι απλώς αυξήσαμε, αλλά διπλασιάσαμε τους πόρους που διατίθενται γι’ αυτή από το Δ΄ ΚΠΣ.
Ακολουθούμε τον δρόμο της Ευρώπης τόσο ως προς την αντίληψη για τη λειτουργία των Ερευνητικών Κέντρων όσο και σε σχέση με τη σημαντική αύξηση των κονδυλίων για την έρευνα. Αναμφισβήτητα υπάρχουν ορισμένοι οι οποίοι αντιδρούν είτε διότι με τον περιορισμό των κέντρων θα πάψουν να έχουν διευθυντικές θέσεις, είτε διότι με την αλλαγή του τόπου εργασίας τους θα χρειαστεί να παρκάρουν τα αυτοκίνητά τους αντί για το Παγκράτι στο Μαρούσι ή σε μια άλλη περιοχή της Αθήνας.
Δεν πιστεύω ότι μπορεί ένα σύγχρονο κράτος να φοβάται να προχωρήσει σε αλλαγές, επειδή θα υπάρξουν τέτοιου είδους αντιδράσεις. Δεν μπορούμε να διατηρούμε μια κατάσταση όπως διαμορφώθηκε στη δεκαετία του ’50 ή του ’60 επειδή απλώς συνηθίσαμε μ’ αυτήν. Δεν μπορούμε, επίσης, να δεχτούμε το επιχείρημα που έχει διατυπωθεί να πάμε προς αυτή την κατεύθυνση όχι τώρα, αλλά το 2012 ή το 2013. Οι μεταθέσεις της αντιμετώπισης των προβλημάτων μάλλον τα επιδεινώνουν.
Εμεινα επί πολλά χρόνια στις Βρυξέλλες και στο Στρασβούργο. Εχω δει προσωπικά πώς λειτουργούν σε αυτό το θέμα άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Δεν μπορώ να ξεχάσω αυτά που είδα.
Θέλουμε πραγματικά, και όχι στα λόγια, να ενισχύσουμε την έρευνα και τη σύνδεσή της με την παραγωγή. Αλλά αυτό μπορεί να γίνει μόνο με συγκεκριμένες αλλαγές σαν αυτές που προωθούμε. Αλλαγές που στηρίχθηκαν στον διάλογο, έχουν την υποστήριξη της μεγάλης πλειοψηφίας των διευθυντών των Ερευνητικών Κέντρων, αλλά και μια ξεκάθαρη ευρωπαϊκή κατεύθυνση.
Κωστης Χατζηδακης – Υπουργός Ανάπτυξης
Ορθοπαιδική ή ορθοπεδική;
Κύριε διευθυντά
Οόρος αυτός ως ιατρική ειδικότητα εισήχθη στη χώρα μας περί το τέλος της δεκαετίας 1950, ως «ορθοπεδική».
Αιφνιδίως τα τελευταία χρόνια, με πρωτοβουλία ιατρών που μετεκπαιδεύθηκαν στην Αγγλία, προέκυψε μιμητικά ο όρος: «ορθοπαιδική». Λέγεται ότι το 1741 ο Γάλλος ιατρός Νικολά Αντρί, καθηγητής του Πανεπιστημίου των Παρισίων, έπλασε τον ανωτέρω όρο επειδή θεράπευε παιδιά με δυσπλασίες. Ο όρος στη Γαλλική αποδίδεται ως orthopdie ή orthopdique και στην Αγγλική ως orthopaedics (με τη δίφθογγο ae, λόγω ανάγκης σωστής προφοράς). Αν δεχθούμε όμως το νέο αυτό κατασκεύασμα, το οποίο διευρύνεται στις πινακίδες όλο και περισσοτέρων ιατρών στη χώρα μας θα έπρεπε συνεκδοχικά να δεχθούμε και τον όρο «ορθογεροντική»(!), διότι ανάγκη συνδρομής της ειδικότητας αυτής έχουν και ενήλικες και ιδιαίτερα γέροντες.
Τα περισσότερα σοβαρά λεξικά και οι εγκυκλοπαίδειες της γλώσσας μας, με προεξάρχον το λεξικό του αειμνήστου καθηγητού της Φιλοσοφικής Σχολής των Πανεπιστημίων Θεσσαλονίκης και Αθηνών και ακαδημαϊκού Ιωάννη Σταματάκου, αναγράφουν τον όρο ως «Ορθοπεδική».
Η ετυμολογία του: ορθός + πέδον (το πέδον = το έδαφος (από όπου και κράσπεδον, δάπεδον, πεδίον, πους κ.λπ.). Ετσι αποδίδεται σωστά η έννοια της λέξης, σημαίνουσας: «επανορθώνω ή αποκαθιστώ φυσικές ή επίκτητες σωματικές δυσπλασίες».
Φωκιων Τοπαλης -Υποστράτηγος ε.α. – Φιλόλογος / Θεσσαλονίκη
Εξωτερική πολιτική
Κύριε διευθυντά
Στις 13 Ιουνίου του 2008, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας δεν δέχεται την πραγματοποίηση επίσημης επίσκεψης του πρώην Προέδρου της FYROM στην Ελλάδα, εξαιτίας της πρόθεσής του να χρησιμοποιήσει κρατικό αεροσκάφος της χώρας του, που έφερε το όνομα «Μακεδονία». Πατριωτική και εθνικά αξιοπρεπής στάση.
27 Ιουνίου 2009: Η υπουργός Εξωτερικών κ. Μπακογιάννη, προκειμένου να διεξαχθεί μία άτυπη σύνοδος των υπουργών Εξωτερικών των κρατών – μελών του ΟΑΣΕ, τηρεί για τον υπουργό Εξωτερικών της FYROM εκ διαμέτρου αντίθετη στάση. Δέχεται αυτό που δεν είχαμε δεχθεί το 2008.
Αιτία αυτής της στάσης της κ. Μπακογιάννη είναι όχι μόνο οι απόψεις της στο θέμα, αλλά και η απεγνωσμένη προσπάθειά της να ανακάμψει πολιτικά μετά από σειρά άστοχων πολιτικών χειρισμών, που χρεώνεται στην υπόθεση Siemens και η αγχώδης συμπεριφορά της ιδιαίτερα στην εσωκομματική διαμάχη της Ν.Δ.
Η απόφαση όμως αυτή της κ. Μπακογιάννη συνιστά άμεση υπονόμευση του βέτο που είχε βάλει μόλις πέρυσι ο πρωθυπουργός, με τη στήριξη του ΠΑΣΟΚ, κατά της ένταξης της FYROM στο ΝΑΤΟ, αν προηγουμένως δεν δοθεί κοινά αποδεκτή λύση στο θέμα του ονόματος.
Είναι λογικό το ερώτημα που προκύπτει μετά από αυτές τις ενέργειες της ελληνικής κυβέρνησης: πώς είναι δυνατόν να εμφανιστεί εκ νέου ο πρωθυπουργός ενώπιον των ηγετών του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. και να υποστηρίξει με επιχειρήματα νέο βέτο εάν αυτό απαιτεί το συμφέρον της πατρίδας μας;
Η αλήθεια είναι ότι σπαταλώνται μεγάλα δ ιπλωματικά αποθέματα της χώρας και δημιουργούνται αρνητικά προηγούμενα στη διαπραγμάτευση για το όνομα της γειτονικής χώρας, προκειμένου να υπηρετηθούν δημόσιες σχέσεις της υπουργού Εξωτερικών.
Μπουκας Χρυσοστομος / Κέρκυρα
Η γλώσσα της ΠΓΔΜ
Κύριε διευθυντά
Θέλω να αναφερθώ με λίγα λόγια στο πρόβλημα της ονομασίας της γλώσσας της ΠΓΔΜ: Οι Φωτιστές (prosvetiteli, από το svet = φως) των Σλάβων, Θεσσαλονικείς αδελφοί ισαπόστολοι Κύριλλος και Μεθόδιος ως γνωστόν επινόησαν τον 9ο αιώνα μ.Χ. τους γλαγολιτικούς χαρακτήρες (που κατόπιν αντικατεστάθησαν με τους κυριλλικούς) προκειμένου να μεταφράσουν την Αγία Γραφή στην τότε διαμορφωθείσα τελικά εκκλησιαστική Σλαβική lingua franca την λεγόμενη «παλαιά εκκλησιαστική σλαβική ή παλαιά εκκλησιαστική Σλαβονική». Η γλώσσα αυτή ήταν λοιπόν η γλώσσα των κειμένων της Εκκλησίας και της Θείας Λειτουργίας ανά το σλαβόφωνο τμήμα της ανατολικής και νοτιοανατολικής Ευρώπης της εποχής εκείνης αλλά και μετέπειτα.
Η πρότασή μου είναι η εξής: Να αποκληθεί στα νεοελληνικά Νέα Σλαβονική η γλώσσα της ΠΓΔΜ με απόδοση στην Αγγλική «Μodern Slavonic» (κατά το Modern Greek που αποκαλούν τα νεοελληνικά μας οι Αγγλοσάξονες) και στη γλώσσα της ΠΓΔΜ με λατινικό μεταγραμματισμό, novoslovenski για τους εξ ημών αγνοούντες την κυριλλική γραφή. Δεν πρέπει εδώ να παραλείψω να πω ότι τη λέξη «Σλαβονική» την πρωτοαναφέρει, για την ονομασία της σημερινής γλώσσας της ΠΓΔΜ, ο αείμνηστος καθηγητής Νικόλαος Ανδριώτης στο πόνημά του «Το Ομόσπονδο κράτος των Σκοπίων και η γλώσσα του» (Εκδόσεις «Τροχαλία», πρώτη έκδοση: Θεσσαλονίκη 1960) στο οποίο και παραπέμπω τους σοβαρά ενδιαφερόμενους για το θέμα της γλώσσας της ΠΓΔΜ.
Θεοφιλος Βαμβακος – Διπλ. Μηχ.-Ηλεκτρ. Μηχανικός ΕΜΠ, Μεταφραστής λατινογενών και σλαβικών γλωσσών / Χαλάνδρι