Με δύο ειδήσεις στον αρχαιολογικό τομέα, όπως πάντα, η Ελληνική Αρχαιολογική Επιτροπή Μεγάλης Βρετανίας είναι σε πρώτη γραμμή επικαιρότητος για τη νέα χρονιά 2012, οπότε θα διεξαχθούν στο Λονδίνο οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Επελέγη να δώσει η Αρχαιολογική Επιτροπή την πρώτη διάλεξη σε Αρχαιολογικό Συνέδριο στις 13 Ιουνίου, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων των Ολυμπιακών Αγώνων. H διάλεξη τελεί υπό την αιγίδα της Ελληνικής Πρεσβείας του Λονδίνου και θα μιλήσει ο κ. Πάνος Βαλαβάνης, βαθύς γνώστης του θέματος των Ολυμπιακών Αγώνων της αρχαιότητος. H άλλη είδηση, πιο κοντινή ημερολογιακά και πολύ σημαντική επίσης, είναι η ομιλία που θα δοθεί από την Ελληνική Επιτροπή Μεγάλης Βρετανίας στο Hellenic Center στο Λονδίνο, στις 8 Φεβρουαρίου, με ομιλήτρια την αρχαιολόγο κ. Ζέττα Θεοδωροπούλου-Πολυχρονιάδου, γραμματέα της Αρχαιολογικής Επιτροπής. Θέμα της «Sounion Revisited, New Evidence on Early Cults» (Επανεπίσκεψη στο Σούνιον, νέες αποδείξεις για πρώιμα θρησκεύματα). H διάλεξη που θα είναι στα αγγλικά, θα αφορά τον Ναό του Ποσειδώνα και τον Ναό της Αθηνάς στο Σούνιο.
Η διαρκής παρουσία της Ελληνικής Αρχαιολογικής Επιτροπής Μεγάλης Βρετανίας στα αρχαιολογικής υφής πολιτιστικά δρώμενα στο Λονδίνο, οφείλεται στο έργο της και στη δραστηριότητα του εκάστοτε προέδρου και των μελών του διοικητικού συμβουλίου. Ιδρυτική πρόεδρος είναι η κ. Matti Egon που θήτευσε ως πρόεδρος για τα επόμενα πέντε χρόνια, στη διάρκεια των οποίων έγινε ο προσδιορισμός του Καταστατικού της Επιτροπής, το πρόγραμμα, οι στόχοι, και οι πρώτες διαλέξεις. Το φθινόπωρο του 2011 που μας πέρασε, συμπληρώθηκαν 25 χρόνια δράσης και γόνιμης παρουσίας της Ελληνικής Αρχαιολογικής Επιτροπής Μεγάλης Βρετανίας. Στη σημαντική αυτή επέτειο παρουσιάστηκε στο Great Hall του King’s College του Λονδίνου, στις 19 Νοεμβρίου 2011, η διάλεξη του επιφανούς αρχαιολόγου καθηγητού κ. Κωνσταντίνου Ζάχου, επίτιμου εφόρου Αρχαιοτήτων και προέδρου της Επιστημονικής Επιτροπής Νικόπολης. Θέμα της ομιλίας: «Το Μνημείο του Αυγούστου για το Ακτιον: η «Πόλη της Νίκης» και οι απαρχές της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορικής Τέχνης» (The monument of Augustus for Actium: The Victory City and the Beginnings of Roman Imperial Αrt»).
Παρουσίες
Η διάλεξη σημείωσε μεγάλη επιτυχία. Το Great Hall, το Αμφιθέατρο του King’s College ήταν γεμάτο, ανάμεσά τους προσωπικότητες στις πρώτες σειρές όπως ο Αρχιεπίσκοπος Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας Γρηγόριος, ο κ. Νικόλαος Αργυρός Σύμβουλος A΄ της πρεσβείας μας στη θέση του πρέσβη κ. Αριστείδη Σόνδη, που απουσίασε λόγω μικρού ατυχήματος, ο καθηγητής sir Richard Trainor, πρόεδρος του King’s College. Παρέστησαν ο Dr. Christopher Brown CBE, διευθυντής του Ashmolean Museum, Oxford, o sir Peter Stothart, εκδότης του Times Literary Supplement και η σύζυγός του συγγραφέας Sally Emerson, ο κ. Αναστάσιος Λεβέντης, ο καθηγητής Robert Fowler από το Bristol University, η καθηγήτρια Judith Herrin, ο ιστορικός κ. William St. Clair, που θα είναι ο ομιλητής στην επόμενη Runciman Lecture την Πέμπτη 2 Φεβρουαρίου 2012 στο King’s College, θεσμός στη μνήμη του κορυφαίου βυζαντινολόγου και θερμού φιλέλληνα που ίδρυσε και λειτουργεί σε ετήσια βάση, με καταπίστευμα, ο ζωγράφος κ. Nicholas Egon, προσωπικός φίλος του Sir Steven. Παρουσίες άλλες, ο Dr Leslie Fitton του Βρετανικού Μουσείου και η Dr Sybille Haynes MBE, σύζυγος πρώην διευθυντού του Βρετανικού Μουσείου. Από την Ελλάδα ήταν η κ. Νάντα Στέφ. Γερουλάνου, το ζεύγος Νίκος – Καλλιρρόη Οικονόμου, ενώ παρέστησαν και οι πρώην πρέσβεις στην Ελλάδα Claude και Marie Therese- Rijmenans. Στην υποδοχή τα μέλη της επιτροπής, κ. Matti Egon, η καθηγήτρια Eri Laimou και η μητέρα της κ. Ιωάννα Λαιμού, η prof. Elizabeth Gebhard και ο σύζυγός της, ο prof. Matthew Dickie, ο καθηγητής – αρχιτέκτων κ. Πάνος Αρβανιτάκης, ο κ. Τρύφων Κέδρος, κ. Γεώργιος Γερουλάκος χειρουργός, η Marina Lady Marks και ο σύζυγός της Martin Royalton Kisch, τομέα εντύπων και χειρογράφων Βρετανικού Μουσείου, το ζεύγος Παναγιώτης και Χρυσάνθη Λαιμού και ο κ. Κώστας Σακελλάριος.
Επίσης, παρόντες ήταν οι 7 από τους 11 υποτρόφους της Αρχαιολογικής Επιτροπής. Μετά τη διάλεξη και τα συγχαρητήρια στον ομιλητή καθηγητή κ. Κωνσταντίνο Ζάχο, ακολούθησε δείπνο.
Ακολουθεί περίληψη της διάλεξης του αρχαιολόγου κ. Κωνσταντίνου Ζάχου.
«Το Μνημείο του Αυγούστου για το Ακτιον: H «Πόλη της Νίκης» και οι απαρχές της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορικής Τέχνης» («The Monument of Augustus for Actium: the Victory city and the beginnings of Roman Imperial Art»).
H Ναυμαχία του Ακτίου στις 2 Σεπτεμβρίου του 31 π.Χ. στην οποία ο Αύγουστος επεκράτησε του Αντωνίου και της Κλεοπάτρας, είχε μεγάλες συνέπειες για την πολιτική ιστορία της Αρχαίας Ελλάδος, ενώ σηματοδοτεί την έναρξη της «ηγεμονίας» του Αυγούστου και κατ’ επέκταση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Σε ανάμνηση της νίκης κτίστηκε η Νικόπολη -πόλη της Νίκης- στον αυχένα της χερσονήσου της Πρέβεζας, ανάμεσα στις ακτές του Ιονίου Πελάγους και του Αμβρακικού Κόλπου. H Νικόπολη, στην οποία εγκαταστάθηκαν οι πληθυσμοί της Ηπείρου, της Αιτωλοακαρνανίας και της Λευκάδας, χαρακτηρίστηκε «civitas libera» -ελεύθερη πολιτεία-, ενώ οι Νικοπολίτες θεωρούνταν «συγγενείς» των Ρωμαίων.
Οπως ήταν επόμενο, η Νικόπολη είχε άμεση ανάπτυξη και τα λείψανά της, τα οποία έφθασαν ώς τις ημέρες μας, είναι εκτεταμένα και μεγάλης σημασίας. O ερειπιώνας της Νικόπολης, από τους πλέον εκτεταμένους της Ελλάδος, καταλαμβάνει έκταση 13.550 στρεμμάτων. H Νικόπολη ερευνήθηκε για πρώτη φορά, αμέσως μετά την απελευθέρωση της Ηπείρου από τους Τούρκους, από τον Αλέξανδρο Φιλαδελφέα, υπό την αιγίδα της «Εν Αθήναις Αρχ. Εταιρείας», το 1913. Μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, από τον Γεώργιο Σωτηρίου και τον Αναστάσιο Ορλάνδο, καθώς και αργότερα, από τον Φώτιο Πέτσα.
Ο Κωνσταντίνος Ζάχος εργάζεται στον χώρο από το 1996 με τη σύζυγό του, Dr. Αγγέλικα Ντούζουγλη, στοχεύοντας στη δημιουργία προτύπου εκτεταμένου Αρχαιολογικού Πάρκου. Στις εργασίες που πραγματοποιήθηκαν στον αρχαιολογικό χώρο περιλαμβάνονται ανασκαφές, αναστηλώσεις μνημείων, συντηρήσεις και αποκαταστάσεις ψηφιδωτών και άλλων ευρημάτων. Για τη διευκόλυνση των επισκεπτών έχουν κατασκευαστεί πεζόδρομοι, χώροι θέασης και ανάπαυσης, ενώ έχουν τοποθετηθεί ενημερωτικές πινακίδες με σχέδια και αναπαραστάσεις των μνημείων. H επισκεψιμότητα του χώρου, τα τελευταία χρόνια, έχει αυξηθεί σημαντικά.
Για τη συμβολή της στην προστασία και την ανάδειξη της Νικόπολης, η Επιστημονική Επιτροπή Νικόπολης, υπό την εποπτεία της οποία πραγματοποιούνται τα έργα στη Νικόπολη, τιμήθηκε το 2009 με το βραβείο της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την Πολιτιστική Κληρονομιά «European Union Prize for Cultural Heritage / Europa Nostra Award», ενώ η Ακαδημία Αθηνών βράβευσε τον Κωνσταντίνο Ζάχο για τις έρευνές του, οι οποίες, μεταξύ άλλων, αποσαφήνισαν την αρχιτεκτονική και την ιστορία του Μνημείου της Νίκης του Ακτίου.ΤΗΛΕΦΟΣ