Οι αντιδραστικοί χειροκροτούν

Οι αντιδραστικοί χειροκροτούν

2' 46" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η ανακοίνωση του υπουργού Παιδείας, Γιώργου Μπαμπινιώτη, ότι αναστέλλεται η εφαρμογή του νέου νόμου για την ανώτατη παιδεία, στέλνει τελείως λάθος μηνύματα για την πορεία των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα. Ο υπουργός υποστηρίζει ότι ο νόμος δεν θα εφαρμοστεί φέτος, λόγω των οικονομικών πιέσεων που δέχεται το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα, μετά και τις γνωστές δυσκολίες που είχαμε πέρυσι με τα σχολικά βιβλία. Οι τελευταίες είναι πράγματι σοβαρές και εγείρουν αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα του σχεδιασμού του υπουργείου. Αλλά η ανακοίνωση του υπουργού χαϊδεύει τα αυτιά σε εκείνες τις δυνάμεις μέσα στα πανεπιστήμια που εξαρτώνται από την αδράνεια για να επιβιώσουν. Οι πρωταγωνιστές των βίαιων αντιδράσεων και των μπλόκων που σημάδεψαν κάθε πανεπιστημιακή σχολή στην Ελλάδα μπορούν να εμφανιστούν ως νικητές μετά την ανακοίνωση Μπαμπινιώτη.

Και όλα αυτά γίνονται αφού όλες οι προηγούμενες μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες στα ΑΕΙ ναυάγησαν λόγω των αντιδράσεων. Ειδικότερα, η ανακοίνωση του υπουργού έρχεται μετά μία ασυνήθιστη ομοφωνία στη Βουλή για τον νέο νόμο για την ανώτατη εκπαίδευση. Το πολιτικό κεφάλαιο που εξασφάλισε στον νόμο αυτή η συναίνεση, αναλίσκεται.

Ο νόμος, πράγματι, έχει ορισμένες ατέλειες. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι με την αναστολή του καταφέρεται συμβολικό πλήγμα στην πολιτική των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα. Αν αναλογιστεί κανείς ποιος βγαίνει κερδισμένος με αυτήν την κίνηση, είναι σαφές πως όλοι οι λάθος άνθρωποι χειροκροτούν και χαίρονται όσοι αντιδρούν στις βαθιές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, από τις οποίες εξαρτάται η επιβίωση της Ελλάδας. «Η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού» βέβαια, αλλά το «εφικτό» μόλις έγινε πολύ μικρότερο στη χώρα.

Μολονότι είναι αληθές ότι ο νόμος για ΑΕΙ δεν έχει σχέση με το πακέτο δανειοδότησης της Ελλάδας, ούτε θα αποφέρει άμεσα οικονομικά οφέλη, πρόκειται για μία εμβληματική πρωτοβουλία – ένα πείραμα για τις αντοχές και τη δύναμη των μεταρρυθμίσεων. Επιπλέον, ο νόμος εντάσσεται στην προσπάθεια αναβάθμισης της ποιότητας των πανεπιστημιακών σπουδών στην Ελλάδα, καθώς τα ελληνικά πανεπιστήμια κατατάσσονταν χαμηλά στις διεθνείς αξιολογήσεις και πριν από την κρίση, οι νέοι της χώρας τα εγκατέλειπαν για να σπουδάσουν στο εξωτερικό. Η επιστροφή στην ανάπτυξη θα είναι δύσκολη διαδικασία για την Ελλάδα και η συμβολή της έρευνας στην προσπάθεια θα είναι καίριας σημασίας. Τα πανεπιστήμια θα πρέπει να είναι οι κατ’ εξοχήν χώροι όπου θα διεξαχθεί αυτή η έρευνα και χρειάζονται ένα σταθερό πρόγραμμα μακροπρόθεσμης ενίσχυσης με επιλεκτική χρηματοδότηση, ώστε να ενδυναμωθεί ό,τι είναι καλό και να παρακαμφθούν οι μετριότητες και οι κωλυσιεργοί. Ο νέος νόμος πολεμήθηκε σκληρά, αλλά τελικά ψηφίστηκε και η θέληση να εφαρμοστεί άντεξε τις πιέσεις.

Το προεκλογικό κλίμα δεν θα συμβάλει στη συνέχιση των μεταρρυθμιστικών πρωτοβουλιών. Είναι πολύ πιθανό ότι ένα ή περισσότερα κόμματα θα νίψουν τας χείρας τους σε ό,τι αφορά τον νόμο, στην προσπάθεια να κερδίσουν ψήφους, σε μια δύσκολη αναμέτρηση. Αν το αποτέλεσμα της κάλπης είναι μία εύθραυστη, θνησιγενής κυβερνητική συμμαχία, τότε αυτή δεν θα θέλει να αγγίξει την καυτή πατάτα του νόμου. Θα χρειαστεί πολιτικό κουράγιο για να μην πάει χαμένη αυτή η σπάνια ευκαιρία λοιπόν. Σε διαφορετική περίπτωση, το αναποτελεσματικό εκπαιδευτικό σύστημα θα αφεθεί στην παρακμή του. Και θα δοθεί η εντύπωση ότι ακόμη υπάρχουν πολιτικά ταμπού στην Ελλάδα που δεν αγγίζονται. Αν λοιπόν χρειαστεί η χώρα και τρίτο πακέτο διάσωσης, τότε θα αναλογιστεί τη φερεγγυότητα που απώλεσε με τη μη εφαρμογή του νόμου για τα ΑΕΙ.

* Ο καθηγητής Kevin Featherstone είναι κάτοχος της Εδρας «Ελευθέριος Βενιζέλος», πρόεδρος του Ινστιτούτου Ευρωπαϊκών Σπουδών και διευθυντής του Ελληνικού Παρατηρητηρίου στο London School of Economics.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή