Δύο μύθοι κι ένα ψέμα

2' 27" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο κ. Κώστας Δουζίνας είναι καθηγητής σε κάποιο πανεπιστήμιο του Λονδίνου ονόματι Birkbeck. Οταν έχει ελεύθερο χρόνο, προλογίζει τον Σλάβοϊ Ζίζεκ σε μαζώξεις του ΣΥΡΙΖΑ, όπου ο Σλοβένος ψυχαναλυτής συμβουλεύει την αξιωματική αντιπολίτευση να φερθεί ως κυβέρνηση «brutally»· «αποφασιστικά», σύμφωνα με τη ΣΥΡΙΖΑϊκή μετάφραση. Ο κ. Δουζίνας μετέχει στην Επιτροπή Σοφών, που συνέστησε ο κ. Αλέξης Τσίπρας τον Φεβρουάριο του 2013 και μετά την πανηγυρική της έναρξη δεν ξανακούσαμε κάτι, και ταυτοχρόνως αρθρογραφεί κατά καιρούς στον ελληνικό Τύπο.

Προσέξαμε το τελευταίο του πόνημα με τίτλο «Από την πολιτική στη Δημοκρατική Ανυπακοή» διότι ξεκινάει με δύο μύθους κι ένα ψέμα. «Η ανθρωπότητα γεννιέται με ανυπακοή», γράφει. «Ο Αδάμ και η Εύα παρακούν τον Θεό αφήνοντας τον Παράδεισο για τη Γη. Ο Προμηθέας κλέβει τη φωτιά από τους θεούς και δημιουργεί τον ανθρώπινο πολιτισμό. Ο Σωκράτης παραβιάζει την ορθοδοξία της Αθήνας και πεθαίνοντας βάζει τον θεμέλιο λίθο της φιλοσοφίας» («Εφημερίδα των Συντακτών» 22.10.2013). Βεβαίως, όλοι γνωρίζουν πως ο Αδάμ και η Εύα είναι φιγούρες της εβραϊκής μυθολογίας, ενώ ο Προμηθέας της ελληνικής. Από την άλλη μεριά, ο Σωκράτης με την απόφασή του να πιει το κώνειο, παρά την καταφανώς άδικη απόφαση του δικαστηρίου, ήθελε να διδάξει στους νέους την αξία της υποταγής στους νόμους της Δημοκρατίας. Αρνήθηκε δε να δραπετεύσει, παρά τις εκκλήσεις των μαθητών του, για τον ίδιο ακριβώς λόγο. Πώς προκύπτει λοιπόν από τον θάνατο του Σωκράτη το συμπέρασμα του κ. Δουζίνα ότι «ο ανυπάκουος αντικαθιστά τα δικαστήρια όταν αμελούν την υποχρέωσή τους απέναντι στο Σύνταγμα. Οι ανυπάκουοι δεν πρέπει να τιμωρηθούν είτε γιατί ο νόμος δεν είναι έγκυρος είτε γιατί η πράξη τους δεν είναι παραβατική»;

Βεβαίως η ανυπακοή είναι πολιτικό δικαίωμα και οι μύθοι διδάσκουν την άσκησή της όταν ο νόμος έρχεται σε ευθεία αντίθεση με την ηθική των ατόμων. Αλλά οι μύθοι διδάσκουν επίσης ότι τόσο ο Αδάμ και η Εύα όσο και ο Προμηθέας, ακόμη και η Αντιγόνη, δεν ήταν τζάμπα επαναστάτες όπως υπονοεί ο κ. Δουζίνας. Στους αρχαϊκούς μύθους τονίζεται ως αξιοθαύμαστο το γεγονός ότι κάποιοι άνθρωποι δεν υπάκουσαν τον νόμο, παρά το γεγονός ότι ήξεραν τις (πολύ πιο φριχτές από τις σημερινές) συνέπειες της πράξης τους. Αλλά και ο σύγχρονος φιλόσοφος της πολιτικής ανυπακοής Χένρι Ντέιβιντ Θόρο πήγε φυλακή διότι αρνήθηκε να πληρώσει κάποιον φόρο που θα χρηματοδοτούσε έναν άδικο πόλεμο. Δεν ήταν σαν τους «Δεν πληρώνω», τους οποίους εκθειάζει ο κ. Δουζίνας· δεν κατήγγειλε «πολιτικό διωγμό», αλλά αντιθέτως: εκνευρίστηκε όταν κάποιοι πλήρωσαν εγγύηση για να αφεθεί ελεύθερος.

Γράφει πολλά στο 1.400 λέξεων κείμενό του ο κ. Δουζίνας -όπως για τη «“βιοπολιτική” προσπάθεια να ελεγχθούν τα σώματα και τα μυαλά των πολιτών»!- αλλά λόγω χώρου θα σταθούμε μόνο σε ένα. «Μια κυβέρνηση» γράφει, «που εγκαταλείπει τις προεκλογικές της δεσμεύσεις, παραβιάζει βασικά δικαιώματα και προφανείς ανάγκες της συντριπτικής πλειονότητας, χάνει τη δημοκρατική της νομιμοποίηση». Ορθόν, αρκεί κάποιος τρίτος, πέραν του παραβάτη, να ορίσει το «προφανές». Διότι αλλιώς και οι χρυσαυγίτες μπορεί να επικαλεστούν το «προφανές» της ανακόλουθης υπόσχεσης όλων των κυβερνήσεων «να λύσουν το πρόβλημα της μετανάστευσης».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή