Η αμφίθυμη στάση του Βερολίνου απέναντι στην Ελλάδα και ειδικότερα η διαφαινόμενη πρόθεση του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, να υιοθετήσει τη διττή πολιτική «του καρότου και του μαστιγίου» με μία νέα συμφωνία για τρίτο δάνειο, αλλά υπό αυστηρές προϋποθέσεις, υπαγορεύεται από τις λεπτές πολιτικές ισορροπίες στη Γερμανία ενόψει των ευρωεκλογών. Η ανησυχία ότι ένα τρίτο πακέτο διάσωσης θα εξόργιζε την κοινή γνώμη στη χώρα και θα ενίσχυε το ευρωσκεπτικιστικό κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) είναι έκδηλη στις τοποθετήσεις αξιωματούχων, δημοσιογράφων και οικονομικών παραγόντων. Παρόμοιοι φόβοι εκφράζονται και για την Ελλάδα: σε περίπτωση σύναψης ενός τρίτου δανείου με σκληρούς όρους θα μπορούσαν να καρπωθούν τη λαϊκή δυσαρέσκεια τα πλέον ακραία στοιχεία στις ευρωεκλογές και τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Γι’ αυτό, άλλωστε, θεωρείται ζωτικής σημασίας ο χρόνος ανακοίνωσης της συμφωνίας.
Τα καταιγιστικά δημοσιεύματα της εφημερίδας Bild απηχούν τις διαθέσεις του μέσου Γερμανού πολίτη: «Κι άλλο πακέτο βοήθειας για τους χρεοκοπημένους Ελληνες;», «Οι Ελληνες έχουν διπλάσια εισοδήματα από τους Γερμανούς!», είναι ορισμένα από τα ρεπορτάζ των τελευταίων ημερών στο γερμανικό ταμπλόιντ με τη μεγαλύτερη κυκλοφορία. Στο ίδιο πνεύμα ο Χριστιανοδημοκράτης βουλευτής, Κλάους Πέτερ Βιλς, από τους πλέον σκληρούς της συντηρητικής παράταξης, πάγιος εχθρός των πακέτων διάσωσης προς την Ελλάδα, επιμένει με δήλωση στην «Κ»: «Είναι εξοργιστικό ότι η Ελλάδα εκμεταλλεύεται την προεδρία της Ε.Ε. για να εκβιάσει περαιτέρω πιστώσεις με την απειλή ότι σε αντίθετη περίπτωση η ψήφος των Ελλήνων στις ευρωεκλογές θα είναι απρόβλεπτα ριζοσπαστική».
Ο ισχυρισμός του επιβεβαιώνεται εν μέρει πάντως και από τη διαρροή εσωτερικού εγγράφου του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών στην επιθεώρηση Der Spiegel: «Η Γερμανία και οι Ευρωπαίοι εταίροι της θα πρέπει να στείλουν εγκαίρως θετικά μηνύματα πριν από τις ευρωεκλογές και να καταστήσουν σαφές ότι θα συνεχίσουν να στηρίζουν την Ελλάδα υπό σαφείς προϋποθέσεις»… «καθώς σε περίπτωση που αποφασιστεί ένα τρίτο πρόγραμμα θα μπορούσαν να ενισχυθούν οι αντιευρωπαϊκές δυνάμεις πριν από τις ευρωεκλογές».
Κατά τη γνώμη του γνωστού δημοσιογράφου του περιοδικού Stern, Χανς Ούλριχ Γιόργκες, «ο μεγάλος συνασπισμός στο Βερολίνο θα επιχειρήσει να οργανώσει την επόμενη βοήθεια προς την Ελλάδα με τον διακριτικότερο δυνατό τρόπο, χωρίς οξείες αντιπαραθέσεις. Στο πλαίσιο αυτό, όμως, θα πρέπει η ελληνική κυβέρνηση να προσφέρει σαφείς διαβεβαιώσεις και αξιόπιστες δεσμεύσεις για μεταρρυθμίσεις». Θεωρεί, παράλληλα, ότι ένα «κούρεμα» πριν από τις ευρωεκλογές θα εξυπηρετούσε απλώς την AfD. «Δεν πρέπει να προετοιμάζουμε το έδαφος για την άνοδό της», σημειώνει στην «Κ». Για τον Γκέρχαρντ Σικ, βουλευτή των Πρασίνων, η προσπάθεια της γερμανικής κυβέρνησης να μεταθέσει το θέμα μετά τις ευρωεκλογές είναι σαφής. «Θέλει έτσι να αποφύγει να βρεθεί υπό πίεση πριν από την αναμέτρηση. Ουσιαστικά θεωρώ ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση παίζει με τον χρόνο», εξηγεί.
Η προσφορά Σόιμπλε και η «μέθοδος της πλαστικής χειρουργικής»
Υπάρχει περίπτωση να υπάρξει νέο πακέτο χωρίς νέο Μνημόνιο; Θα το αποδεχόταν αυτό το Βερολίνο; Ο Τόμας Μάγερ της Deutsche Bank δυσπιστεί αν κάτι τέτοιο είναι εφικτό. «Κάθε νέα διευθέτηση πρέπει να περάσει από τη Βουλή και στο Σώμα υπουργοί και βουλευτές της κυβερνητικής παράταξης θα κληθούν να υπερασπιστούν την αρχή της ανταποδοτικότητας», λέει στην «Κ».
Ωστόσο το Spiegel άφηνε να εννοηθεί πως ο κ. Σόιμπλε είναι έτοιμος για μεγάλες παραχωρήσεις προς την Αθήνα, αρκεί «η κυβέρνηση να αποδείξει ότι είναι έτοιμη για περαιτέρω μεταρρυθμίσεις», όπως χαρακτηριστικά έγραφε το περιοδικό στο τελευταίο τεύχος του. Πληροφορίες του περιοδικού εμφανίζουν τον κ. Σόιμπλε να αναγνωρίζει πλέον κατ’ ιδίαν ότι ένα νέο πρόγραμμα για το 2015 είναι αναπόφευκτο και μάλιστα να προτίθεται να διατυπώσει συγκεκριμένη προσφορά προς τους Ελληνες «εντός των επόμενων εβδομάδων».
Πηγή της βιασύνης αυτής είναι το ζήτημα της χρηματοδότησης του ΔΝΤ, αλλά και η ανησυχία για ενδεχόμενη αποδυνάμωση της ελληνικής κυβέρνησης. Το Βερολίνο έχει συνειδητοποιήσει ότι μία δεινή ήττα των κυβερνητικών κομμάτων στις ευρωεκλογές και αυτοδιοικητικές εκλογές θα προκαλούσε σοβαρή πολιτική αποσταθεροποίηση, με αποτέλεσμα να καταστεί μονόδρομος για τον Ελληνα πρωθυπουργό μία πρόωρη προσφυγή στις κάλπες. Οσον αφορά το «κούρεμα» του χρέους, το τοπίο έχει ξεκαθαρίσει για τη Γερμανία. Αυτό θα γίνει με την επιμήκυνση αποπληρωμής των πιστώσεων σε χρονικό ορίζοντα μισού αιώνα και διά της μείωσης των επιτοκίων. «Μέθοδο της πλαστικής χειρουργικής» την αποκαλεί ο Χριστιανοδημοκράτης βουλευτής, Κλάους Πέτερ Βιλς, ο οποίος θεωρεί πολύ εντιμότερο ένα άμεσο «ψαλίδισμα» του χρέους.
Ο Γερμανός ευρωβουλευτής των Ελεύθερων Δημοκρατών, Γιώργος Χατζημαρκάκης, που πρότεινε ελάφρυνση του χρέους κατά 114 εκατ. ευρώ με συνέντευξή του στην Bild –έχοντας προφανώς στο μυαλό του τους Ελληνες ψηφοφόρους– εξόργισε τη γερμανική κοινή γνώμη. «Να παραδώσει το διαβατήριό του και να φύγει από τη Γερμανία», ήταν ένα από τα σχόλια αναγνώστη της Bild.