Ανήσυχος για τις εξελίξεις στην Ουκρανία εμφανίστηκε χθες ο Αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα, ο οποίος προειδοποίησε την ουκρανική κυβέρνηση να μην εμπλέξει στη σύγκρουση τις ένοπλες δυνάμεις. ΗΠΑ και Ε.Ε. προανήγγειλαν την επιβολή κυρώσεων εναντίον της κυβέρνησης Γιανουκόβιτς, χρεώνοντάς της ευθύνες για το λουτρό αίματος, καθώς προχθές το κέντρο του Κιέβου μετετράπη σε πεδίο μάχης και 28 άνθρωποι –μεταξύ των οποίων 10 αστυνομικοί– έχασαν τη ζωή τους. Μέρκελ και Πούτιν συμφώνησαν, σε χθεσινή τηλεφωνική επικοινωνία τους, να πράξουν το παν για την αποκλιμάκωση της έντασης, ενώ στο Κίεβο σπεύδουν σήμερα οι υπουργοί Εξωτερικών της Γερμανίας και της Γαλλίας.
Αργά το βράδυ, ο πρόεδρος Γιανουκόβιτς ανακοίνωσε ότι επετεύχθη εκεχειρία. Νωρίτερα, η κρατική ασφάλεια είχε αναγγείλει εκστρατεία για την αντιμετώπιση της «τρομοκρατίας». Ο Γιανουκόβιτς επιστράτευσε αλεξιπτωτιστές για τη φύλαξη δημοσίων κτιρίων, ενώ ερωτήματα προκάλεσε η απόφασή του να αντικαταστήσει τον αρχηγό του στρατού. Αβυσσαλέο προβάλλει πλέον το ρήγμα που απειλεί να οδηγήσει την Ουκρανία σε διχοτόμηση, ύστερα από τη «Μαύρη Τρίτη» που μετέτρεψε το κέντρο του Κιέβου σε πραγματικό πεδίο μάχης, με αποτέλεσμα τουλάχιστον 28 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους σ’ ένα εικοσιτετράωρο εξαιρετικά βίαιων συγκρούσεων μεταξύ διαδηλωτών και δυνάμεων ασφαλείας. Ο εθνικός διχασμός της μεγάλης ευρωπαϊκής χώρας των 46 εκατομμυρίων κατοίκων προκαλεί γεωπολιτικούς κλυδωνισμούς, με την Ευρωπαϊκή Ενωση να ετοιμάζεται για την επιβολή κυρώσεων εναντίον του προέδρου Βικτόρ Γιανουκόβιτς και τη Ρωσία να καταγγέλλει την αντιπολίτευση για «απόπειρα πραξικοπήματος».
Yστερα από ένα σχετικά ήρεμο πρωινό, οι συγκρούσεις μεταξύ αστυνομικών δυνάμεων και διαδηλωτών ξανάρχισαν χθες το απόγευμα στην πλατεία Ανεξαρτησίας του Κιέβου. Η υπηρεσία κρατικής ασφαλείας ανακοίνωσε ότι μια εκτεταμένη «αντιτρομοκρατική εκστρατεία» βρίσκεται σε εξέλιξη σε ολόκληρη τη χώρα, ύστερα από το κύμα καταλήψεων δημοσίων κτιρίων από «ριζοσπαστικά και εξτρεμιστικά στοιχεία» της αντιπολίτευσης. Αίσθηση προκάλεσε η καταγγελία της ίδιας υπηρεσίας ότι οι εν λόγω «εξτρεμιστές» κατέλαβαν στρατιωτικές αποθήκες, από τις οποίες αφαίρεσαν 1.500 όπλα.
Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, εκ των 28 ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους κατά το προηγούμενο εικοσιτετράωρο, οι 10 ήταν αστυνομικοί – γεγονός ενδεικτικό για τη βιαιότητα των αντιδράσεων αμφοτέρων των στρατοπέδων. Στην ίδια ανακοίνωση αναφέρεται ότι 263 διαδηλωτές και 342 αστυνομικοί νοσηλεύονται με τραύματα, τα περισσότερα από τα οποία προέρχονται από πυροβόλα όπλα. Από την πλευρά του, το υπουργείο Αμυνας ανακοίνωσε ότι στέλνει αλεξιπτωτιστές στην πρωτεύουσα με αποστολή να περιφρουρήσουν κυβερνητικά γραφεία και στρατιωτικές εγκαταστάσεις, υπογραμμίζοντας ότι οι εν λόγω επίλεκτες δυνάμεις δεν πρόκειται να λάβουν μέρος στην καταστολή διαδηλωτών.
Ενώ οι προβολείς της δημοσιότητας είναι στραμμένοι στο κέντρο του Κιέβου, ο πρόεδρος Γιανουκόβιτς φαίνεται να χάνει τον έλεγχο στο δυτικό τμήμα της χώρας, το οποίο παραδοσιακά στρέφεται προς την Ευρώπη. Το περιφερειακό κοινοβούλιο που εδρεύει στην πόλη Λβιβ κήρυξε ανοιχτά ανταρσία εναντίον του Ουκρανού προέδρου, ανακοινώνοντας ότι «αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου την ευθύνη για τις τύχες της περιοχής και του λαού της». Την εικόνα της επαναστατικής κατάστασης και του εθνικού διχασμού συμπληρώνουν οι σκηνές που εκτυλίχθηκαν την προηγούμενη νύχτα σε σειρά πόλεων της δυτικής Ουκρανίας: καταλήψεις κυβερνείων, πυρπόληση αστυνομικών τμημάτων, ανάδειξη νέων τοπικών αρχών από τους εξεγερμένους. Στο Λβιβ, ύστερα από πολύωρη πολιορκία αστυνομικού τμήματος, οι στασιαστές ανάγκασαν τα όργανα της τάξης να παραδοθούν με τα χέρια ψηλά και τους αφαίρεσαν στολές και εξοπλισμό.
«Παρακολουθούμε με μεγάλη προσοχή και προσδοκούμε από την ουκρανική κυβέρνηση να δείξει αυτοσυγκράτηση και να μην αντιμετωπίσει με βία ειρηνικούς διαδηλωτές», δήλωσε χθες ο Αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα από το Μεξικό. «Θα υπάρξουν συνέπειες αν παραβιαστεί το όριο. Σε αυτό περιλαμβάνεται η διασφάλιση ότι ο ουκρανικός στρατός δεν θα αναμειχθεί σε ζητήματα που μπορούν να επιλυθούν από πολίτες».
Τις δραματικές εξελίξεις στην Ουκρανία θα συζητήσουν σε σημερινή, έκτακτη συνεδρίασή τους, στις Βρυξέλλες, οι υπουργοί Εξωτερικών των χωρών της Ε.Ε. Ηδη από χθες, ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ- Μανουέλ Μπαρόζο προανήγγειλε ουσιαστικά την επιβολή κυρώσεων εναντίον του Βικτόρ Γιανουκόβιτς, στον οποίο επιρρίπτουν τις ευθύνες για την αιματοχυσία οι ηγέτες των ισχυρότερων κρατών- μελών. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν οι Φρανσουά Ολάντ και Aγκελα Μέρκελ σε κοινή συνέντευξη Τύπου, ύστερα από τη χθεσινή γαλλογερμανική σύνοδο κορυφής, στο Παρίσι. Oπως έγινε γνωστό, οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, συνοδευόμενοι από τον Πολωνό ομόλογό τους, Ράντοσλαβ Σικόρσκι, θα βρεθούν σήμερα στο Κίεβο, σε μια προσπάθεια μεσολάβησης μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης για την εκτόνωση της κρίσης. Την επιβολή κυρώσεων στην Ουκρανία με στόχο «τη δημιουργία προϋποθέσεων για συμβιβασμό» υποστήριξε με δηλώσεις του και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρι.
Από την πλευρά του, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ κατηγόρησε τις μεγάλες δυνάμεις της Δύσης ότι φέρουν ευθύνες γιατί «ενθάρρυναν την ουκρανική αντιπολίτευση να δράσει έξω από το πλαίσιο της νομιμότητας». Εξάλλου, ο εκπρόσωπος Τύπου του προέδρου Πούτιν, Ντιμίτρι Πεσκόφ, επέρριψε την ευθύνη για το λουτρό αίματος εξ ολοκλήρου στους «εξτρεμιστές, που επιχείρησαν πραξικόπημα». H Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ δήλωσε ότι συνομίλησε με τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν και ότι συμφώνησαν «να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για την αποφυγή κλιμάκωσης της βίας».