Στα επίπεδα των 5 δισ. ευρώ κυμαίνονται οι κεφαλαιακές ανάγκες των τεσσάρων συστημικών τραπεζών όπως προσδιορίστηκαν με βάση το stress test που πραγματοποίησε η BlackRock. Σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις τραπεζικών πηγών οι κεφαλαιακές ανάγκες διαμορφώνονται στα 2,5 δισ. ευρώ για τη Eurobank, στα 2 δισ. ευρώ για την Εθνική Τράπεζα και σε λιγότερο από 500 εκατ. ευρώ για την Τράπεζα Πειραιώς. Η Alpha Bank, είναι η μόνη από τις συστημικές τράπεζες, που φαίνεται ότι δεν χρειάζεται πρόσθετα κεφάλαια.
Σημειώνεται πάντως ότι εκκρεμεί η συμφωνία τρόικας – Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) για ορισμένες τεχνικές πτυχές της άσκησης, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές διαφοροποιήσεις στα τελικά αποτελέσματα. Τραπεζικές πηγές εκτιμούν ότι μόνο μικρές αυξομειώσεις από το επίπεδο των 5 δισ. ευρώ θα επιφέρει η οριστικοποίηση των εκκρεμοτήτων με την τρόικα, ωστόσο, πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι η παραπάνω εκτίμηση των κεφαλαιακών αναγκών γίνεται με μεθοδολογία που στηρίζεται περισσότερο στο βασικό σενάριο που προβλέπει την επιστροφή της χώρας σε ανοδική τροχιά από την εφετινή χρονιά. Αν η τρόικα επιμείνει σε μια πιο συντηρητική προσέγγιση, δηλαδή να δοθεί μεγαλύτερο βάρος στο δυσμενές σενάριο (που προβλέπει τη διατήρηση της ύφεσης για τη διετία 2014-2015), τότε το ύψος των κεφαλαιακών αναγκών μπορεί να διαμορφωθεί σε αισθητά υψηλότερα επίπεδα.
Στελέχη τραπεζών πάντως δεν θεωρούν πιθανό ένα τέτοιο ενδεχόμενο, καθώς οι εξελίξεις στην οικονομία δείχνουν ότι ήδη έχουμε εισέλθει σε μια ανοδική πορεία. Στο πλαίσιο αυτό, τονίζουν είναι πιθανό η εξέλιξη του ΑΕΠ να είναι αισθητά καλύτερη των προβλέψεων του βασικού σεναρίου, καθιστώντας εξαιρετικά απίθανο την επιβεβαίωση του δυσμενούς σεναρίου.
Υπενθυμίζεται ότι το δυσμενές σενάριο της BlackRock για την εξέλιξη της οικονομίας προβλέπει μείωση του ΑΕΠ κατά 2,5% το 2014, έναντι πρόβλεψης του ΔΝΤ για αύξηση κατά 0,6%, μείωση του ΑΕΠ κατά 0,5% το 2014 έναντι πρόβλεψης του ΔΝΤ για άνοδο 2,95% ενώ για το 2016 το χειρότερο σενάριο της BlackRock προβλέπει ενίσχυση του ΑΕΠ κατά 1% έναντι πρόβλεψης για ενίσχυση 3,74% από το ΔΝΤ. Οι προβλέψεις του ΔΝΤ αποτελούν το βασικό σενάριο.
Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τον προγραμματισμό, στις αρχές της επόμενης εβδομάδας θα πραγματοποιηθεί η συνάντηση με την τρόικα για το κλείσιμο των ανοιχτών θεμάτων και εν συνεχεία θα κοινοποιηθούν στις διοικήσεις των τραπεζών και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ). Η ΤτΕ σχεδιάζει να δώσει στη δημοσιότητα την τελική έκθεση για τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου.
Αντιδράσεις
Πηγές της Eurobank δεν κρύβουν την ικανοποίησή τους για τις εξελίξεις. Θεωρούν ότι η δημοσιοποίηση των κεφαλαιακών αναγκών και η αναμενόμενη προώθηση του σχετικού νομοθετικού πλαισίου από την κυβέρνηση αποτελούν ένα μεγάλο βήμα για την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας η οποία θα ανέλθει στα 2,5 δισ. ευρώ. Σημειώνουν ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες της τράπεζας διαμορφώνονται στα επίπεδα που ανέμενε η αγορά και οι επενδυτές. Αναφέρουν ακόμα ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον για την κάλυψη της αύξησης κεφαλαίου παραμένει ισχυρό και προεξοφλούν την επιτυχία του εγχειρήματος.
Από την πλευρά της Εθνικής Τράπεζας δεν υπάρχει καμία τοποθέτηση ή σχολιασμός για το ύψος των κεφαλαιακών αναγκών. Σημειώνουν ωστόσο ότι το τελικό ύψος των κεφαλαιακών αναγκών θα είναι απολύτως διαχειρίσιμο και δεν πρόκειται να υπάρξει καμία αρνητική έκπληξη. Υπογραμμίζουν ότι δεν τίθεται ζήτημα αύξησης μετοχικού κεφαλαίου και θεωρούν ότι οι εξελίξεις στην πραγματική οικονομία θα επιβεβαιώσουν την υψηλή ποιότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου του ομίλου και προδικάζουν ότι δεν θα απαιτηθούν πρόσθετα κεφάλαια. Σημειώνουν ακόμα ότι σε κάθε περίπτωση η τράπεζα θα έχει περιθώριο μέχρι το τέλος του 2016 προκειμένου να αντιμετωπίσει το θέμα.
Κύκλοι της διοίκησης της Τράπεζας Πειραιώς με τους οποίες επικοινώνησε η «Κ» δεν σχολίασαν το ύψος των κεφαλαιακών αναγκών αναμένοντας τη δημοσιοποίηση της τελικής έκθεσης.
Από την πλευρά της Alpha Bank πηγές της τράπεζας δεν κρύβουν τη μεγάλη ικανοποίησή τους για το γεγονός ότι η τράπεζα δεν θα χρειαστεί πρόσθετα κεφάλαια. Οπως σημειώνουν με το βασικό σενάριο η τράπεζα εμφανίζει ένα ισχυρό κεφαλαιακό απόθεμα άνω του 1 δισ. ευρώ, ενώ ακόμα και με το δυσμενές σενάριο -που προβλέπει ύφεση για το 2014 και 2015- η κεφαλαιακή βάση της τράπεζας επαρκεί για να καλύψει τις δυνητικές απώλειες.
Οι εκκρεμότητες
Οι εκκρεμότητες που θα πρέπει να συμφωνηθούν με την τρόικα είναι: ο καθορισμός των ορίων των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας τους οποίους θα πρέπει να διαθέτουν οι τράπεζες προκειμένου να περάσουν με επιτυχία την άσκηση, ο εποπτικός χειρισμός του αναβαλλόμενου φόρου και τέλος με ποιο σενάριο, το βασικό ή το δυσμενές ή κάποιο συνδυασμό των δύο, θα υπολογιστούν οι κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών. Επίσης διαφοροποιήσεις μπορεί να επιφέρουν αλλαγές στο ύψος των δυνητικών κερδών προ προβλέψεων των τραπεζών για την τριετία 2014 – 2016 που θα αποδεχθεί η τρόικα, τα αντίστοιχα έσοδα από πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων κ.ά.
Το νομοσχέδιο για τις τράπεζες
Αμέσως μετά τη δημοσίευση των κεφαλαιακών αναγκών το υπουργείο Οικονομικών θα καταθέσει το νέο νομοσχέδιο για τις τράπεζες που θα περιέχει τρία βασικά σημεία:
1. Αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου. Το νομοσχέδιο θα περιλαμβάνει τις διαδικασίες για την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου τραπεζών που ήδη έχουν λάβει κρατική βοήθεια. Θα περιγράφει τις διαδικασίες και τα βήματα που θα πρέπει να ακολουθήσουν προκειμένου να αντλήσουν εκ νέου κεφάλαια είτε από την αγορά είτε από το ΤΧΣ.
2. Την υποχρεωτική μετατροπή ομολόγων μειωμένης εξασφάλισης σε κοινές μετοχές αν μια τράπεζα προσφύγει εκ νέου σε κρατική υποστήριξη. Επιπλέον προβλέπεται η επιβολή πλαφόν στις ανώτατες αμοιβές των διοικήσεων και των στελεχών των συστημικών τραπεζών. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο η ανώτατη αμοιβή δεν μπορεί να ξεπερνά το 10πλάσιο του μέσου μισθού της τράπεζας ή το 15πλάσιο του μέσου μισθού της χώρας. Το πλαφόν στις αμοιβές θα επιβάλλεται στις περιπτώσεις τραπεζών που θα προσφύγουν εκ νέου σε κρατική βοήθεια.
3. Επαναγορά των warrants των τραπεζών. Αν και πληροφορίες αναφέρουν ότι η τρόικα δεν συμφωνεί, ωστόσο, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις τελικά θα δοθεί η δυνατότητα στο ΤΧΣ να υποβάλει δημόσιες προτάσεις για την εξαγορά των warrants που έχουν εκδώσει οι τράπεζες. Στόχος του ΤΧΣ είναι μέσω της επαναγοράς των warrants να αποδεσμεύσει τις τραπεζικές μετοχές που συνδέονται με αυτά και εν συνεχεία να προχωρήσει στην πώληση των μετοχών αυτών σε ιδιώτες.