Δεν είναι πολύ εύκολο να υποστηρίζει κανείς οικονομικά αιτήματα αυτήν την εποχή. Το πιθανότερο είναι ότι οι περισσότεροι θα αποστρέψουν το βλέμμα τους με δυσφορία, ενώ κάποιοι άλλοι θα θεωρήσουν ότι υπάρχει πολιτική σκοπιμότητα στη διαμαρτυρία.
Αυτή τη φορά, όμως, το πρόβλημα είναι σύνθετο· κράμα νοοτροπίας, υποτίμησης, προτεραιοτήτων. Εν ολίγοις, το κλείσιμο της ΕΡΤ, τον περασμένο Ιούνιο, έφερε πολλές, παράπλευρες απώλειες. Η δημόσια τηλεόραση, ως συμπαραγωγός στις περισσότερες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου, δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της, οι οποίες, ούτως ή άλλως, έχουν μεταβιβαστεί στο υπουργείο Οικονομικών.
Την εβδομάδα που μας πέρασε, ο σκηνοθέτης Πάνος Κούτρας («Στρέλλα»), ο «Ελληνας Αλμοδόβαρ» κατά τη Liberation, δημοσιοποίησε ότι αδυνατεί να ολοκληρώσει τη νέα του ταινία «Xenia» και, επιπλέον, κινδυνεύει να χάσει τους ξένους συμπαραγωγούς (ARTE, Eurimages, Γαλλικό Κέντρο Κινηματογράφου κ.ά.). Αιτία, ότι δεν πήρε ποτέ τις 130.000 της συμπαραγωγού ΕΡΤ. Την επόμενη μέρα η Ενωση Ελληνικού Ντοκιμαντέρ και η Ενωση Σκηνοθετών-Παραγωγών Ελληνικού Κινηματογράφου έδωσαν κοινή συνέντευξη Τύπου για να ενημερώσουν για τις χωρίς αποτέλεσμα προσπάθειές τους να καταβληθούν τα χρωστούμενα του κρατικού καναλιού: 4 εκατ. ευρώ για τα μέλη των δύο σωματείων. Οι δημιουργοί εμφανίστηκαν με μπλουζάκια που έγραφαν CUT (Creators Under Threat).
Διευκρίνιση: Τα χρήματα αυτά δεν είναι ούτε αμοιβή ούτε κέρδος. Είναι ποσά που έχουν ήδη εκταμιευτεί από τους σκηνοθέτες για τις ταινίες τους, εν αναμονή της συμμετοχής της ΕΡΤ.
Και αν το επιχείρημα ότι οι κινηματογραφιστές «βρίσκονται εκτεθειμένοι απέναντι σε συνεργάτες τους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό» μοιάζει ασθενές στις εποχές που ζούμε, θα πρέπει να αναρωτηθούμε με τι κριτήρια και πάνω σε ποιες βάσεις οικοδομούμε την επόμενη μέρα της χώρας. Αν, δηλαδή, η αφερεγγυότητα δεν μας ενοχλεί και πολύ εδώ που βρισκόμαστε, απομένει να απαντήσουμε τι πραγματικά μας ενοχλεί.
Συχνά, τα σχόλια του κοινού κάτω από άρθρα που αναφέρονται στην οικονομική στήριξη του καλλιτεχνικού έργου από το κράτος είναι χλευαστικά. Θεωρούν τους σκηνοθέτες κάτι σαν τα «κακομαθημένα παιδιά» του ελληνικού πολιτισμού και αναφέρονται σε άλλες εποχές πλαστής ευμάρειας, σε άκριτες και ανεξέλεγκτες χρηματοδοτήσεις. Συνέβαιναν αναμφίβολα. Ομως, εδώ και αρκετά χρόνια –και προ κρίσης– το ελληνικό σινεμά άρχισε να ωριμάζει, να μην περιφρονεί εξοδολόγια και αποδείξεις. Να αιτιολογεί τα ποσά που εισπράττει (βοήθησε σε αυτό και η θητεία του Γιώργου Παπαλιού στο Κέντρο Κινηματογράφου). Οι νεότερες γενιές σκηνοθετών –κυρίως– είχαν διαφορετική στάση και αντίληψη.
Οι έπαινοι για τη διεθνή αναγνώριση και σταθερά ανοδική πορεία του ελληνικού κινηματογράφου είναι ανέξοδοι. Εμαθε το πολιτικό προσωπικό να εγκωμιάζει τις επιδόσεις των σκηνοθετών, αλλά όταν έρχεται η ώρα του ταμείου, να σφυρίζει αδιάφορα.
Γιατί θα πρέπει ο Ελληνας δημιουργός να φοράει μακό μπλουζάκι, στο οποίο δηλώνει απειλούμενος, για να κινήσει την προσοχή; Γιατί θα πρέπει να διαμαρτύρεται με επιστολές για να διεκδικήσει μια στοιχειώδη συνέπεια από το κράτος; Γιατί θα πρέπει οι αρμόδιοι να αισθανθούν πίεση από τη δημοσιότητα (βλέπε πολιτικό κόστος) για να κάνουν τη δουλειά τους; Γιατί, όταν το κράτος οφείλει στους δημιουργούς, λέει «εντάξει, μωρέ, πώς κάνουν κι αυτοί έτσι;».
Γιατί πιστεύουν ακράδαντα πως η καλλιτεχνική δημιουργία είναι κυρίως χόμπι, άρα ο καλλιτέχνης δεν είναι επαγγελματίας, εργαζόμενος, αλλά ευτυχής χομπίστας. Οπότε, μάλλον απορούν όταν διεκδικεί και φωνάζει.