Οκτώ επί τοις εκατό του ΑΕΠ, 14,5 δισ. ευρώ, κοστίζει στο ελληνικό Δημόσιο η γραφειοκρατία, το «τέρας» που θρέφει τη διαφθορά και καταβροχθίζει υπομονή, σοβαρότητα, αξιοπιστία και το όποιο όφελος προκύπτει με υπερπροσπάθεια στο άγονο περιβάλλον της λιτότητας. Η διοίκηση, παρά τις απολύσεις και τις διαθεσιμότητες, παραμένει ένας αντιπαραγωγικός, εξόχως δαπανηρός δαίδαλος (κοστίζει το 11,1% του ΑΕΠ έναντι 6,5% που είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος) με 23.142 αρμοδιότητες και 1.504 φορείς, όταν στη Βρετανία αυτοί είναι 300.
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ «τα 18 υπουργεία δεν μπορούν να συντονιστούν μεταξύ τους και να ιεραρχήσουν το έργο τους. Ο,τι επιτυγχάνεται, είναι προϊόν προσωπικών πρωτοβουλιών και γνώσεων και όχι οργάνωσης». Για την αδειοδότηση και λειτουργία μιας επιχείρησης χρειάζονται 1.563 υπογραφές, σφραγίσεις, επικυρώσεις, αυτοψίες και έλεγχοι. Για τη σύναψη μιας δημόσιας σύμβασης απαιτούνται 230 ημέρες, για την έκδοση άδειας περιβαλλοντικών επιπτώσεων 674 ημέρες περισσότερες από τον θεσμοθετημένο χρόνο, κατ’ έτος ψηφίζονται τρεις φορολογικοί νόμοι που ακολουθούνται από χίλιες υπουργικές αποφάσεις.
Η γραφειοκρατία αποτελεί πραγματική τιμωρία για τον πολίτη και την οικονομία. Εμποδίζει επενδύσεις δισ. ευρώ, αλλά και τον έλεγχο της φοροδιαφυγής και εισφοροδιαφυγής. Η πανάκριβη λειτουργία της οικονομίας λόγω υπερβολικού χαρτοβασιλείου επηρεάζει το φορολογητέο εισόδημα των πολιτών και την είσπραξη φόρων, με άμεση επίπτωση στα ετήσια ελλείμματα και το χρέος. Οπως εμποδίζει και τον έλεγχο των τιμών στην αγορά και των ενδοομιλικών συναλλαγών μεταξύ πολυεθνικών που πωλούν 84% ακριβότερα τα προϊόντα τους στην Ελλάδα από ό,τι σε άλλες χώρες.
Ενα πρωτότυπο σχόλιο πάνω στη γραφειοκρατία έκανε προ ημερών μια αιχμηρή πρόζα που παρουσιάστηκε σε ανοιχτή εκδήλωση οργανωμένη από την Πρωτοβουλία των πέντε δημάρχων – Αθηναίων, Θεσσαλονίκης, Βόλου, Πατρέων και Ιωαννιτών. Ο ηθοποιός – σκηνοθέτης Ανδρέας Μαριανός παρουσίασε την ιστορία μιας λάμπας, η οποία σε μια από καρδιάς εξομολόγηση περιέγραψε την πολύμηνη περιπέτειά της, από τη στιγμή που εισήχθη σε έναν τυπικό διαγωνισμό για προμήθεια ηλεκτρολογικού υλικού, έως τη συγκινητική τελική προοπτική της τοποθέτησής της σε κάποια κολώνα της πόλης. Μεσολάβησαν 200 υπογραφές υπευθύνων, μεταξύ των οποίων 2 υπουργών, 1.200 επιπλέον υπογραφές στις σελίδες των προσφορών, τουλάχιστον 2 συνεδριάσεις Δημοτικού Συμβουλίου, 5 συνεδριάσεις της Επιτροπής Διαγωνισμού, 7 συνεδριάσεις της Οικονομικής Επιτροπής και 2 διασκέψεις του κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου…
Συχνά λέγεται ότι ανήκει στο παρελθόν ο διαβρωμένος, παχυδερμικός μηχανισμός που διεκπεραίωνε γρήγορα χρονοβόρες υποθέσεις μόνο επ’ αμοιβή, με τη συναλλαγή, σε ένα περιβάλλον συντεχνιακής αλληλεγγύης και ιδιοτελών συμψηφισμών. Δεν είναι αλήθεια. Η βασανιστική χαρτούρα, αποτέλεσμα των πελατειακών σχέσεων και της διαφθοράς, της αναξιοπιστίας του Δημοσίου και της πολυνομίας (17.000 νόμοι σε ισχύ) εξακολουθεί να υφίσταται και πολλοί συνεχίζουν να κερδίζουν από αυτήν. Ενώ χάνουμε οι υπόλοιποι.
«Υπάρχει ελπίδα» είπε ολοκληρώνοντας τη διήγησή της η αγανακτισμένη λάμπα οδοφωτισμού, «να μπω σε μια κολώνα και να φωτίσω την πόλη, αλλιώς θα σβήσω για πάντα!». Υπάρχει;