Την ευελιξία να κινηθεί με όρους αγοράς, προσφέρει το νέο νομοθετικό πλαίσιο στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), προκειμένου να μπορέσει να επιτύχει αποτελεσματικότερα την αποστολή του, δηλαδή, την ταχύτερη επιστροφή των τραπεζών σε ιδιωτικά χέρια. Ετσι ανοίγει ο δρόμος για την άμεση υλοποίηση της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της Eurobank ύψους 3 δισ. ευρώ, η ολοκλήρωση της οποίας θα αποτελέσει ένα μεγάλο βήμα για την ιδιωτικοποίηση της τράπεζας.
Με το νομοσχέδιο ορίζεται ότι οι αυξήσεις κεφαλαίου θα γίνουν με όρους αγοράς, δίνεται προβάδισμα στη συμμετοχή ιδιωτών (με το ΤΧΣ να περιορίζεται στην κάλυψη τυχόν αδιάθετων), ενώ το Ταμείο -με στόχο την ταχύτερη ιδιωτικοποίηση των τραπεζών- μπορεί να αποκτήσει με δημόσια προσφορά τα δικαιώματα αγοράς (warrants). Παράλληλα, παρέχεται κάλυψη στη διοίκηση του ΤΧΣ για την υλοποίηση των αυξήσεων κεφαλαίων των τραπεζών (ουσιαστικά της Eurobank) σε τιμή χαμηλότερη αυτής με την οποία απέκτησε τραπεζικές μετοχές στο πλαίσιο της ανακεφαλαιοποίησης.
Tο νέο θεσμικό πλαίσιο έχει ενσωματώσει πλήρως την επιστολή του αντιπροέδρου της Κομισιόν, Χ. Αλμούνια την οποία αποκάλυψε η «Κ» (28/3/14). Αναλυτικότερα:
• Αυξήσεις Κεφαλαίου: Το ΤΧΣ συμμετέχει στην αύξηση κεφαλαίου «μετά οποιαδήποτε τυχόν συμμετοχή επενδυτών του ιδιωτικού τομέα». Ετσι ουσιαστικά το Ταμείο θα συμμετέχει στις αυξήσεις μόνο στην περίπτωση που δεν καλυφθεί όλο το ζητούμενο ποσό από ιδιώτες. Η αύξηση κεφαλαίου μπορεί να γίνει είτε με την έκδοση νέων μετοχών είτε με την έκδοση υπό αίρεση μετατρέψιμων ομολογιών.
• Τιμή Διάθεσης Νέων Μετοχών:
Η τιμή των νέων μετοχών θα καθοριστεί με όρους αγοράς. Η τιμή διάθεσης των νέων μετοχών θα βασίζεται «σε δύο εκθέσεις αποτίμησης από δύο ανεξάρτητους χρηματοοικονομικούς συμβούλους οι οποίοι διαθέτουν κύρος και εμπειρία σε αντίστοιχα θέματα και ειδικότερα σε αποτιμήσεις πιστωτικών ιδρυμάτων». «Η τιμή διάθεσης στον ιδιωτικό τομέα δύναται να είναι χαμηλότερη της τιμής προηγούμενων καλύψεων μετοχών από το Ταμείο ή της τρέχουσας χρηματιστηριακής τιμής». Ετσι ανοίγει ο δρόμος για την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Eurobank, καθώς ο καθορισμός της τιμής διάθεσης των νέων μετοχών ήταν το μεγαλύτερο αγκάθι. Ιδιώτες και ΤΧΣ, αν απαιτηθεί η συμμετοχή του, θα συμμετέχουν στις αυξήσεις με τους ίδιους όρους: «Δεν επιτρέπεται η διάθεση νέων μετοχών στον ιδιωτικό τομέα σε τιμή κατώτερη της τιμής κάλυψης αυτών από το Ταμείο στο πλαίσιο της ίδιας έκδοσης». «Για τον καθορισμό της τιμής οι σύμβουλοι θα πρέπει «να λαμβάνουν υπόψη την ποιότητα του ενεργητικού της τράπεζας, τα αποτελέσματα του stress test, καθώς και των συνθηκών της αγοράς».
• Διάθεση συμμετοχών του ΤΧΣ: «Με απόφαση του Ταμείου καθορίζονται ο τρόπος και η διαδικασία διάθεσης του συνόλου ή μέρος των μετοχών πιστωτικού ιδρύματος που κατέχει το Ταμείο, το αργότερο εντός 5ετίας από τη συμμετοχή του στην αύξηση κεφαλαίου του πιστωτικού ιδρύματος». Το ΤΧΣ θα πρέπει να «βασιστεί σε έκθεση από ανεξάρτητο χρηματοοικονομικό σύμβουλο, ο οποίος διαθέτει διεθνώς αναγνωρισμένο κύρος και πείρα σε αντίστοιχα θέματα». «Η έκθεση συνοδεύεται από αναλυτικό χρονοδιάγραμμα διάθεσης των μετοχών». Οι τιμές με τις οποίες θα διαθέσει τις συμμετοχές του το Ταμείο «δύναται να είναι χαμηλότερες της τιμής κτήσης των μετοχών από το Ταμείο ή της τρέχουσας χρηματιστηριακής τιμής». Το ΤΧΣ θα μπορεί να πουλά μετοχές σε συγκεκριμένους επενδυτές, ομάδες επενδυτών, ανοιχτού διαγωνισμού, με χρηματιστηριακές εντολές, με τη διαδικασία βιβλίων προσφορών και με δημόσια προσφορά μετοχών με αντάλλαγμα μετρητών ή ανταλλαγή άλλων κινητών αξιών. Η τελευταία αυτή αναφορά αφορά τα warrants: το ΤΧΣ θα μπορεί μέσω δημόσιας πρότασης να ανταλλάξει μέρος των μετοχών του με warrants ώστε να αποκτήσει άμεσα τον έλεγχο των μετοχών που είναι δεσμευμένες (μέσω των δικαιωμάτων αγοράς – warrants των επενδυτών) και εν συνεχεία να προχωρήσει στη διάθεση των μετοχών. Με τον τρόπο αυτό η πλήρης ιδιωτικοποίηση της Εθνικής, της Alpha και της Πειραιώς μπορεί να πραγματοποιηθεί γρηγορότερα.
Σημειώνεται ότι ο νόμος δεν προσφέρει καμία γενική ασυλία στα μέλη της διοίκησης του ΤΧΣ. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι ρητές αναφορές του νομοσχεδίου στη διαδικασία των αυξήσεων κεφαλαίων, στον τρόπο καθορισμού της τιμής διάθεσης, στον τρόπο διάθεσης των συμμετοχών κ.λπ. προσφέρουν πλήρη κάλυψη στη διοίκηση του Ταμείου για την εφαρμογή του νόμου. Τέλος, ο νόμος περιλαμβάνει το «κούρεμα» των κατόχων ομολόγων μειωμένης εξασφάλισης αν μια τράπεζα λάβει κεφάλαια από το ΤΧΣ, ενώ καθορίζει σειρά διοικητικών και λειτουργικών θεμάτων του Ταμείου.