Κόντρα στην παράδοση η φορολογία των πλουσίων στις ΗΠΑ

Κόντρα στην παράδοση η φορολογία των πλουσίων στις ΗΠΑ

2' 29" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Από τη στιγμή που η ανισότητα βρέθηκε στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου στην Αμερική, η Δεξιά εξαπέλυσε αντεπίθεση. Ορισμένοι συντηρητικοί υποστηρίζουν πως η φορολόγηση των υψηλών εισοδημάτων θα πλήξει την ανάπτυξη. Αλλοι πως είναι αθέμιτη, καθώς οι άνθρωποι πρέπει να μπορούν να διατηρούν όσα απέκτησαν. Και άλλοι πως αντιβαίνει την εθνική μας παράδοση ο ισχυρισμός πως ορισμένοι άνθρωποι ελέγχουν υπερβολικά πολύ πλούτο.

Εχουν δίκιο. Ενας πραγματικός Αμερικανός δεν θα πει ποτέ «η απουσία αποτελεσματικού κράτους και περιορισμών στον αθέμιτο πλουτισμό τείνει να δημιουργήσει μια μικρή τάξη βαθύπλουτων και οικονομικά πανίσχυρων, των οποίων αποκλειστικός στόχος είναι η διατήρηση και η αύξηση της δύναμής τους». Ούτε θα απηύθυνε ποτέ έκκληση για «να επιβληθεί κλιμακωτά φορολόγηση των μεγάλων περιουσιών που προέρχονται από κληρονομιά και αυξάνονται ταχέως». Ποιος αριστερός το είπε αυτό; Ο Ρούζβελτ, στην ιστορική ομιλία του το 1910. Στις αρχές του 20ού αιώνα, πολλές ηγετικές φυσιογνωμίες της Αμερικής προειδοποιούσαν για τους κινδύνους που εγκυμονεί η υπερβολική συγκέντρωση πλούτου και ζητούσαν να χρησιμοποιηθεί η φορολογική πολιτική για να τεθούν όρια στην αύξηση των μεγάλων περιουσιών. Επίσης, το 1919 ο μεγάλος οικονομολόγος Ιρβιν Φίσερ προειδοποίησε για τις επιπτώσεις της «μη δημοκρατικής κατανομής τους πλούτου». Είχε, μάλιστα, ταχθεί υπέρ της επιβολής βαρύτατης φορολογίας στις μεγάλες περιουσίες ώστε να περιοριστεί ο κληρονομημένος πλούτος.

Και δεν έμεινε στα λόγια η ιδέα του να τεθούν όρια στη συγκέντρωση πλούτου, ιδιαιτέρως του κληρονομημένου πλούτου. Στο εμβληματικό βιβλίο του «Το Κεφάλαιο στον 21ο αιώνα», ο οικονομολόγος Τομά Πικετί επισημαίνει πως η Αμερική, που εισήγαγε φόρους εισοδήματος το 1913 και φόρους κληρονομιάς το 1916, υπήρξε πρωτοπόρος στην προοδευτική φορολογία. Υποστηρίζει πως υπήρξε «αμερικανική επινόηση» η «φορολογία-κατάσχεση των υπερβολικών εισοδημάτων», δηλαδή η φορολογία που στοχεύει στη μείωση των ανισοτήτων και όχι στην άντληση εσόδων. Η επινόηση αυτή έχει βαθιές ιστορικές ρίζες στο όραμα του Τζέφερσον για μια κοινωνία ισότητας με μικρά αγροκτήματα.

Οταν, όμως, ο Ρούζβελτ εκφώνησε την ιστορική ομιλία του, πολλοί Αμερικανοί αντελήφθησαν πως η Αμερική κινδύνευε να κυριαρχηθεί από τον κληρονομικό πλούτο και ο Νέος Κόσμος να γίνει σαν την Παλαιά Ευρώπη. Γι’ αυτό και έσπευσαν να υποστηρίξουν πως η πολιτική πρέπει να περιορίσει την ανισότητα για πολιτικούς και οικονομικούς λόγους, καθώς η συγκέντρωση πλούτου υπονόμευε τη δημοκρατία. Μερικές φορές ακούμε να λέγεται πως το ζήτημα δεν είναι πλέον σημαντικό, καθώς οι νικητές της σύγχρονης οικονομίας είναι αυτοδημιούργητοι και όχι κληρονόμοι. Ερευνα των οικονομολόγων Εμάνουελ Σάεζ και Γκάμπριελ Ζούκμαν καταδεικνύει πως η μερίδα του πλούτου που κατέχει το πλουσιότερο 0,1% του πληθυσμού έχει διπλασιαστεί από τη δεκαετία του 1980 και βρίσκεται στα επίπεδα της εποχής των Ρούζβελτ και Ιρβιν Φίσερ.

Κοιτώντας, άλλωστε, στον κατάλογο του Forbes με τους πλουσιότερους Αμερικανούς, βλέπουμε πως περίπου το 1/3 των 50 πρώτων έχει κληρονομήσει μεγάλες περιουσίες. Ενα άλλο 1/3 είναι άνω των 65 ετών και θα κληροδοτήσει μεγάλες περιουσίες στους απογόνους του. Δεν έχουμε ακόμη εξελιχθεί στην κοινωνία των αριστοκρατών του πλούτου, αλλά αν δεν αλλάξει τίποτε, θα είμαστε τα επόμενα 10-20 χρόνια. Εν ολίγοις, η δαιμονοποίηση όποιου επισημαίνει τους κινδύνους του συγκεντρωμένου πλούτου παραποιεί τόσο το παρελθόν όσο και το παρόν.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή