Φαντάζεστε να πρωτεύσουν στις ευρωεκλογές η Εύα Καϊλή, η Μαρία Σπυράκη, η Σοφία Σακοράφα και ο Ηλίας Παναγιώταρος; Η αναφορά δεν ενέχει καμία μομφή στα συγκεκριμένα πρόσωπα. Απλώς αναδεικνύει κάτι που όλοι πλέον οι εκλογολόγοι επισημαίνουν. Λόγω του σταυρού προτίμησης, στις ευρωκάλπες να θριαμβεύσουν κατ’ εξοχήν πρόσωπα γνωστά από την τηλεόραση, ασχέτως αν έχουν τα εφόδια για τις θέσεις που διεκδικούν.
Είναι πραγματικά απίστευτο, αλλά τα κόμματα και κυρίως η κυβέρνηση μάλλον κατάλαβαν εκ των υστέρων τις συνέπειες της κατάργησης της λίστας. Ετσι μόνον εξηγείται η καθυστέρηση στην ανακοίνωση των συνδυασμών τους, αλλά και το γιατί οι εφημερίδες βρίθουν πληροφοριών για δημοσιογράφους, αθλητές, ηθοποιούς και δημοφιλή πρόσωπα που φημολογείται ότι θα συμπεριληφθούν στα ευρωψηφοδέλτια. Ο σταυρός, και μάλιστα σε πανελλαδικό επίπεδο, δημιούργησε ξαφνικά την ανάγκη να βρεθούν κάποιοι «κράχτες» για να προκαλέσουν το ενδιαφέρον των εκλογέων, καθώς οι πολιτικοί αρχηγοί συνειδητοποίησαν ότι σε άλλη περίπτωση ελλοχεύει ο κίνδυνος της αποχής. Θυμήθηκαν προφανώς ότι σε όλες τις τελευταίες ευρωεκλογές η συμμετοχή βαίνει επικίνδυνα μειούμενη (βλ. πίνακα) και ότι το 2009 σημειώθηκε ιστορικό ρεκόρ αποχής. Στα εκλογικά κέντρα προσήλθε τότε μόλις το 52,5% των εγγεγραμμένων!
Καθώς βέβαια οι ευρωεκλογές θα συμπέσουν φέτος με τον δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών, οι ειδικοί θεωρούν ότι η πρωτοφανής αυτή αποχή θα είναι μάλλον έκπληξη να επαναληφθεί στην «ένταση» του 2009. Αλλά δεν παύουν να επισημαίνουν ότι και στις περιφερειακές εκλογές η συμμετοχή ακολουθεί πτωτική πορεία και είναι πάντα χαμηλότερη απ’ ό,τι στις εθνικές, ενώ χαρακτηρίζουν τις ευρωεκλογές της 25ης Μαΐου εντελώς «αχαρτογράφητες» και για ένα επιπλέον λόγο.
Είναι η πρώτη φορά που θα εκτεθούν 42 υποψήφιοι κάθε κόμματος σε όλη την επικράτεια και γι’ αυτό είναι αδύνατον να προβλέψει κανείς τα κριτήρια με τα οποία οι ψηφοφόροι θα δώσουν τους 4 σταυρούς που δικαιούνται. Ο μόνος μπούσουλας που υπάρχει είναι η εκλογική διαδικασία στην «αχανή» Β΄ Αθήνας. Σε αυτήν έχει διαχρονικά διαπιστωθεί ότι πρωτεύουν πάντα τα δημοφιλή πρόσωπα, ενώ έχει εκτιμηθεί ότι για να εκλεγεί κάποιος βουλευτής πρέπει μεσοσταθμικά να «σταυρωθεί» τουλάχιστον από το 20% των ψηφοφόρων του κόμματός του. Ξέρετε τι σημαίνει αυτό στην προβολή των ευρωεκλογών; Οτι στον ΣΥΡΙΖΑ και στη Ν.Δ. οι ευρωβουλευτές μπορεί να χρειαστούν ακόμη και 200.000 ή και 250.000 σταυρούς για να εκλεγούν! Αριθμός δυσθεώρητος για κάποιον παντελώς άγνωστο υποψήφιο.
Ετσι, άλλωστε, εξηγείται γιατί με τον ΣΥΡΙΖΑ π.χ. ακούγεται ότι θα κατέλθουν στις ευρωκάλπες η Σοφία Σακοράφα, ο Παν.Κουρουμπλής και ο Δημ. Παπαδημούλης. Ολως «τυχαίως» οι τρεις αυτοί βουλευτές είχαν πρωτεύσει στη Β΄ Αθήνας τον Μάιο του 2012, αποσπώντας 73.000, 54.000 και 40.000 σταυρούς αντιστοίχως. Ακόμη και αυτοί, όμως, οφείλουν τώρα να τριπλασιάσουν ή και να τετραπλασιάσουν τις ψήφους τους για να διεκδικήσουν τις 3 από τις 5-6 έδρες στις οποίες προσβλέπει ο ΣΥΡΙΖΑ.
Αλλά και πάλι, μέχρι να γίνουν σχετικές δημοσκοπήσεις, είναι εντελώς αδύνατον να προβλέψει κανείς τα φαβορί κάθε κόμματος. Ας δούμε το παράδειγμα της Ν.Δ. Υπάρχει άραγε τρόπος να διαβλέψει κανείς αν η αναγνωρισιμότητα π.χ. της Μαρίας Σπυράκη, του Γιώργου Κύρτσου, της Νατάσας Ράγιου και της Πηγής Δεβετζή θα αποδειχθεί ικανή να αφήσει έξω από την Ευρωβουλή τη Μαριέττα Γιαννάκου, τη Νίκη Τζαβέλα ή και τον Μανώλη Κεφαλογιάννη; Ολοι οι προαναφερθέντες, μαζί με πολλούς ακόμη γνωστούς και λιγότερο γνωστούς (Φ. Κρανιδιώτης, Μ. Κοττάκη, Μαρ. Πυργιώτη, Κατ. Παπακώστα), ακούγεται ότι θα είναι μεταξύ των 42 γαλάζιων που θα διεκδικήσουν τις 5-6 έδρες που διεκδικεί η Ν.Δ.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με το ΠΑΣΟΚ, που στοχεύει μόλις σε 2 ευρωβουλευτές, εξ ου και εκτιμάται ότι η εκλογή μπορεί να προϋποθέτει περισσότερους από 70.000 ή και 80.000 σταυρούς. Τον τελευταίο καιρό, διεξάγεται μια υπόγεια μάχη ανάμεσα στον γραμματέα Νίκο Ανδρουλάκη και το ανερχόμενο στέλεχος Κυριάκο Πιερρακάκη. Καθείς στήνει τον εκλογικό του μηχανισμό, με τον πρώτο να εκπροσωπεί το βαθύ ΠΑΣΟΚ και τον δεύτερο την επιζητούμενη ανανέωση. Αμφότεροι προσβλέπουν στις δύο εκλόγιμες θέσεις, όπως άλλωστε και η Συλβάνα Ράπτη, η Κατερίνα Μπατζελή, ο Παντ. Καψής και ο Ν. Μπίστης. Αλλά ουδείς μπορεί να προβλέψει πόσοι από τους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ θα δώσουν τη μία από τις τέσσερις ψήφους τους στην τηλεοπτικώς πιο αναγνωρίσιμη Εύα Καϊλή. Θα είναι, δε, πραγματικά αστείο η συμπαθής, κατά τα άλλα, παρουσιάστρια να κλέψει τη μία από τις δύο έδρες και να κάνει την έκπληξη ύστερα από τόσους μήνες διαβουλεύσεων των «58» και της «Ελιάς» για την ανάγκη ουσιαστικής ανανέωσης της Κεντροαριστεράς…
Αναλόγως δύσκολο είναι να προβλέψει κανείς ποιος θα καταλάβει τη μία διεκδικούμενη έδρα από τη ΔΗΜΑΡ ανάμεσα στους Θ. Μαργαρίτη, Δημ. Χατζησωκράτη, Ανδ. Παπαδόπουλο και Μαριλένα Κοππά, ενώ, αντιθέτως, βέβαιη θεωρείται η εκλογή του Ηλ. Παναγιώταρου στη Χ.Α., καθώς είναι το μόνο αναγνωρίσιμο στέλεχός της που μέχρι στιγμής ακούγεται ως υποψήφιός της.
Κατά τα λοιπά, έχετε προφανώς καταλάβει γιατί πολλοί από τους προαναφερθέντες μοιάζουν να έχουν ήδη καθημερινά στασίδι στις τηλεοπτικές εκπομπές. Μέχρι να αρχίσει επισήμως η προεκλογική περίοδος και να μπει ο περιοριστικός όρος των δύο πανελλαδικών εμφανίσεων ανά κανάλι, δίνουν πραγματική μάχη. Το θεωρούν ασφαλώς πιο εύκολο, πιο αποδοτικό και κυρίως λιγότερο επιζήμιο για την τσέπη τους από το να τρέχουν σε ολόκληρη την επικράτεια και να σφίγγουν χέρια στα καφενεία…
Το μέτρο του 4,75%
Το μόνο που πάνω-κάτω γνωρίζουν τα κομματικά επιτελεία είναι οι έδρες που θα αποσπάσουν. Και τούτο διότι το εκλογικό μέτρο είναι για πρώτη φορά τόσο μεγάλο (4,75%) και βάσει των δημοσκοπήσεων μπορεί κανείς σε γενικές γραμμές να προβλέψει πόσους ευρωβουλευτές θα εκλέξει κάθε κόμμα.
Υπενθυμίζεται ότι για να διεκδικήσει έστω μία έδρα κάθε κόμμα πρέπει να περάσει το 3%. Και θα την κερδίσει σίγουρα όσο πιο κοντά βρεθεί στο 4,75%. Από εκεί και πέρα, ο πήχυς κάθε επιπλέον έδρας τίθεται στα πολλαπλάσια του 4,75%. Για να το πούμε απλά, όποιο κόμμα περάσει το 4,75% μπορεί να διεκδικήσει και 2η έδρα (με τις αδιάθετες ψήφους του), όποιο κόμμα περάσει το 9,5% να διεκδικήσει και 3η κ.ο.κ. Αυτός είναι ο λόγος, άλλωστε, που οι δημοσκόποι προβλέπουν ότι οι «μικροί» θα πάρουν 1-2 έδρες και οι μεγάλοι 5-6, καθώς βάσει όλων των ερευνών οι «μικροί» φαίνεται δύσκολο να περάσουν το 9,5% και οι μεγάλοι το 28,5%. Αγνωστος Χ παραμένει βέβαια το Ποτάμι, που δημοσκοπικά διεκδικεί ακόμη και 3 έδρες.
Κατά τα λοιπά, έχει τεράστια σημασία το πόσοι θα προσέλθουν στις κάλπες. Ενα απλό παράδειγμα θα σας καταδείξει τον λόγο. Ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε 27% τον Ιούνιο του 2012, καθώς τον εμπιστεύθηκαν 1,6 εκατ. πολίτες. Αν στις 25 Μαΐου επαναληφθεί μια αποχή του μεγέθους του 2009, το ίδιο ποσοστό μπορεί να διασφαλίσει ο ΣΥΡΙΖΑ και με 1,4 εκατ. ψηφοφόρους. Αλλά και πάλι ουδείς γνωρίζει αν τον ΣΥΡΙΖΑ θα ξαναψηφίσουν π.χ. οι 300.000 ψηφοφόροι του ΚΚΕ που μετέβαλαν τη στάση τους από τον Μάιο στον Ιούνιο του 2012.
Ισως γι’ αυτό ο κ. Τσίπρας αποφεύγει τις τελευταίες μέρες να αναφέρεται σε ποσοστά και είπε προσφάτως ότι αρκεί και μία ψήφος επιπλέον της Ν.Δ. για να θεωρεί τον εαυτό του νικητή.