Η αμυντική συμφωνία με τις Φιλιππίνες, την οποία θα ανακοινώσει την άλλη Δευτέρα ο πρόεδρος Ομπάμα, θα δώσει στις αμερικανικές δυνάμεις πρόσβαση που δεν είχαν μετά το κλείσιμο της βάσης του Σούμπικ Μπέι το 1992 και θα αποτελέσει την κορωνίδα του ασιατικού ταξιδιού του προέδρου.
Παρότι η συμφωνία αποτελεί ένα μικρό μόλις βήμα προς την κατεύθυνση της αμερικανικής αμυντικής επανόδου στην Ασία, η υπογραφή της θα μπορούσε να ανησυχήσει το Πεκίνο, που βρίσκεται αυτή την εποχή σε ανοιχτή αντιπαράθεση με τη Μανίλα, με αφορμή την κυριότητα νησιωτικών συμπλεγμάτων στα θαλάσσια σύνορα των δύο κρατών.
Για τον πρόεδρο Ομπάμα, η αναμενόμενη διαφωνία του Πεκίνου στη συμφωνία με τις Φιλιππίνες δεν είναι παρά ένα από τα προσκόμματα της φιλόδοξης πολιτικής του πρωτοβουλίας με την κωδική ονομασία «Ασιατική στροφή». Η στροφή αυτή στην εξωτερική πολιτική της Ουάσιγκτον απειλείται τώρα από τις εσωτερικές πιέσεις που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση, αλλά και από τον καταιγισμό άλλων κρίσεων σε άλλα σημεία του πλανήτη.
«Τα κράτη της περιοχής θέλουν οι ΗΠΑ να είναι παρούσες και να διαδραματίζουν σταθεροποιητικό ρόλο. Δεν επιθυμούν, όμως, επ’ ουδενί την ανάπτυξη εντάσεων μεταξύ Πεκίνου και Ουάσιγκτον», λέει ο Μπέντζαμιν Ρόουντς, υψηλόβαθμο στέλεχος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας. Περαιτέρω περιπλοκές στην προσπάθεια του Ομπάμα δημιουργεί την ίδια στιγμή η αντιπαράθεση μεταξύ Ιαπωνίας και Νότιας Κορέας, γύρω από ζητήματα που άπτονται του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Παρά την πρόθεση του Ομπάμα, κατά την πρώτη θητεία του, να εξομαλύνει τις σχέσεις των ΗΠΑ με το Πεκίνο, οι διαφορές γύρω από το πυρηνικό πρόγραμμα της Πιονγιάνγκ, η προθυμία του Ομπάμα να δεξιωθεί τον Θιβετιανό θρησκευτικό ηγέτη Δαλάι Λάμα, οι πωλήσεις αμερικανικών όπλων στην Ταϊβάν, οι κινεζικές «κυβερνοεπιθέσεις» εναντίον αμερικανικών στόχων και οι τριβές γύρω από τα θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας έχουν παγώσει κάθε πρωτοβουλία προσέγγισης.
Ο Μπαράκ Ομπάμα αναγκάσθηκε, όμως, να ακυρώσει δύο προηγούμενες επισκέψεις του στην Ασία, λόγω σημαντικών μαχών που αντιμετώπισε στο Κογκρέσο. Παρά τις απουσίες που σημείωσε ο Αμερικανός πρόεδρος όμως, το Πεκίνο εκτιμά ότι η Ουάσιγκτον εφαρμόζει ανανεωμένη εκδοχή της ψυχροπολεμικής πολιτικής τής ανάσχεσης. Τις κινεζικές υποψίες αναμένεται να τροφοδοτήσουν οι επισκέψεις του Μπαράκ Ομπάμα σε τρεις συμμάχους-κλειδιά των ΗΠΑ: την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα και τις Φιλιππίνες. «Στην Ασία, η ποσότητα έχει εξίσου μεγάλη σημασία με την ποιότητα και αυτό ισχύει και σε ό,τι αφορά τις επισκέψεις του Αμερικανού προέδρου στην περιοχή», λέει ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για θέματα Ανατολικής Ασίας, Κρίστοφερ Χιλ.
Δεδομένων των περιφερειακών περιπλοκών που αντιμετωπίζει η Ουάσιγκτον στην «ασιατική της στροφή», η προώθηση των εμπορικών σχέσεων με τα κράτη της περιοχής ίσως να είναι η ασφαλέστερη λύση για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης. Η συμφωνία TPP, όμως, που αποτελεί το επιστέγασμα του ταξιδιού του προέδρου, απειλείται από το Κογκρέσο και τις ενστάσεις των Αμερικανών νομοθετών στην προσφορά ευνοϊκότερων εμπορικών όρων στο Τόκιο.