Με χρονικά προαναγγελθέντων θανάτων και τραυματισμών έχουμε να κάνουμε. Το ξέρουμε πια. Ξέρουμε πως είναι «μοιραίο» να πανηγυρίζεται η Ανάσταση του Χριστού με θανάτους θνητών. Οι οποίοι σκοτώνονται ενόσω καταγίνονται με τον δυναμίτη. Ή παίρνουν άλλους στον λαιμό τους, συμπαίκτες τους στο άθλημα του ακραίου κινδύνου ή ανύποπτους περαστικούς. Αλλά τι πάει να πει μοιραίο, γραμμένο, κισμέτ κι ό,τι άλλο παριστάνει πως ερμηνεύει τα πράγματα, ενώ τα αφήνει απλώς να συμβαίνουν, αρνούμενο την παρέμβαση του μυαλού; Γιατί δηλαδή πρέπει να αποδεχτούμε σαν μοιραία την «εθιμική αυτοκτονία» και τον εξ αμελείας (για να μην πούμε τίποτα βαρύτερο) φόνο με όπλο τον μπαλαφουμά ή τις μπαλοθιές;
Το έθιμο λοιπόν τηρήθηκε και φέτος – αν είναι έθιμο ο θάνατος. Με σκοτωμένους και βαριά πληγωμένους από δυναμίτη ή πιστόλι. Στη Σαντορίνη, στη Χίο, στο Ρέθυμνο, στο Αγρίνιο. Είχαν φαίνεται τη σειρά τους σ’ αυτόν τον αιματηρό χορό, που τον σέρνουν όλα εκείνα τα αρνητικά γνωρίσματά μας που τα αθωώνουμε μετονομάζοντάς τα. Και λέμε έτσι «ενθουσιασμό» τη μανία της υπεροχής – ποιος θα πετάξει τα πιο βουερά βαρελότα, τα περισσότερα βεγγαλικά. Ή λέμε «λεβέντικο γλέντι» τις μπαλοθιές, που τις έχουν νομιμοποιήσει με τη δημαγωγική μικρόνοιά τους κάμποσοι πολιτικάντες. Ή αποκαλούμε «αμέλεια της στιγμής» την κατάφωρα αντικοινωνική ανεμελιά.
Ας όψονται τα βίαια έθιμα. Οσα κρατούν πράγματι από παλιά αλλά και όσα ανακαλύψαμε νεκρά κάτω από την τέφρα του χρόνου και τα «αναβιώσαμε» με το ζόρι, κρατώντας μονάχα το κέλυφός τους. Και βέβαια όσα επινοήσαμε για τις ανάγκες του θεάματος και της δημοσιότητας (με απώτερο στόχο την «τουριστική ανάπτυξη») και τα παρουσιάζουμε σαν αυθεντικά, σαν κληρονομιά της «παράδοσης» – θαρρείς και η «παράδοση» εξαγιάζει τα πάντα· θαρρείς και δίνει νόημα και στα ανόητα.
Να ποινικοποιηθεί η ανθρώπινη μωρία ή να απαγορευτεί διά νόμου δεν είναι δυνατόν. Να κυκλοφορήσει η σύνεση σε αναβράζοντα δισκία και η κοινωνική υπευθυνότητα σε μορφή αλοιφής, επίσης δεν γίνεται. Πριν από τα εννιάμερα των σκοτωμένων θα ξαναρχίσει η καύχηση και για τις μπαλοθιές και για τα βαρελότα «της Τουρκοκρατίας». Η θλίψη μας ξεθυμαίνει γρήγορα. Παράδειγμα: Μεγάλη Τετάρτη η Τούμπα κατάντησε ένα τεράστιο βαρελότο. Ε και; Ακούστηκε το αναμενόμενο «φτάνει πια!», πλην μια βορειοελλαδική αθλητική εφημερίδα κυκλοφόρησε Μεγάλο Σάββατο με το γιγάντιο πρωτοσέλιδο «Παγκόσμιος θαυμασμός». Και με φόντο την μπαρουτοκαπνισμένη Τούμπα. Ποιος ο «παγκόσμιος θαυμασμός»; Ενα αγγλικό και ένα βραζιλιάνικο ΜΜΕ ανέφεραν εντυπωσιασμένα τους καπνούς (τις βρισιές δεν θα μπορούσαν βέβαια να τις καταλάβουν). Υποθέτουμε ότι τώρα αυτού του είδους ο «παγκόσμιος θαυμασμός» θα στράφηκε προς την Ολλανδία, όπου έγινε της Τούμπας και της Ριζούπολης μαζί στον τελικό Κυπέλλου, Τσβόλε – Αγιαξ 5-1. Μα είναι δυνατόν να χάσουμε τα πρωτεία;