Ενα πολύ ιδιαίτερο «πείραμα», που, αν επιτύχει, ενδεχομένως να αλλάξει το μοντέλο κατασκευής σχολείων στη χώρα μας, πρόκειται να τεθεί σε εφαρμογή τα επόμενα χρόνια. Για πρώτη φορά, το Δημόσιο αναθέτει σε ιδιώτη όχι μόνο την κατασκευή αλλά και τη συντήρηση σχολικών συγκροτημάτων για διάστημα 25 ετών. Αυτό σημαίνει ότι ο κατασκευαστής θα είναι υπεύθυνος και για την τεχνική διαχείριση του σχολείου, από τις καμένες λάμπες έως τυχόν φθορές στο κτίριο. Το εγχείρημα θα ξεκινήσει με τρία χρόνια καθυστέρηση, λόγω της οικονομικής κρίσης, με την κατασκευή 24 σχολείων στην Αττική.
Η κατασκευή σχολείων με σύμπραξη ιδιωτικού και δημόσιου τομέα (ΣΔΙΤ) ανακοινώθηκε προ ημερών από την εταιρεία Κτιριακές Υποδομές Α.Ε. (δημόσια εταιρεία στην οποία ενσωματώθηκε ο ΟΣΚ). «Είναι η πρώτη φορά στην Ελλάδα που κατασκευάζονται σχολεία με ΣΔΙΤ. Ο μόνος ανάλογος διαγωνισμός που έχει προχωρήσει αφορά την κατασκευή 7 πυροσβεστικών σταθμών, εκ των οποίων οι 6 ήδη λειτουργούν», εξηγεί στην «Κ» ο επικεφαλής των Κτιριακών Υποδομών, Ηρακλής Δρούλιας. «Η βασική διαφορά σε σχέση με όσα γνωρίζαμε μέχρι σήμερα για την κατασκευή σχολείων είναι ότι ο ανάδοχος θα αναλάβει εκτός από την κατασκευή, την ευθύνη της συντήρησης για 25 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είναι συνέχεια παρών, ώστε να φροντίζει για τις καθημερινές ανάγκες του σχολικού κτιρίου, όπως η καθαριότητα και η αποκατάσταση φθορών. Μετά την παρέλευση της 25ετίας, ο ανάδοχος θα πρέπει να παραδώσει το σχολείο στο Δημόσιο σαν καινούργιο».
Τα 24 σχολεία που θα κατασκευαστούν μέσω ΣΔΙΤ είναι χωρισμένα σε δύο ομάδες. Η πρώτη ομάδα περιλαμβάνει 14 σχολεία στην Αθήνα, το Iλιον, το Κερατσίνι, το Κορωπί, τον Γέρακα, το Περιστέρι και την Πεντέλη και έχει προϋπολογισμό 75,75 εκατ. ευρώ. Το έργο ανέλαβε η σύμπραξη των εταιρειών ΑΤΕΣΕ Α.Ε. και Δομική Κρήτης Α.Ε. Η δεύτερη ομάδα περιλαμβάνει 10 σχολεία στην Αθήνα, το Νέο Ηράκλειο, τα Μέγαρα και τον Ωρωπό και έχει προϋπολογισμό 59,4 εκατ. ευρώ. Το έργο ανέλαβε η εταιρεία J&P ΑΒΑΞ Α.Ε.
«Πρόκειται είτε για σχολεία που σήμερα λειτουργούν σε κακές συνθήκες και θα μεταστεγαστούν είτε για σχολεία που λειτουργούν σε μισθωμένα κτίρια», λέει ο κ. Δρούλιας. Για παράδειγμα, το 31ο Δημοτικό Αθηνών στα Κάτω Πατήσια, που θα αποκτήσει νέο κτίριο, συστεγάζεται σήμερα σε το 48ο Γυμνάσιο Αθηνών, σε διδακτήριο του 1971 που βρίσκεται σε ιδιαίτερα κακή κατάσταση. Χαρακτηριστικό είναι ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία των Κτιριακών Υποδομών, κάποιες αίθουσες έχουν χωριστεί στη μέση για να προκύψουν δύο χώροι διδασκαλίας.
Το κέρδος για τον ιδιώτη
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ανάδοχοι των δύο έργων είχαν επιλεγεί στα τέλη του 2010 και στις αρχές του 2011 αντίστοιχα, ωστόσο οι συμβάσεις υπεγράφησαν μόλις πριν από λίγες ημέρες. Η αιτία δεν ήταν άλλη από την απροθυμία των τραπεζών να χρηματοδοτήσουν τα συγκεκριμένα έργα λόγω οικονομικής κρίσης, πρόβλημα που αντιμετωπίστηκε με τη χρησιμοποίηση του χρηματοδοτικού εργαλείου Jessica. Η αποπληρωμή του αναδόχου από το Δημόσιο θα ξεκινήσει μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής των σχολείων και θα γίνει σταδιακά, σε βάθος 25ετίας. Τι κερδίζει ο ιδιώτης; Σύμφωνα με τις Κτιριακές Υποδομές, πρόκειται για ένα είδος επένδυσης που αποδίδει σε βάθος χρόνου το ποσό που έχει καταβληθεί συν ένα κέρδος. Πάντως τα δύο τρίτα του προϋπολογισμού του κάθε έργου προορίζονται για το κόστος κατασκευής και το ένα τρίτο για τη συντήρηση. Το κόστος της συντήρησης εκτιμήθηκε με βάση την εμπειρία δήμων και ιδιωτικών σχολείων.