Μπροστά στο δημοσιογραφικό γραφείο, όταν γράφονταν αυτές οι γραμμές και στο «Σημειωματάριο» Σαββάτου – Κυριακής που κρατάτε στα χέρια σας, είναι οι εικόνες της Ελλάδας, το Αιγαίο, οι Δελφοί, ο Παρνασσός από ξυλογραφίες του Κωνσταντίνου Γραμματόπουλου στις δεκαετίες της δημιουργικής ορμής του, από το ’50 και μετά, με ιδιαίτερη έμφαση στην εποχή που ασχολήθηκε με την εικονογράφηση λογοτεχνικών και εκπαιδευτικών βιβλίων, ανάμεσά τους «Ο Τρελαντώνης» και τα περισσότερα βιβλία της Πηνελόπης Δέλτα, που και σήμερα, αποτελούν απόκτημα για κάθε ελληνική βιβλιοθήκη. Είναι και τα αγαπημένα Αλφαβητάρια του 1949 και του 1955, όταν ο Γραμματόπουλος πρώτευσε στους αντίστοιχους διαγωνισμούς του Οργανισμού Εκδόσεως Σχολικών Βιβλίων. Μπορεί κανείς να λησμονήσει τη Λόλα και τον Μίμη που έμαθαν στα Ελληνόπουλα της πρώτης δημοτικού, μαζί με την ανάγνωση και τη γραφή, και την ομορφιά της ελληνικής φύσης; Τα σημερινά «πρωτάκια» δεν θα ήθελαν να μπορούσαν να κρατήσουν καταδική τους αυτήν την εικόνα της αγκαλίτσας της Λόλας στον Μίμη στη σκιά του δέντρου στον κήπο της ζωής του, αντί να βλέπουν τους πάγους που λιώνουν στον Βόρειο Πόλο «πατώντας» πλήκτρα; Αγνότητα, τρυφερότητα και η χαρά της μάθησης χαράχτηκαν κυριολεκτικά, στις καρδιές των τότε παιδιών με αυτές τις εικόνες.
Και μετά, στη δεκαετία του ’70 οι ξυλογραφίες του από το Αιγαίο, από το Ιόνιο, από τον Παρνασσό, από τους Δελφούς λειτούργησαν ως μαγνήτης για τους ξένους επισκέπτες που ανακάλυπταν έναν άλλο τόπο για τις διακοπές τους, με αρχαία αξιοθέατα, μουσείο αλλά και αξέχαστα ηλιοβασιλέματα και φεγγαράδες, σαν κι αυτές που κράτησε για πάντα η τέχνη του Κώστα Γραμματόπουλου. Γεννήθηκε το 1916 στην Αθήνα όπου και πέθανε, ύστερα από πολύχρονη ασθένεια, το 2003. Καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, διαδέχθηκε τον δάσκαλό του Γιάννη Κεφαλληνό στην έδρα της Χαρακτικής το 1959, διετέλεσε διευθυντής και πρύτανης ώς το 1980. Το 1968 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην 34η Μπιενάλε της Βενετίας και το 1972 του απονεμήθηκε με το Χρυσό Μετάλλιο Χαρακτικής στην Μπιενάλε της Φλωρεντίας.
Το 1974, στη μεταπολίτευση, φιλοτέχνησε το σημερινό Εθνόσημο της Ελληνικής Δημοκρατίας. Αυτό το ίδιο που κοσμεί και το φετινό μήνυμα του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κάρολου Παπούλια, ο οποίος, επισημαίνοντας την οικολογική καταστροφή που προκαλεί η κλιματική αλλαγή σε διεθνές επίπεδο, αισθάνεται την ανάγκη να προσθέσει «ειδικά για την πατρίδα μας, θέλω να θυμίσω ότι αυτός ο μοναδικός, φυσικός πλούτος δεν μας ανήκει, ότι έχουμε ηθική υποχρέωση να μην παραδώσουμε στους επόμενους μια χώρα ασχημότερη… Το λιγότερο που χρωστάμε στην αδικημένη νέα γενιά είναι να μην επιτρέψουμε άλλη περιβαλλοντική υποβάθμιση…».
Ευτυχώς έρχεται αρωγός στο θέμα αυτό η Τέχνη, των δημιουργών που μπορούν να δουν την ομορφιά του ελληνικού τοπίου, και να τη διαφυλάξουν με τα έργα τους ζωγραφικά, χαρακτικά, αυθεντικά και με τα χρώματά τους στη μνήμη, ως κτήμα για τις επερχόμενες γενιές. Σ’ αυτό το σημείο, σειρά της στήλης να ευχαριστήσει, ακόμη μία φορά, το Ιδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής του Βασίλη και της Μαρίνας Θεοχαράκη, που μας προσφέρουν σε τακτικές εκθέσεις και μουσικές εκδηλώσεις το πλεόνασμα του πολιτισμού στη σύγχρονη Ελλάδα της οικονομικής κρίσης, παρουσιάζοντας σύγχρονους και παλαιότερους καλλιτέχνες στο ευρύτερο κοινό, για να εκτιμήσουν την ομορφιά της Ελλάδας, ανόθευτη. Σε ιδέα του κ. Τάκη Μαυρωτά, ιστορικού τέχνης, που είναι ο επιμελητής της έκθεσης, και του Καταλόγου που τη συνοδεύει, το Ιδρυμα Θεοχαράκη παρουσιάζει την Εκθεση «Κωνσταντίνος Γραμματόπουλος: Ζωγραφική – Χαρακτική» η οποία τελεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Τουρισμού, η δε υπουργός κ. Ολγα Κεφαλογιάννη θα την εγκαινιάσει την Πέμπτη 19 Ιουνίου, ώρα 20.00, στο Ιδρυμα Θεοχαράκη, Βασιλίσσης Σοφίας. Διάρκεια ώς 5 Οκτωβρίου 2014.
Περιλαμβάνει η έκθεση 150 πολύτιμα έργα του μεγάλου χαράκτη και ζωγράφου Κώστα Γραμματόπουλου, από ιδιωτικές συλλογές τα περισσότερα, για να γνωρίσει το φιλότεχνο κοινό το πολυδιάστατο έργο του από το 1930 ώς το 1988, όταν η ασθένεια τον εμπόδισε να δημιουργήσει άλλο. Η έκθεση περιλαμβάνει και τις πολυσυζητημένες αφίσες που στρέφονταν κατά των Ιταλών κατακτητών κι έγιναν αφορμή να συλληφθεί τον καιρό της Κατοχής. Ακόμη, τις προσωπογραφίες Ελλήνων λογοτεχνών – Σικελιανός, Παλαμάς, Βενέζης, Τερζάκης, τα «Αλφαβητάριά» του που διατηρούν το μοναδικό άρωμα εποχής. Και τις αξεπέραστες εικονογραφήσεις, τις έγχρωμες ξυλογραφίες, μοναδικές στην απόδοση των ελληνικών τοπίων, καθώς και τις ελαιογραφίες του, που αποκαλύπτουν το έργο ενός πρωτεργάτη της σύγχρονης τέχνης, όπως σημειώνει ο κ. Τάκης Μαυρωτάς στο κείμενό του στον κατάλογο – μαζί και κείμενα των καθηγητών ΑΣΚΤ κ. Μιχάλη Αρφαρά και κ. Γιώργου Μήλιου.
Απρόσμενη φωταύγεια
«Χαράκτης και ζωγράφος, με συνέπεια στον εσωτερικό οραματικό του κόσμο, με μια επίμονη ματιά απέναντι στη γαλήνια ενατένιση της ζωής και του φωτός της Ελλάδας, στα πενήντα οχτώ συναπτά έτη της δημιουργικής του δράσης μάς άφησε ένα έργο που χαρακτηρίζεται από το φως των ιδεών που διαπερνά το σύνολο της δουλειάς του και παράλληλα εγγυάται τη συνοχή της… Ως χαράκτης δούλεψε καινοτομικά δημιουργώντας ένα νέο δρόμο ιδιότυπης απόδοσης της οπτικής πραγματικότητας, ιδιαίτερα στα τοπία του. Τον ενδιέφερε, πρωταρχικά, να κατακτήσει μια άλλη εικόνα της Ελλάδος περισσότερο ποιητική, με έμφαση στη λεπτή χρωματική διατύπωση. Από τη σειρά των έγχρωμων ξυλογραφιών, κυρίως σε πλάγιο ξύλο, από το Αιγαίο έως την Ολυμπία και από τους Δελφούς έως την Αττική, ευρηματικά αξιοποιεί τα λευκά τυπώματα, κερδίζοντας μία απρόσμενη φωταύγεια… Ο ζωγραφικός του κόσμος συνομιλεί άμεσα με το χαρακτικό του έργο, (δάσκαλός του στη ζωγραφική στην ΑΣΚΤ ήταν ο Ουμβέρτος Αργυρός). Και τα δύο, ζωγραφική και χαρακτική, λούζονται από το μεσογειακό φως, το γαλάζιο του αιθέρα και τον ρόγχο του πελάγους, και αποκαλύπτουν το προσωπικό του αλφάβητο, μια εικονογραφία η οποία προκαλεί το όνειρο της ποιητικής ενατένισης του πραγματικού». Αυτά από τον επιμελητή της έκθεσης, τον κ. Τάκη Μαυρωτά, διευθυντή Εικαστικού Προγράμματος του Ιδρύματος Β. και Μ. Θεοχαράκη.
Η έκθεση του Κώστα Γραμματόπουλου έρχεται στην κατάλληλη εποχή, σε ώρα που αναμένεται αυξημένος αριθμών επισκεπτών στην Ελλάδα που βγαίνει από την οικονομική κρίση και χάρις στο τοπίο της, τη φύση, τα αξιοθέατα, την αρχαία ιστορία και τη θέρμη της φιλοξενίας αποτείνεται κι αυτή σε υψηλότερο επίπεδο τουρισμού, σε επισκέπτες που θα γίνουν φίλοι της Ελλάδας. Οπως δηλώνει η υπουργός Τουρισμού κ. Ολγα Κεφαλογιάννη για τον Τήλεφο της «Καθημερινής»: «Το υπουργείο Τουρισμού και ο ΕΟΤ έχουν ως άμεσο στόχο την προβολή του σύγχρονου πολιτισμού μας, έτσι ώστε, σε όλους, να θυμίζουμε ότι δεν έχουμε μόνο ένα λαμπρό παρελθόν, αλλά και ένα δυναμικό παρόν».
Η κ. Κεφαλογιάννη
Δήλωση της υπουργού Τουρισμού κ. Ολγας Κεφαλογιάννη στην «Καθημερινή»: «Τα υπέροχα τοπία του Κωνσταντίνου Γραμματόπουλου από το Αιγαίο και το Ιόνιο έως την Αρχαία Ολυμπία και τους Δελφούς με συγκινούν ιδιαίτερα. Το πολυεπίπεδο έργο του στη χαρακτική και τη ζωγραφική αντανακλά την ομορφιά της φύσης και της πανάρχαιας ιστορίας της Ελλάδας.
Παράλληλα, με το πλούσιο εικονογραφικό του έργο, από τα Αλφαβητάρια του Δημοτικού μας Σχολείου έως τα υπέροχα έργα που φιλοτέχνησε για τα βιβλία της Πηνελόπης Δέλτα και του Νικηφόρου Βρεττάκου, κατάφερε να συμβάλει στην αισθητική καλλιέργεια του ευρύτερου κοινού.
Το υπουργείο Τουρισμού και ο ΕΟΤ έχουν ως άμεσο στόχο τους την προβολή του σύγχρονου πολιτισμού μας, έτσι ώστε σε όλους να θυμίζουμε ότι δεν έχουμε μόνον ένα λαμπρό παρελθόν, αλλά και ένα δυναμικό παρόν».