Η αναζήτηση στο Google της φράσης «ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς» εμφάνισε 186.000 αποτελέσματα. Για την «ανασυγκρότηση της Κεντροδεξιάς» 37.100. Πέντε προς ένα.
Η σύγκριση ανταποκρίνεται στην αίσθηση που αποκομίζω παρακολουθώντας τον δημόσιο διάλογο. Οι περισσότεροι ασχολούνται με την Κεντροαριστερά. Σημαντικά λιγότεροι με την ανασυγκρότηση της Κεντροδεξιάς.
Η συζήτηση περί της Κεντροαριστεράς (αλλά και της Κεντροδεξιάς), όπως γίνεται, δεν αφορά ιδέες, οράματα και πολιτικές αλλά πρόσωπα και κόμματα. Επιδιώκεται η ανασυγκρότηση για την κατάκτηση ή τη διατήρηση της εξουσίας και τίποτε άλλο. Ομως αυτό δεν θα λύσει ούτε τα ατομικά μας ούτε τα προβλήματα της Ελλάδας. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια της κρίσης χρειάστηκε να μάθουμε, κατά τρόπο βίαιο, να ζούμε με τις δυνάμεις μας. Χωρίς δανεικά. Οι κυβερνήσεις Παπανδρέου, Παπαδήμου και Σαμαρά ακολούθησαν την ίδια, ελάχιστα αποτελεσματική, πολιτική. Μολονότι οι πρώτοι χαρακτηρίζονταν κεντροαριστεροί και οι τελευταίοι κεντροδεξιοί. Γιατί μη αποτελεσματική; Διότι στόχος της πολιτικής είναι η ανάπτυξη, η δημιουργία πλούτου, η δυνατότητα απασχόλησης. Τίποτε από αυτά δεν επετεύχθη. Η δημοσιονομική ισορροπία, η ισορροπία του εμπορικού ισοζυγίου είναι απλώς δύο από πολλές προϋποθέσεις για την επίτευξη του στόχου.
Εχουμε κυβέρνηση που στηρίζεται σε ισχνή πλειοψηφία και, παρά το γεγονός ότι τη θεωρώ αναποτελεσματική, υποστηρίζω ότι η Βουλή πρέπει να εξαντλήσει την τετραετία. Κατά τη συζήτηση της συνταγματικής αναθεώρησης το 2006, είχα υποστηρίξει την αντιγραφή στο δικό μας Σύνταγμα των περί εκλογών διατάξεων του σουηδικού Συντάγματος. Οι Σουηδοί έχουν καθιερώσει έναν κύκλο τακτικών ανά τετραετία εκλογών που δεν αλλάζει. Αν στο ενδιάμεσο διάστημα μεσολαβήσουν έκτακτες εκλογές, ο τακτικός κύκλος διατηρείται. Αν ίσχυε εδώ το ίδιο, θα ζητούσε ο κ. Τσίπρας εκλογές τον Μάρτιο του 2015 γνωρίζοντας ότι θα γίνουν ξανά (οι τακτικές ανά τετραετία) εκλογές τον Ιούνιο του 2016; Παρόμοια θέση με τη δική μου είχε υποστηρίξει και ο Αλέκος Παπαδόπουλος.
Με την υπόθεση ότι η Βουλή θα διατηρηθεί μέχρι το 2016, τι θα έπρεπε να επιδιώξει η κυβέρνηση διαφορετικό από ό,τι μέχρι σήμερα;
• Την αναζήτηση και τοποθέτηση των πράγματι αξιότερων σε όλες τις κρίσιμες θέσεις της κρατικής μηχανής. Η κρατική μηχανή υπάρχει για να υπηρετεί τους πολίτες και όχι τα στελέχη της. Οι αξιότεροι μπορεί να μην είναι Ελληνες (όχι μόνο για το ποδόσφαιρο). Οσο πιο άξια είναι τα στελέχη της κρατικής μηχανής τόσο καλύτερες θα είναι οι προσφερόμενες υπηρεσίες.
• Τα δικαστήρια και οι δικαστές υπάρχουν για να επιλύουν διαφορές. Οι «παλαβές» καθυστερήσεις συνιστούν άρνηση απονομής της δικαιοσύνης. Ο βασικός τρόπος αντιμετώπισης των υπέρμετρων καθυστερήσεων είναι η σημαντική αύξηση του κόστους προσφυγής στη Δικαιοσύνη. Επίσης, ο «χαμένος» της δίκης πρέπει να επιβαρύνεται με όλα τα πραγματικά έξοδα. Διότι η προσφυγή σε δίκη στην Ελλάδα, όπως προσφυώς μου είπε φίλος δικηγόρος, ισοδυναμεί με τη χωρίς λεφτά απόκτηση λαχείου (χωρίς να χάσεις, μπορείς να κερδίσεις). Ταυτόχρονα, βέβαια, πρέπει να εξασφαλιστεί ότι και οι φτωχοί θα μπορούν να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη.
• Να απαλλαγεί από το «πελατειακό κράτος» με πρώτο πρακτικό μέτρο την κατάργηση, χωρίς αναβολές, όλων των «υπέρ τρίτων φόρων». Οι υπέρ τρίτων φόροι είναι ακριβώς αυτό: υπέρ τρίτων, δηλαδή υπέρ των πελατών.
• Να αναθέσει το υπουργείο Παιδείας στην κ. Αννα Διαμαντοπούλου με εντολή να εφαρμόσει στο σύνολό του και αμέσως τον νόμο που η ίδια εισηγήθηκε και με τεράστια πλειοψηφία ψήφισε η Βουλή.
• Να αφήσει την Τοπική Αυτοδιοίκηση να αυτοδιοικηθεί πραγματικά. Για να γίνει αυτό, πρέπει η Τοπική Αυτοδιοίκηση να αποκτήσει τη δυνατότητα να αντλεί τους πόρους της από τους δημότες και να πάψει να εξαρτάται από την κομματοκρατούμενη κεντρική διοίκηση. Παράλληλα, θα καταργηθούν όλοι οι φόροι στην ακίνητη περιουσία, μια και το κράτος θα πάψει να χρηματοδοτεί τους δήμους. Ο δήμος θα λογοδοτεί άμεσα στους δημότες και θα ελέγχεται άμεσα από αυτούς. Ο αυτοδιοικούμενος και αυτοχρηματοδοτούμενος δήμος θα συμβάλλει στην ανάπτυξη και στην απασχόληση διότι, αντί να διώχνει τις επενδύσεις (όπως σήμερα), θα προσπαθεί να τις προσελκύσει προκειμένου να μειώσει τις επιβαρύνσεις των δημοτών του.
• Να σεβαστεί ευλαβικά τα ατομικά δικαιώματα και την αξιοπρέπεια των πολιτών. Να καταργήσει όλες τις διατάξεις που δίνουν στη διοίκηση υπέρμετρη ισχύ απέναντι στον πολίτη (συμβιβάσου διότι αλλιώς θα σε εξοντώσω). Αμεση αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στην πραγματικότητα. Αμεση εκλογίκευση της φορολογίας στα καύσιμα θέρμανσης. Αμεση και πλήρης παρουσίαση της δραματικής πραγματικότητας του ασφαλιστικού συστήματος. Αμεση απλοποίηση των φορολογικών διατάξεων με στόχο τον επαναπατρισμό κεφαλαίων και τις ξένες επενδύσεις.
• Να αντικαταστήσει τον «εξυπνακίστικο» τρόπο επικοινωνίας με τον ελληνικό λαό με λόγο μεστό και ωμά αληθινό. Να εξηγεί σοβαρά και τίμια γιατί επιλέγει να κάνει ό,τι κάνει. Να σέβεται τους πολίτες για να μάθουν και αυτοί να σέβονται την Πολιτεία. Να εξηγεί και να στηρίζει τους κανόνες της ελεύθερης αγοράς και του ανταγωνισμού.
Κάνοντας αυτά και άλλα που δεν χωρούν σε ένα σύντομο άρθρο, θα ανασυγκροτηθεί η σημερινή πλειοψηφία, είτε βαφτίζεται Κεντροδεξιά είτε Κεντροαριστερά. Η Ελλάδα θα ωφεληθεί.
Για την επίτευξη του στόχου της ανάπτυξης, της δημιουργίας πλούτου και της δυνατότητας απασχόλησης, προϋπόθεση είναι -πέρα από τις επιταγές της τρόικας- να γίνει το μέλλον περισσότερο προβλέψιμο, να εμπεδωθεί αίσθημα ασφάλειας και να επιτευχθεί πολιτική σταθερότητα. Η κυβέρνηση πρέπει συνεχώς να επιδιώκει εθνική συνεννόηση. Ενεργός συνεννόηση χρειάζεται για τον εκλογικό νόμο, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τη Θράκη, τις δαπάνες για την άμυνα, για τους μετανάστες, για το χρέος. Και για πολλά άλλα.
* Ο κ. Στέφανος Μάνος είναι πρώην υπουργός.