Την ώρα που κλιμακώνεται η βία στο Ιράκ και μαζί της και η ανησυχία για την παγκόσμια παραγωγή και προσφορά πετρελαίου, ανάλογη ανησυχία προκαλεί στην Ευρώπη ένας εξίσου καίριος κίνδυνος γεωπολιτικής φύσης που απειλεί την κάλυψη των ενεργειακών της αναγκών από ρωσικό φυσικό αέριο: η κλιμακούμενη κρίση ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία, που είχε ως αποτέλεσμα να κλείσει η Gazprom τη στρόφιγγα του φυσικού αερίου προς την Ουκρανία. Ο ρωσικός ενεργειακός κολοσσός ανακοίνωσε πως εφ’ εξής το Κίεβο θα τροφοδοτείται από ρωσικό αέριο μόνον όταν θα έχει προπληρώσει τις παραγγελίες του. Μολονότι Ρώσοι και Ουκρανοί διαβεβαιώνουν ότι συνεχίζεται κανονικά η παροχή ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη και η ΔΕΠΑ προμηθεύεται από τη Δευτέρα κανονικά ρωσικό αέριο από τον ελληνοβουλγαρικό αγωγό, δεν μπορεί να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο προβλημάτων στο μέλλον. Επανέρχεται, έτσι, στο προσκήνιο η εναλλακτική του αγωγού South Stream, τον οποίο φαίνεται να επανεξετάζει η Ε.Ε. ενόψει της προοπτικής ενός χειμώνα χωρίς φυσικό αέριο.
Σύμφωνα με την Gazprom, αιτία της διακοπής στην παροχή είναι το τεράστιο χρέος του Κιέβου, που υπολογίζεται σε 4,5 δισ. δολάρια. Η Ρωσία ζητούσε από την Ουκρανία να καταβάλει τουλάχιστον 1,95 δισ. δολάρια, αλλά το Κίεβο δεν τα έχει καταβάλει. Αντιθέτως, αμφισβητεί το ύψος του οφειλόμενου ποσού, το οποίο αποδίδει σε πολιτικά κίνητρα. Η ουκρανική εταιρεία φυσικού αερίου Naftogaz, που όπως και η ρωσική Gazprom κατέθεσε αγωγή στο διεθνές δικαστήριο διαιτησίας της Στοκχόλμης, ανακοίνωσε πως η Ουκρανία διαθέτει αποθέματα φυσικού αερίου περίπου 14 δισ. κυβικών μέτρων, που επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες της χώρας μέχρι τον Δεκέμβριο. Δεδομένου ότι επί του παρόντος δεν διαφαίνεται προοπτική συμβιβασμού ανάμεσα στις δύο χώρες, η Ρωσία επαναφέρει στη συζήτηση τον αγωγό South Stream, που παρακάμπτει μεν την Ουκρανία, αλλά έχει προσκρούσει στις αντιρρήσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Αντιδράσεις στην Ευρώπη
Σύμφωνα με την Ε.Ε., η κατασκευή του δεν πληροί τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές και προ ημερών επικαλέστηκε τις αντιρρήσεις της η Βουλγαρία όταν ανέστειλε τις εργασίες κατασκευής του. Ενόψει, όμως, ενός παγωμένου χειμώνα χωρίς φυσικό αέριο, ο επίτροπος Ενέργειας της Ε.Ε., Γκίντερ Ετινγκερ, που συμμετείχε και στις σχετικές συνομιλίες, άφησε να εννοηθεί πως ενδέχεται να υπαναχωρήσει δηλώνοντας ότι «ο South Stream είναι ένας αγωγός που κατά βάσιν αποδεχόμαστε». Ιδιαίτερα ανησυχητική ήταν, πάντως, η έκκλησή του προς τις ευρωπαϊκές χώρες να γεμίσουν τις αποθήκες τους και δεν έκρυψε τον προβληματισμό του όταν τόνισε πως «αν δεν γεμίσουν τώρα οι αποθήκες, μπορεί όλοι να αντιμετωπίσουμε πρόβλημα τον χειμώνα».