Μετά τον θάνατο του Μωάμεθ, το 632 μ.Χ., οι οπαδοί του δημιούργησαν τον καινοφανή θεσμό του «χαλιφάτου». Ο όρος προέρχεται από τη λέξη «χαλίφης», που σημαίνει διάδοχος, και παραπέμπει σε μια κρατική υπόσταση με πολιτικό και θρησκευτικό ηγέτη έναν εκ των επιγόνων του προφήτη. Οι διαφωνίες μεταξύ των συντρόφων του Μωάμεθ για τη διαδοχή του οδήγησαν στο ιστορικό ρήγμα μεταξύ σουνιτών και σιιτών. Στον σουνιτικό κόσμο, το χαλιφάτο έζησε 13 αιώνες, μεταφέροντας την έδρα του από τη Δαμασκό στη Βαγδάτη κι από εκεί στην Κωνσταντινούπολη, μέχρι να καταργηθεί οριστικά από τον θεμελιωτή της σύγχρονης Τουρκίας, Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, την 3η Μαρτίου του 1924.
Εκτοτε, η αναβίωση του χαλιφάτου υπήρξε φαντασίωση των φονταμενταλιστικών ρευμάτων του σουνιτικού κόσμου, με πρώτους τους Αδελφούς Μουσουλμάνους του Χασάν αλ Μπάνα, στην Αίγυπτο της δεκαετίας του 1920. Πιο πρόσφατα, ήταν η Αλ Κάιντα του Οσάμα μπιν Λάντεν η οργάνωση που επεδίωξε, αλλά ατελέσφορα, να κάνει αυτή τη φαντασίωση πραγματικότητα στο Αφγανιστάν.
Ο,τι δεν κατάφερε η Αλ Κάιντα φιλοδοξεί να πετύχει το διαβόητο παρακλάδι της, το Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ και τη Συρία (ISIS). Η εξτρεμιστική οργάνωση, που προκάλεσε διεθνές σοκ προ τριών εβδομάδων με την άλωση της Μοσούλης και της Τικρίτ, στο Ιράκ, ανακοίνωσε, με αφορμή την έναρξη του ιερού μήνα των μουσουλμάνων, του Ραμαζανίου, τη δημιουργία νέου χαλιφάτου, με χαλίφη τον αρχηγό της, Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι. Αμέσως μετά, μαχητές της οργάνωσης παρήλασαν κάτω από τα μαύρα λάβαρα της τζιχάντ στη συριακή πόλη Ράκα, η οποία έχει μετατραπεί σε άτυπη πρωτεύουσα του χαλιφάτου.
Πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν, ωστόσο, ότι η κίνηση έχει περισσότερο συμβολικό παρά ουσιαστικό περιεχόμενο. Επιπλέον, απειλεί να εξελιχθεί σε μπούμερανγκ για τους εμπνευστές της, εντείνοντας τα ρήγματα στο εσωτερικό των σουνιτών, καθώς οι οπαδοί του παλαιού, κοσμικού καθεστώτος του Σαντάμ Χουσεΐν δεν έχουν καμία διάθεση να υποταχθούν στους φανατικούς ισλαμιστές του ISIS. Στο πολεμικό πεδίο, ισχυρές συγκρούσεις διεξάγονταν και χθες στα περίχωρα της Τικρίτ, όπου ο κυβερνητικός στρατός επιχειρεί να ανακαταλάβει τη γενέτειρα του Σαντάμ Χουσεΐν από τους στασιαστές. Είχε προηγηθεί, το Σαββατοκύριακο, σαρωτική έφοδος των κυβερνητικών δυνάμεων και σιιτικών πολιτοφυλακών που τις υποστηρίζουν, η οποία ωστόσο προσέκρουσε στη σθεναρή αντίσταση των σουνιτών ανταρτών.
Δηλώσεις Νετανιάχου
Στο μεταξύ, πληθώρα αντιδράσεων προκάλεσε η προχθεσινή τοποθέτηση του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου στο Τελ Αβίβ, υπέρ της υποστήριξης ενός ανεξάρτητου κουρδικού κράτους στο Βόρειο Ιράκ. Προσπαθώντας να καθησυχάσει τις ανησυχίες της Ουάσιγκτον, ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Αβιγκντορ Λίμπερμαν δήλωσε ότι η χώρα του «δεν έχει κανένα συμφέρον να παρέμβει (στο Ιράκ) υπέρ της μιας ή της άλλης λύσης». Προσέθεσε όμως ότι «ένα ανεξάρτητο κουρδικό κράτος υπάρχει ήδη ντε φάκτο». Εξάλλου, ανώτατος αξιωματούχος της Τουρκίας δήλωσε ότι η κυβέρνηση Ερντογάν «τάσσεται υπέρ της εδαφικής ακεραιότητας του Ιράκ» και «δεν ευνοεί κανενός είδους ανεξαρτησία».