Θα δυσκολευτεί κανείς να βρει δραστηριότητα στον τομέα του πολιτισμού που να υποστηρίζεται πιο θερμά από τον Τύπο από το πρόγραμμα «future library» για την «ανάγνωση και δημιουργικότητα», το οποίο χρηματοδοτεί το Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» και διανύει τον τρίτο χρόνο λειτουργίας του. Αρθρα, ρεπορτάζ, συνεντεύξεις, καθημερινή σχεδόν προβολή σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα. Οι καλοκαιρινές εκστρατείες σε δημόσιες-δημοτικές βιβλιοθήκες σε όλη την Ελλάδα συναντούν τόση ανταπόκριση από τις τοπικές κοινωνίες, που μόνο αισιοδοξία γεννάει για την επόμενη μέρα. Μέσα στα τρία αυτά χρόνια οι βιβλιοθήκες που δήλωσαν συμμετοχή διπλασιάστηκαν (το 2012 ήταν 72, φέτος είναι 140), οι εκδηλώσεις πολλαπλασιάστηκαν (από 1.400 έχουν φτάσει τις 3.500). Το πρόγραμμα περιλαμβάνει και την επιμόρφωση υπαλλήλων, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στον διευρυμένο πολιτιστικό ρόλο του αντικειμένου τους. Καινούργιες υπηρεσίες προστίθενται, όπως media lab και μουσικά στούντιο, δράσεις για παιδιά και εφήβους. Οι υπάλληλοι (δημόσιοι) των βιβλιοθηκών στηρίχτηκαν από το πρόγραμμα και το στήριξαν όσο κανείς άλλος. Είναι στο κέντρο του, όπως ομολογούν οι υπεύθυνοι του «future library» (γενικός διευθυντής και συντονιστής ο Δημήτρης Πρωτοψάλτου). Μέσα σε τρία χρόνια η «άλλη» Ελλάδα δίνει δυναμικό «παρών». Μακριά από πολιτικούς ή άρχοντες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, μακριά από οργανωμένα συμφέροντα. Πρωταγωνιστές, οι πολίτες.
Εδώ, πρέπει να μπει μια άνω τελεία. Γιατί όταν αναφερόμαστε στη σύμπραξη ιδιωτικού και δημόσιου φορέα (όπως στο «future library»), θα πρέπει και ο δημόσιος να κάνει αισθητή την παρουσία του. Ομως το κράτος μοιάζει να έχει μετακυλίσει την ευθύνη στο Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος». Να επαναπαύεται στην προθυμία και στις δυνατότητές του. Οι δημόσιες βιβλιοθήκες επιβιώνουν με χρηματοδότηση 12.000 ευρώ ετησίως. Μπορούν; Το ωράριό τους είναι ασύμβατο με τη δυναμική τους. Με ώρες λειτουργίας έως το μεσημέρι, πώς μπορούν να συντηρήσουν αναγνωστικό κοινό -κυρίως μαθητών- όλο τον χρόνο; Ορισμένες με ελάχιστο προσωπικό (στο Μεσολόγγι υπάρχει η βιβλιοθήκη-άνθρωπος, που έχει έναν μόνον εργαζόμενο!) πώς μπορούν να ανταποκριθούν στις αυξανόμενες απαιτήσεις και ανάγκες;
Μέσα στη γενική αποδοχή για το έργο του Ιδρύματος, λησμονούμε το κράτος και εκείνο με μεγάλη ανακούφιση μεταθέτει ευθύνες και υποχρεώσεις. Και επειδή οι βιβλιοθήκες δεν ανήκαν ποτέ στις προτεραιότητες των κυβερνήσεων που εναλλάσσονται στην εξουσία, απομένει να αναρωτηθούμε πολύ σοβαρά: το κράτος θέλει πραγματικά να υποδεχτεί μια νέα εποχή για τη χώρα; Οι πολίτες, όλο και περισσότεροι, δηλώνουν παρόντες. Το πολιτικό σύστημα;