Ανάφλεξη χωρίς λύση στη Μέση Ανατολή

Ανάφλεξη χωρίς λύση στη Μέση Ανατολή

5' 30" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η Μέση Ανατολή φλέγεται αυτό το βίαιο καλοκαίρι του 2014 κι ένας από τους λόγους αυτής της αιφνίδιας γενικευμένης ανάφλεξης είναι η αποτυχία της δυτικής πολιτικής στην περιοχή.

Από την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ του 2003 μέχρι την αποτυχημένη προσπάθεια ανατροπής του Μπασάρ αλ Ασαντ στη Συρία και τις προσπάθειες για επίλυση της αραβοϊσραηλινής σύγκρουσης, ο κοινός παρονομαστής είναι ένας: η αδυναμία της Δύσης να επηρεάσει τις πολιτικές εξελίξεις είτε με στρατιωτικά είτε με διπλωματικά μέσα.

Στη Γάζα οι νεκροί έχουν ξεπεράσει τους χίλιους και η κήρυξη και εφαρμογή μιας βιώσιμης παρατεταμένης εκεχειρίας μοιάζει μακρινό όνειρο, παρά τις πυρετώδεις πρωτοβουλίες που διεξάγονται από την Ουάσιγκτον και τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Στο Ιράκ και τη Συρία, το Ισλαμικό Κράτος, παρακλάδι της Αλ Κάιντα, που επιδιώκει την επιβολή μιας από τις βιαιότερες εκδοχές της σαρία, ελέγχει σημαντικό κομμάτι των δύο χωρών. Θύματα των διωγμών τους μεταξύ άλλων και οι χριστιανοί, που εγκαταλείπουν μαζικά τις εστίες τους αναζητώντας ασφαλές καταφύγιο.

Στη Λιβύη οι ξένοι υπήκοοι εγκαταλείπουν εσπευσμένα τη χώρα, καθώς οι εχθροπραξίες μεταξύ κυβερνητικών δυνάμεων και εξτρεμιστών κλιμακώνονται. Η Αθήνα παρακολουθεί στενά την πορεία των συγκρούσεων και έχει ήδη εκπονήσει σχέδιο τόσο για το διπλωματικό προσωπικό όσο και για τους περίπου 80 Ελληνες που βρίσκονται στη Λιβύη, συγκεντρωμένοι στην Τρίπολη.

Είναι άλλωστε ακόμη νωπές οι μνήμες από την περσινή αιματηρή επιδρομή στο αμερικανικό προξενείο στη Βεγγάζη, κατά την οποία σκοτώθηκε ο Αμερικανός πρέσβης, Κρίστοφερ Στίβενς.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, 300.000-500.000 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους πρόσφυγες από τη Συρία, περιμένουν στις λιβυκές ακτές να περάσουν απέναντι, στην Ευρώπη. Η Γαλλία προσφέρθηκε χθες να παράσχει άσυλο στους χριστιανούς του Βορείου Ιράκ, που καλούνται είτε να ασπαστούν το Ισλάμ είτε να καταβάλουν φόρο, αλλιώς κινδυνεύουν με θάνατο.

Η κρίση στη Μέση Ανατολή είναι λοιπόν και ευρωπαϊκό πρόβλημα. Τα μέχρι τώρα στοιχεία συγκλίνουν στην άποψη ότι ο αριθμός των μεταναστών προς την Ευρώπη θα ξεπεράσει φέτος τον αντίστοιχο του 2011, τη χρονιά της Αραβικής Ανοιξης. Το μαζικό αυτό κύμα χρήζει ενιαίας αντιμετώπισης και κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής.

 

Στις φλόγες η λιβυκή πρωτεύουσα, ενώ  φεύγουν οι διπλωμάτες

Τεράστιες πυρκαγιές σε δύο δεξαμενές καυσίμων ξέσπασαν χθες κοντά στον διεθνή αερολιμένα της Τρίπολης, ύστερα από ρίψη ρουκετών, καθώς ξεκίνησαν νέες συγκρούσεις ανάμεσα στις αντίπαλες παραστρατιωτικές ομάδες της Λιβύης, οι οποίες ανταγωνίζονται για τον έλεγχο του αεροδρομίου. Οι πυρκαγιές βγήκαν εκτός ελέγχου, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της Εθνικής Επιχείρησης Πετρελαίου (NOC) της Λιβύης, Μοχάμεντ αλ Χαράι, ο οποίος ανέφερε ότι οι πυροσβέστες αναγκάστηκαν να αποσυρθούν οριστικά από το σημείο λόγω των μαχών.

Η πρώτη φωτιά ξέσπασε το βράδυ της Κυριακής, όταν μία ρουκέτα έπληξε δεξαμενή, η οποία περιείχε πάνω από έξι εκατομμύρια λίτρα καυσίμων. Οι δεξαμενές της NOC, που συνολικά περιέχουν τουλάχιστον 90 εκατ. λίτρα πετρελαίου, βρίσκονται στον δρόμο που οδηγεί στο αεροδρόμιο της Τρίπολης. Η κυβέρνηση της Λιβύης ζήτησε από τους πολίτες που κατοικούν σε απόσταση τριών χιλιομέτρων από το σημείο της πυρκαγιάς να εκκενώσουν τα σπίτια τους.

Η κυβέρνηση της Λιβύης έχει ζητήσει διεθνή βοήθεια ώστε να κατορθώσει να περιορίσει το μέγεθος της «ανθρώπινης και περιβαλλοντικής καταστροφής, η οποία θα έχει συνέπειες οι οποίες είναι δύσκολο να προβλεφθούν». Το αεροδρόμιο της Τρίπολης λόγω της σύγκρουσης και των ζημιών που έχει υποστεί έπαυσε τη λειτουργία του.

Οι ξένες κυβερνήσεις παρακολουθούν αδύναμες τη Λιβύη να βυθίζεται στο χάος, ενώ πολλές δυτικές χώρες έχουν συμβουλεύσει τους πολίτες τους να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Οι πρεσβείες πολλών κρατών έχουν κλείσει ή αναμένεται να κλείσουν και οι διπλωμάτες έχουν ανακληθεί, εφόσον οι συγκρούσεις ανάμεσα στις ομάδες των ανταρτών συνεχίζονται δύο εβδομάδες μετά το ξέσπασμά τους. Οι πρεσβείες των ΗΠΑ, του ΟΗΕ και της Τουρκίας έχουν διακόψει τη δραστηριότητά τους. Τον Σεπτέμβριο του 2012 ο Αμερικανός πρέσβης Κρις Στίβενς σκοτώθηκε ύστερα από επίθεση ανταρτών μαζί με ακόμα τρία άτομα στη Βεγγάζη. Η Ολλανδία, οι Φιλιππίνες και η Αυστρία αποφάσισαν χθες την απομάκρυνση του διπλωματικού προσωπικού τους. Η ιταλική πρεσβεία βοήθησε εκατό πολίτες της και άλλους ξένους επισκέπτες να διαφύγουν οδικώς ή με αεροπλάνα της πολεμικής αεροπορίας. Επίσης, η Μανίλα προειδοποίησε τους πολίτες της να εγκαταλείψουν τη Λιβύη πριν χαθούν όλες οι διέξοδοι και η αποχώρηση γίνει πολύ δύσκολη.

Επίθεση σε αυτοκινητοπομπή

Εξάλλου, μία αυτοκινητοπομπή της βρετανικής πρεσβείας, που κατευθυνόταν προς την Τυνησία, δέχτηκε επίθεση από ενόπλους σε μια προσπάθεια πειρατείας, έξω από την Τρίπολη την Κυριακή. Δεν υπήρξαν τραυματίες, ενώ ένα όχημα υπέστη βλάβη.

Μετά την πτώση του Μουαμάρ Καντάφι, η κυβέρνηση της χώρας και ο στρατός αδυνατούν να ελέγξουν τους ένοπλους αντάρτες που συνέβαλαν στην κατάρρευση του καθεστώτος και αρνούνται να παραδώσουν τα όπλα, επιδιώκοντας να διατηρήσουν την κυριαρχία τους. Η λιβυκή κυβέρνηση έχει πραγματοποιήσει έκκληση στη διεθνή κοινότητα ώστε η Λιβύη να μην καταλήξει ένα αποτυχημένο κράτος.

Το Σάββατο, οι ΗΠΑ, ο ΟΗΕ και πολλά ευρωπαϊκά κράτη επιχείρησαν την προώθηση της κατάπαυσης του πυρός και μιας πολιτικής συμφωνίας μέσω του προσφάτως εκλεγμένου Κοινοβουλίου, που πρόκειται να αναλάβει τα καθήκοντά του τον Αύγουστο. «Εργαζόμαστε για να προσπαθήσουμε να βελτιώσουμε την κατάσταση στη Λιβύη μέσω του ειδικού απεσταλμένου μας σε συνεργασία με τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ, προκειμένου να πραγματοποιηθεί περισσότερος διάλογος», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Ντέιβιντ Κάμερον. Οι πρώην αντικαθεστωτικοί αντάρτες συχνά εισβάλλουν στο Κοινοβούλιο, ενώ στο παρελθόν έχουν καταλάβει υπουργεία.

Τα μέτρα που μελετάει η Αθήνα

Υπό διαρκή επανεξέταση, ανάλογα με τις εξελίξεις στην περιοχή, τελεί η λειτουργία της ελληνικής πρεσβείας στη Λιβύη, καθώς η μία μετά την άλλη πολλές χώρες ανακοινώνουν την αναστολή λειτουργίας των πρεσβειών τους ή τη μετακίνησή τους στην πόλη Τζέρνα της Τυνησίας, κοντά στα σύνορα με τη Λιβύη. Οπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου Εξωτερικών, η Αθήνα παρακολουθεί στενά την πορεία των συγκρούσεων και έχει ήδη εκπονήσει σχέδιο τόσο για το διπλωματικό προσωπικό όσο και για τους περίπου 80 Ελληνες που βρίσκονται στη Λιβύη, συγκεντρωμένοι στην Τρίπολη.

Τις προηγούμενες εβδομάδες, προσθέτουν οι ίδιες πηγές, σημαντικός αριθμός Ελλήνων, οι οποίοι εργάζονται για μεγάλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη Λιβύη, κυρίως σε κατασκευές και ενέργεια, εγκατέλειψαν τη χώρα με πρωτοβουλία των ίδιων των εταιρειών, που αποφάσισαν να απομακρύνουν το προσωπικό τους θεωρώντας ότι ο κίνδυνος εγκλωβισμού ή ακόμα και αιχμαλωσίας τους από κάποια από τις αντιμαχόμενες ομάδες είναι πλέον εξαιρετικά υψηλός.

Οι εναπομείναντες Ελληνες είναι είτε μικροεπιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται εκεί είτε ζουν στη χώρα ύστερα από μεικτούς γάμους.

Το εάν θα ενεργοποιηθεί το σχέδιο για την απομάκρυνση των Ελλήνων που βρίσκονται στη Λιβύη θα αξιολογηθεί με βάση την πορεία των ένοπλων συγκρούσεων, οι οποίες τις τελευταίες ημέρες κλιμακώνονται επικίνδυνα.

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, το σχέδιο βασίζεται στην τεχνογνωσία που αποκτήθηκε το 2011, όταν η Ελλάδα απομάκρυνε επιτυχώς όχι μόνον τους Ελληνες που ζούσαν στη Λιβύη, αλλά και πολίτες άλλων χωρών που είχαν εγκλωβιστεί εκεί. Θεωρείται, δε, λόγω του μικρού αριθμού των Ελλήνων που έχουν απομείνει στη χώρα, ότι θα είναι μιας μικρής κλίμακας επιχείρηση.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή