Με συσσωρευμένες ζημίες της τάξεως των 880 εκατ. ευρώ κατά την περίοδο 2009-2013 και συνολικό τραπεζικό δανεισμό της τάξεως του 1 δισ. ευρώ, ο κλάδος της ακτοπλοΐας δεν έχει ιδιαίτερα περιθώρια ελιγμών, με τη λύση της συγκέντρωσης και των στρατηγικών συμμαχιών να προβάλει ως μονόδρομος, προκειμένου να προκύψει εξυγίανση. Στο πλαίσιο αυτό, ρόλο ρυθμιστικού παράγοντα αναμένεται να διαδραματίσει η Τράπεζα Πειραιώς, η οποία είναι και ο μεγαλύτερος πιστωτής των εταιρειών του κλάδου, ελέγχοντας περίπου το 50% του συνόλου των δανείων. Ηδη, εκτιμάται ότι τους επόμενους μήνες, η διοίκηση της τράπεζας θα προχωρήσει σε κινήσεις που θα δρομολογήσουν εξελίξεις στον κλάδο, αφού αξιολογήσει και τα αποτελέσματα του φετινού καλοκαιριού.
Στα συμπεράσματα αυτά καταλήγει, μεταξύ άλλων, η ετήσια έκθεση της XRTC – Σύμβουλοι Επιχειρήσεων για τον κλάδο, στην οποία καταγράφονται τα προβλήματα και αναλύονται τα μεγέθη και η γενικότερη χρηματοοικονομική εικόνα των πέντε μεγαλύτερων εταιρειών (Anek Lines, Attica Group, Nel Lines, Minoan Lines και Hellenic Seaways). Σύμφωνα με την XRTC, παρά τα σοβαρά προβλήματα, το 2013 διακινήθηκαν περίπου 13 εκατ. επιβάτες στα ελληνικά νησιά. Ωστόσο, ακόμα και το εν λόγω μέγεθος συνιστά πτώση της τάξεως του 4% σε σχέση με το 2012, δείγμα του ότι η ακτοπλοΐα δεν επωφελήθηκε από τη σημαντική άνοδο του αριθμού τουριστών που επισκέφθηκαν την Ελλάδα πέρσι. Θετικό είναι πάντως ότι ο ρυθμός της υποχώρησης είναι πλέον αισθητά χαμηλότερος, καθώς το 2012, η κάμψη του αριθμού των επιβατών είχε διαμορφωθεί σε 12%. Ανάλογες τάσεις καταγράφονται και στη μεταφορά αυτοκινήτων και φορτηγών.
Τα παραπάνω βέβαια, παρότι συνιστούν θετικές εξελίξεις, δεν αρκούν για να διαφοροποιήσουν την αρνητική εικόνα του κλάδου, παρότι οι τραπεζικές υποχρεώσεις μειώθηκαν κατά 13% το 2013 (σε σχέση με το 2012) και παρότι τα καθαρά αποτελέσματα των εταιρειών του κλάδου βελτιώθηκαν κατά 22% πέρσι. Αλλωστε, η συνολική πτώση της καθαρής κερδοφορίας την περίοδο 2006-2013 αγγίζει το 220%.
Ως εκ τούτου, η XRTC εκτιμά ότι η συγκέντρωση των εταιρειών του κλάδου είναι προ των πυλών, καθώς οι συνέργειες μεταξύ των εταιρειών σε περισσότερες γραμμές είναι απολύτως επιβεβλημένη. «Κύριος στόχος όλων των εταιρειών παραμένει η ελαχιστοποίηση του κόστους λειτουργίας, με έμφαση στη ρευστότητα μέσω της εφαρμογής συγκεκριμένων στρατηγικών όπως σημαντική μείωση των επιχειρησιακών ταχυτήτων, μείωση αριθμού προσεγγίσεων σε λιμάνια, ανά δρομολόγιο, αντικατάσταση κοστοβόρων πλοίων, εφαρμογή στρατηγικών εξορθολογισμού προμηθειών των πλοίων, ακόμα και πωλήσεις πλοίων», αναφέρει χαρακτηριστικά η εταιρεία.
Παρά τις εν λόγω προσπάθειες, η εξεύρεση νέων κεφαλαίων αποτελεί μονόδρομο για τη βελτίωση των ισολογισμών των ακτοπλοϊκών εταιρειών, αλλά και της ίδιας της λειτουργίας τους. Κατά την XRTC, το προσεχές διάστημα αναμένεται να ολοκληρωθούν οι δανειακές αναδιαρθρώσεις, θα επανασχεδιαστούν κάποια δρομολόγια και πιθανώς να γίνουν κινήσεις για εναλλακτικά δρομολόγια εκτός Ελλάδας, κίνηση η οποία είναι πλέον ευκολότερη, λόγω της σταδιακής βελτίωσης των ναυλαγορών στη συγκεκριμένη κατηγορία.
Πάντως, το 2014 προβλέπεται να συνεχιστεί η πορεία βελτίωσης των λειτουργικών αποτελεσμάτων των εταιρειών του κλάδου, κυρίως λόγω της εμφάνισης των πρώτων ενδείξεων βελτίωσης της ζήτησης, της περαιτέρω συγκράτησης των λειτουργικών εξόδων και της συγκράτησης του κόστους των καυσίμων.