Την περασμένη Δευτέρα έφυγε από τη ζωή σε ηλικία μόλις 46 ετών ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Δημήτρης Στεφάνου. Τον Δημήτρη τον γνώρισα για πρώτη φορά την ημέρα που ανέλαβα υπουργός τον περασμένο Ιούνιο. Είχα ακούσει, βέβαια, πολλά γι’ αυτόν. Εμπειρο πολιτικό στέλεχος προερχόμενο από το ΠΑΣΟΚ, είχε διαχειρισθεί σε νεαρή ηλικία κρίσιμα χαρτοφυλάκια, όπως τη μεταρρύθμιση του «Καλλικράτη». Δεν χρειάσθηκα παραπάνω από μισή ώρα για να πεισθώ ότι με αυτόν τον άνθρωπο θέλω να συνεργαστώ. Σε αυτόν τον ένα χρόνο χτίσαμε μια σχέση που δεν ήταν απλά υπηρεσιακή αλλά και βαθιά προσωπική. Τα λίγα αυτά λόγια είναι ο ελάχιστος φόρος τιμής σ’ ένα σπάνιο άνθρωπο που κέρδισε όχι μόνο τον σεβασμό αλλά και τον θαυμασμό μου.
Ο Δημήτρης ήταν κρατικός λειτουργός σαν κι αυτούς που πιστεύουμε ότι δεν μπορεί να υπάρχουν πια στη χώρα μας. Μορφωμένος, ορθολογιστής, με σπάνιο ήθος, αλλά πρωτίστως αφοσιωμένος στην αποστολή του. Προερχόμασταν από διαφορετικούς πολιτικούς χώρους αλλά ουδέποτε επέτρεψε στις πολιτικές του προτιμήσεις να επηρεάσουν την κρίση του για το τι εξυπηρετούσε το εθνικό συμφέρον. Εξάλλου απεχθανόταν την κλασική ελληνική μικροκομματική πολιτική και αυτό του επέτρεπε να μπορεί να βλέπει τη μεγάλη εικόνα. Πίστευε ακράδαντα στην ανάγκη να αποκτήσει η χώρα ένα καλύτερο, και κυρίως ένα πιο αξιοκρατικό κράτος. Η διοικητική μεταρρύθμιση φέρνει ανεξίτηλη τη δικιά του σφραγίδα.
Με τους κανόνες της σημερινής πολιτικής ίσως να μην αισθανόταν και πολύ άνετα. Δεν τον ενδιέφεραν οι επαφές με δημοσιογράφους, δεν επιχείρησε ποτέ να φιλοτεχνήσει μία ωραιοποιημένη εικόνα για τον εαυτό του. Δεν έβλεπε τη θέση του γενικού γραμματέα απλά ως ένα σκαλοπάτι για να κάνει πολιτική καριέρα. Ασκούσε την εξουσία με τη δύναμη των επιχειρημάτων του και όχι με την τυπική ισχύ που απέρρεε από τη θέση του. Και απέπνεε τη φυσική σεμνότητα ενός ανθρώπου που πατούσε γερά στα πόδια του και είχε μεγάλη εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του. Στη χώρα του «είσαι ό,τι δηλώσεις» ο Δημήτρης δεν χρειαζόταν να δηλώσει τίποτε γι’ αυτό που ήταν…
Γνώρισα τον Δημήτρη όταν ήδη η αρρώστια του τον είχε καταβάλει σωματικά. Κάπου όμως έβρισκε μια ανεξάντλητη ψυχική δύναμη να συνεχίζει την αποστολή του. Είχαμε φτάσει στο σημείο να μη μας κάνει πια εντύπωση να κάνει μετάγγιση και την ίδια ώρα να στέλνει email στην τρόικα. Το θεωρούσαμε φυσιολογικό να του χορηγείται χημειοθεραπεία που τους πιο πολλούς θα τους έβγαζε νοκ ουτ για εβδομάδες και αυτός να είναι την επόμενη μέρα στο υπουργείο. Απ’ όλες τις αρετές του Δημήτρη αυτή η γενναιότητα ήταν που τον έκανε στα δικά μου μάτια μοναδικό.
Σε μία από τις τελευταίες de profundis συζητήσεις μας, μου θύμισε μια παλιά προσευχή: Θεέ μου δώσε μου γαλήνη να αποδέχομαι τα πράγματα που δεν μπορώ να αλλάξω. Δώσε μου δύναμη να αλλάξω τα πράγματα που μπορώ να αλλάξω. Δώσε μου τη σοφία να ξεχωρίζω τα μεν από τα δε. Ο Δημήτρης είχε τη δύναμη να αλλάξει πολλά πράγματα και τα κατάφερε. Εφυγε όμως για το τελευταίο του ταξίδι γαλήνιος, αποδεχόμενος ότι η μοίρα των ανθρώπων μερικές φορές παίζει παράξενα παιχνίδια…
Η χώρα έχασε ένα σπουδαίο άνθρωπο που είχε ακόμα να προσφέρει πολλά. Εγώ δεν έχασα μόνο τον στενότερο συνεργάτη μου αλλά και έναν καλό φίλο. Σ’ εμάς εναπόκειται να συνεχίσουμε το δικό του έργο με την ίδια αφοσίωση. Δεν πιστεύω ότι θα συμβιβαζόταν με τίποτε λιγότερο.
* Ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης είναι υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.