Ο νέος «Ψυχρός Πόλεμος» που κάνει απειλητικά την εμφάνισή του το τελευταίο διάστημα μέσα από την κρίση της Ουκρανίας θα βρεθεί στην κορυφή της ατζέντας στην επικείμενη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ που θα διεξαχθεί στις 4 και 5 Σεπτεμβρίου στην Ουαλλία. Είναι η πρώτη συμμετοχή του Αντώνη Σαμαρά σε ανάλογη συνάντηση όλων των ηγετών της Συμμαχίας –στην προηγούμενη σύνοδο, στο Σικάγο, που έλαβε χώρα ανάμεσα στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις τον Μάιο του ’12 , η Ελλάδα εκπροσωπήθηκε από τον τότε υπηρεσιακό υπ. Εξωτερικών, Π. Μολυβιάτη– και ο Ελληνας πρωθυπουργός θα έχει την ευκαιρία επαφών και πιθανώς σύντομων συνομιλιών με ηγέτες όπως ο Μπαράκ Ομπάμα, αλλά και ο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος αναμένεται να κάνει την πρώτη του διεθνή εμφάνιση με την ιδιότητα του προέδρου. Ανάλογες επαφές μπορεί να υπάρξουν και από τους υπουργούς Εξωτερικών και Αμυνας, Ευ. Βενιζέλο και Δημ. Αβραμόπουλο, που θα συνοδεύουν τον πρωθυπουργό.
Το συγκεκριμένο διήμερο συμπίπτει χρονικά με την κρίσιμη συνάντηση του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης με την τρόικα στο Παρίσι, και προηγείται της εμφάνισης του κ. Σαμαρά στη Διεθνή Εκθεση της Θεσσαλονίκης, στις 6 του μηνός. Υπό αυτό το πρίσμα, οι επαφές του πρωθυπουργού θα έχουν και χρήσιμη επικοινωνιακή διάσταση.
Ουδεμία πρόσκληση
Σε ό,τι αφορά την ουσία, έπειτα από προσπάθειες της ελληνικής διπλωματίας, και παρά τις σχετικές αναφορές στην προηγούμενη σύνοδο του Σικάγου, ο κ. Σαμαράς δεν θα βρεθεί αντιμέτωπος με το «αγκάθι» της ένταξης της ΠΓΔΜ καθώς δεν θα συζητηθεί η προοπτική περαιτέρω διεύρυνσης της Συμμαχίας. Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Αντερς Φογκ Ράσμουσεν, ξεκαθάρισε πρόσφατα ότι στη σύνοδο της Ουαλλίας η Συμμαχία δεν θα αποστείλει πρόσκληση σε καμία υποψήφια χώρα για ένταξη. Σε πρόσφατη συνάντησή του με τον κ. Ράσμουσεν, ο Ελληνας πρωθυπουργός επισήμανε με νόημα ότι «κάθε υποψηφιότητα αξιολογείται χωριστά». Η απόφαση ενόχλησε την ΠΓΔΜ, με τον υπ. Εξωτερικών της χώρας, Νίκολα Πόποσκι, να καταγγέλει «κατάχρηση του δικαιώματος του βέτο ως πολιτικού μέσου εκ μέρους μιας χώρας-μέλους του ΝΑΤΟ». Παραγνώρισε, όμως, ότι στη σύνοδο του Βουκουρεστίου το 2008 δεν υπήρξε βέτο της Ελλάδας, αλλά ομόφωνη απόφαση των ηγετών, οι οποίοι, με πρωτοβουλία του τότε προέδρου της Γαλλίας, Νικολά Σαρκοζί, υπογράμμισαν ότι μεταξύ των προϋποθέσεων που οφείλει να πληροί μια υποψήφια χώρα είναι να έχει λύσει τις όποιες διαφορές έχει με γειτονικά της κράτη-μέλη της Συμμαχίας. Οι περισσότερες Δυτικές κυβερνήσεις που θεωρητικά τάσσονται υπέρ της ένταξης της ΠΓΔΜ στους ευρωατλαντικούς θεσμούς, αναγνωρίζουν ότι αυτή δεν είναι η καλύτερη στιγμή για να πιεσθεί η Αθήνα. Στις επαφές, στο πλαίσιο της συνόδου, η Αθήνα θα επισημάνει επίσης τα οφέλη που θα προκύψουν για τους ευρωατλαντικούς θεσμούς από την επίλυση του Κυπριακού.
Το Ουκρανικό
Η Συμμαχία, που τάχθηκε υπέρ της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας και της διατήρησης της ενότητας της χώρας αντιδρά στην ανάπτυξη ρωσικών δυνάμεων στα σύνορα με την Ουκρανία που, σύμφωνα με εκτιμήσεις, φθάνουν τους 45.000 στρατιώτες. «Θα ενισχύσουμε τα στρατιωτικά μας γυμνάσια και θα καταρτίσουμε νέα αμυντικά σχέδια. Η ρωσική επίθεση ήταν ένας κώδωνας κινδύνου και δημιούργησε μια νέα κατάσταση ασφαλείας στην Ευρώπη», σημείωσε ο γ.γ. του ΝΑΤΟ και συμπλήρωσε: «Φιλοδοξία του Πούτιν είναι να δημιουργήσει μια σφαίρα επιρροής στην περιοχή. Οι χώρες του ΝΑΤΟ πρέπει να αυξήσουν τις επενδύσεις τους στην άμυνα. Τα πέντε τελευταία χρόνια η Ρωσία αύξησε τις αμυντικές της δαπάνες κατά 50%, ενώ οι χώρες του ΝΑΤΟ τις μείωσαν κατά 20%. Πρέπει να αντιστραφεί η τάση αυτή. Η Ρωσία θεωρεί το ΝΑΤΟ αντίπαλό της. Λυπάμαι γι’ αυτό, διότι Δύση και Ρωσία πρέπει να αναπτύξουμε μια γόνιμη συνεργασία. Ομως πρέπει να προσαρμοστούμε σε αυτή τη νέα κατάσταση».
Πέρα από την κρίση με τη Ρωσία, στη σύνοδο θα εξετασθεί επίσης η πορεία απόσυρσης του ΝΑΤΟ από το Αφγανιστάν και οι ευρύτερες περιφερειακές εξελίξεις, πρωτίστως η δράση των τζιχαντιστών του «Ισλαμικού Κράτους» στο Ιράκ και στη Συρία. Στο πλαίσιο αυτό το ΝΑΤΟ διεμήνυσε ότι θα υπερασπίσει την Τουρκία, εάν η χώρα απειληθεί από τους τζιχαντιστές. «Ανησυχούμε πάρα πολύ για τη δράση του αυτοαποκαλούμενου Ισλαμικού Κράτους, που δεν είναι παρά μια ομάδα τρομοκρατών, και είναι ύψιστης σημασίας να σταματήσουμε την προέλασή του», τόνισε ο Αντερς Φογκ Ράσμουσεν, και συμπλήρωσε: «Εάν κάποιος από τους συμμάχους μας, και στην περίπτωση αυτή ιδίως η Τουρκία, απειληθεί από οποιονδήποτε, δεν θα διστάσουμε να κάνουμε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για να διασφαλίσουμε την άμυνά της».
Η σύνοδος της Ουαλλίας είναι η τελευταία του γ.γ. Αντερς Φογκ Ράσμουσεν, τον οποίο από 1ης Οκτωβρίου θα αντικαταστήσει ο πρώην πρωθυπουργός της Νορβηγίας, Γενς Στόλτενμπεργκ.