H «αγροτική φούσκα» απειλεί τις ΗΠΑ

H «αγροτική φούσκα» απειλεί τις ΗΠΑ

2' 49" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το σύστημα αγροτικών πιστώσεων στις ΗΠΑ μοιάζει ασφαλέστερο από εκείνο των στεγαστικών δανείων. H σιωπηρή στήριξή του από την Ουάσιγκτον παρομοιάζεται με το προβληματικό στεγαστικό σύστημα σε ορισμένα σημεία, καθώς συμπληρώνεται από έναν αγροτικό φορέα αντίστοιχο των οργανισμών στεγαστικής πίστης, Fannie Mae και Freddie Mac. Aυτό από μόνο του αρκεί για να τεθεί υπό εξονυχιστικό έλεγχο ο σχετικά άγνωστος κρατικός μηχανισμός για τη χορήγηση δανείων στους Αμερικανούς αγρότες. Εντούτοις, παρά την ευημερούσα αγορά γεωργικών γαιών, το σύστημα δεν είναι επαρκώς κεφαλαιοποιημένο, ώστε να μην έχει την ίδια κατάληξη. Οι τιμές για τις ακριβότερες γαίες στις μεσοδυτικές πολιτείες υπερδιπλασιάστηκαν από το 2005, σύμφωνα με την τράπεζα γεωργικών δανείων Rabobank, ενώ το 2012 η τιμή του καλαμποκιού από σχεδόν 2 δολάρια ανά μπούσελ υπερτετραπλασιάστηκε στα 8 δολάρια ανά μπούσελ. Μέχρι πρόσφατα η έκρηξη στις τιμές των γεωργικών γαιών οφειλόταν κυρίως στο ότι η προσφορά σε καρπό δεν κάλυπτε τη διογκούμενη ζήτηση από τους πεινασμένους για πρωτεΐνη Ασιάτες καταναλωτές και την επιβεβλημένη από τα κράτη παραγωγή αιθανόλης. Το 2013 τελικά υπήρξε πλεόνασμα στις αποδόσεις των καλλιεργειών και οι τιμές γαιών μειώθηκαν δραστικά. Εφέτος, όμως, ακολουθούν ανοδική πορεία, αναθερμαίνοντας την ανησυχία για «φούσκα» στα καλλιεργήσιμα εδάφη. Τα δε σχεδόν μηδενικά επιτόκια στις ΗΠΑ διατηρούν χαμηλό το κόστος αγροτικών δανείων και καθιστούν τις αποδόσεις από τις γεωργικές γαίες ανταγωνιστικές σε σύγκριση με τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων.

Η όλη κατάσταση κίνησε κατά τι το ενδιαφέρον της Γουόλ Στριτ. Το υπουργείο Γεωργίας αποφάσισε νέα συνεργασία με ιδιώτες, ώστε να συγχρηματοδοτήσει έργα αγροτικών υποδομών τουλάχιστον 10 δισ. δολαρίων. Τα επενδυτικά κεφάλαια Farmland Partners με δραστηριότητες στα αγροτικά ακίνητα ανακοίνωσαν ότι θα προβούν σε δημόσια διάθεση μετοχών αξίας 44 εκατ. δολαρίων. Υπάρχουν, λοιπόν, ενδείξεις ότι ο χρηματοπιστωτικός κλάδος μαγεύτηκε ξανά με την αγορά ακινήτων: όπως συνέβη με την αγορά στέγης τις παραμονές της κρίσης του 2008. Στις γεωργικές γαίες, όπως και στη στέγη, η αμερικανική κυβέρνηση παράσχει χορηγήσεις μέσω του Ομοσπονδιακού Οργανισμού Αγροτικών Δανείων, του Farmer Mac. Είναι ο αδελφός οργανισμός των Fannie Μae και Freddie Mac.

Εντούτοις, τα δύο συστήματα έχουν δομηθεί διαφορετικά. Η αγορά στεγαστικών δανείων αναπτύχθηκε και ήκμασε κυρίως μέσω του μοντέλου με τους ιδιώτες πιστωτές να δημιουργούν δάνεια, να τα οργανώνουν σε ενυπόθηκα χρεόγραφα και να τα πουλάνε σε επενδυτές. Τα περισσότερα στεγαστικά δάνεια είχαν εγγυήσεις κρατικές. Αντιθέτως, στο αγροτικό πιστωτικό σύστημα ίσχυαν στο παρελθόν χαλαρές προδιαγραφές για τους δανειζόμενους. Στη δεκαετία του 1970 με την πληθωριστική έκρηξη των τιμών των εμπορευμάτων οι αγρότες υπερέβαλαν εαυτόν και προέβησαν σε υπερβολικό δανεισμό. Αποτέλεσμα ήταν αγροκτήματα να χρεοκοπήσουν, δάνεια να μην πληρώνονται και τράπεζες να καταρρεύσουν, όταν οι συνθήκες άλλαξαν. Μέχρι το 1985 οι τράπεζες αγροτικής πίστης έχαναν 2,7 δισ. δολάρια τον χρόνο, απομυζώντας τα κεφάλαια που είχαν με τη μορφή προβλέψεων έναντι επισφαλειών. Το 1987 το αμερικανικό Κογκρέσο με απροθυμία έδωσε 4 δισ. δολάρια από τα χρήματα των φορολογουμένων να στηρίξει τους αδύναμους κρίκους της αγροτικής πίστης. Η όλη αγορά αποτιμήθηκε σε 70 δισ. δολάρια. Ιδρύθηκε η Farmer Mac και συγκρότησε μία δευτερογενή αγορά αγροτικών δανείων. Τα σημάδια που έχουν απομείνει από την εμπειρία αυτή, επεξηγούν και τον σημερινό συντηρητισμό στις αγροτικές πιστώσεις. Το 2007 η Fannie εγγυήθηκε σχεδόν 3 τρισ. δολάρια σε στεγαστικά δάνεια, ενώ στη λήξη του 2013 το σύστημα αγροτικών δανείων, εξαιρουμένου του Farmer Mac, αποτιμήθηκε στα 201 δισ. δολάρια. Οσο για τον οργανισμό αυτόν, τέλος, παρέχει εγγυήσεις σε δάνεια μόλις 14 δισ. δολαρίων, στα οποία συμπεριλαμβάνονται λίγα δισ. δολάρια από υπερκαλύψεις με άλλες πιστώσεις του συστήματος.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή