Το ημερολόγιο ενός άστεγου (Σ)

Το ημερολόγιο ενός άστεγου (Σ)

2' 49" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η Αλεξάνδρα Δεληγιώργη, καθηγήτρια Φιλοσοφίας στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ, ασχολείται κυρίως με το δοκίμιο, αν και το 2011 εξέδωσε τη μυθιστορία «Τρυφερός σύντροφος», έργο το οποίο τιμήθηκε με το Βραβείο «Νίκος Θέμελης» το 2012. Παλαιότερα, το 1998, το δοκίμιό της «Α-νοστον ήμαρ», οδοιπορικό της σκέψης του Νικόλα Κάλας (Αγρα 1997), έλαβε το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου.

Η υπόθεση της μυθιστορίας «Τρυφερός σύντροφος» στηρίζεται στη ζωή του Γεωργίου Σκληρού (1878-1919), Ελληνα της διασποράς με καταγωγή από την Τραπεζούντα, και προβάλλει τα έργα και τις ημέρες ενός ανήσυχου πνεύματος. Ο Γ. Σκληρός έζησε περιπλανώμενος από την Οδησσό και τη Μόσχα μέχρι τη Γερμανία και την Αλεξάνδρεια, όπου και πέθανε, ενώ με το έργο του «Το Κοινωνικόν μας Ζήτημα» (1907) και τη μαχητική αρθρογραφία του εισηγείται, ως μοναδικό παράγοντα κοινωνικής προόδου, την πάλη των τάξεων.

Στο πρόσφατο αφήγημα, με τον τίτλο «Ανέστιος», η Αλεξάνδρα Δεληγιώργη επιχειρεί, μέσω ημερολογιακών σημειώσεων, να καταγράψει την προσωπική, και όχι μόνο, ιστορία και τις εξομολογήσεις ενός ηλεκτρολόγου-μηχανικού, ο οποίος είναι άστεγος και περιπλανιέται στους δρόμους της Αθήνας καταγράφοντας σκέψεις και σχολιάζοντας τα κοινωνικά αλλά και υπαρξιακά δεδομένα και αδιέξοδα.

Πέντε τετράδια

Χωρισμένη σε πέντε τετράδια, η ιστορία εισέρχεται στον προσωπικό χώρο του αφηγητή, στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει τον χρόνο, το παρελθόν και το παρόν, την οικογένεια, τη μοναξιά, τη ζωή που την παρομοιάζει με λαβύρινθο, τους κερδισμένους και τους ηττημένους της, τη φιλία, την τρέλα, τη διαχείριση των πρακτικών ζητημάτων, αλλά και την ηδονή, τα αρνητικά συναισθήματα, την επιστήμη, τη φιλοσοφία, τη μιζέρια της εποχής, τα κενά της πανεπιστημιακής κοινότητας, το κυνήγι του ανέφικτου και ανεκπλήρωτου. Πρόκειται για το εσωτερικό οδοιπορικό ή την «οδοιπορία», τις εξομολογήσεις ενός ανθρώπου που ζει χωρίς δεσμεύσεις, με μοναδικά όρια, τα όρια της σκέψης και της άποψής του, των προσωπικών επιλογών του για το ευ ζην. Ξεχωρίζει το απλό και επιβραβεύει με την αποδοχή του εκείνον που οι άλλοι θεωρούν «βλάκα» επειδή είναι ευγενής και «καλοσυνάτος».

Κομμάτια καθημερινότητας

Στα ημερολόγιά του ο ήρωας, το alter ego της συγγραφέως, αποτυπώνει κομμάτια από την καθημερινότητα, τα οποία γίνονται η αφορμή να σχολιαστούν στάσεις, επιλογές και προτιμήσεις. Οι παρατηρήσεις μπορεί να ξεκινούν από το ατομικό, μετατρέπονται, ωστόσο, σε σχόλια της συλλογικής έκφρασης, ενώ κεντρική θέση στη ζωή του έχουν οι φαντασιώσεις και οι επιθυμίες του, καθώς δεν σταματούν να τον κυνηγούν όλα εκείνα που πόθησε, αλλά τα οποία δεν κατάφερε να πραγματοποιήσει.

Και, όπως ομολογεί στο τέλος των σημειώσεών του, άρχισε να περιπλανιέται στους δρόμους όχι για να χάσει τον εαυτό του, αλλά για να τον αφήσει πίσω του, μαζί με όλα τα άλλα. Για να διαπιστώσει, εντέλει, ότι ο κόσμος, που παραλληλίζεται με θεατρικό έργο, καθώς και οι άλλοι δεν βρίσκονται παρά στο «τέλος μιας παράστασης» και όχι στο διάλειμμά της. Και τότε, αποφασίζει να σταματήσει να γράφει, μολονότι του μένουν κάποια φύλλα του τετραδίου για να ολοκληρώσει το έργο του, γιατί, όπως ομολογεί, δεν έχει τι άλλο να πει, «η αλήθεια είναι ότι δεν έχω δυνάμεις να περιμένω», γράφει χαρακτηριστικά. Σε πολλά θέματα, άλλωστε, δεν υπάρχουν απαντήσεις και βεβαιότητες· δεν ξέρει γιατί γράφει, ενώ δεν σκιαγραφεί την εικόνα αυτού που περιμένει.

Η Αλεξάνδρα Δεληγιώργη μετατρέπει ιδέες, αλληγορίες και φιλοσοφικού τύπου στάσεις σε αφήγημα με ημερολογιακή μορφή, γιατί μια τέτοια μορφή ενισχύει την εναλλαγή και τον εμπλουτισμό που φέρνει ο χρόνος σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο. Και αποφεύγει να χρησιμοποιήσει ευκολίες εντυπωσιασμού, κρατώντας ισορροπία και μέτρο στον λόγο, ο οποίος δεν γίνεται δοκιμιακός.

​​Αλεξάνδρα Δεληγιώργη, Ανέστιος, Ημερολόγια, Αγρα 2014.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή