ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ. Με μεγάλα φαβορί τον Πολωνό πρωθυπουργό Ντόναλντ Τουσκ για τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και την Ιταλίδα υπουργό Εξωτερικών Φεντερίκα Μογκερίνι για τον θώκο του ύπατου εκπροσώπου Εξωτερικής Πολιτικής, ξεκινάει σήμερα η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες.
«Οι Ευρωπαίοι ηγέτες προσπάθησαν να πείσουν τον κ. Τουσκ να αναλάβει τον ρόλο του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Ο πρωθυπουργός εξετάζει πολύ σοβαρά την πρόταση αυτή, αναλύοντας τις επιπτώσεις της για την Πολωνία και την εθνική της ασφάλεια, ιδιαίτερα υπό το πρίσμα της σοβούσας ουκρανικής κρίσης», δήλωσε χθες η εκπρόσωπος της κυβέρνησης της Βαρσοβίας, Μαλγκοσάτα Κιντάουα-Μπλόνσκα.
Σημαντική επιτυχία
Αν ο διορισμός του Τουσκ επιβεβαιωθεί, ο Πολωνός πρωθυπουργός θα προεδρεύει των συνόδων κορυφής, σηματοδοτώντας σημαντική επιτυχία για τα πρώην σοσιαλιστικά κράτη, που ζητούν εδώ και χρόνια ένα από τα ανώτατα αξιώματα της Ενωσης.
Η κυβέρνηση Τουσκ έχει τηρήσει την αυστηρότερη στάση, μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών, στο θέμα της Ουκρανίας, ασκώντας ασφυκτικές πιέσεις για επιβολή αυστηρότερων κυρώσεων εναντίον της Μόσχας για την προσάρτηση της Κριμαίας και την εμπλοκή της Ρωσίας στην πολεμική διένεξη στην Ανατολική Ουκρανία.
Πηγές των Βρυξελλών ανέφεραν χθες ότι ο απερχόμενος πρόεδρος του Συμβουλίου, Χέρμαν βαν Ρομπέι, είχε γύρο τηλεφωνικών επαφών χθες και την Πέμπτη, με στόχο την επίτευξη «συμφωνίας πακέτου». «Ο Βαν Ρομπέι κάλεσε στο τηλέφωνο όλους τους Ευρωπαίους ηγέτες. Αν επιβεβαιώσουμε ότι ουδείς διαφωνεί με την πρόταση Τουσκ, τότε θα έχουμε πετύχει συμφωνία», ανέφερε αξιωματούχος του Συμβουλίου στο Reuters.
Τις αρμοδιότητες της βαρώνης Αστον πρόκειται, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, να αναλάβει η Ιταλίδα υπουργός Εξωτερικών Φεντερίκα Μογκερίνι, ενώ ο Ισπανός υπουργός Οικονομίας Λουίς ντε Γκουίντος θα διαδεχθεί τον Γερούν Ντάισελμπλουμ, ως επικεφαλής των υπουργών Οικονομίας της Ενωσης, μετά τη λήξη της θητείας του Ολλανδού.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προεδρεύει των συνόδων κορυφής των κρατών-μελών της Ευρωζώνης, ανεξάρτητα από τα αν προέρχεται ή όχι από χώρα του ευρώ. «Η Γαλλία, η τελευταία που διαφωνούσε με τον διορισμό Τουσκ, λόγω ευρώ, ήρε τις αντιρρήσεις της τον Ιούλιο», αποκαλύπτει δημοσιογραφική πηγή στις Βρυξέλλες.
Την υποψηφιότητα Τουσκ ενέκρινε πρώτη η Βρετανία την Τρίτη, σε μια προσπάθεια εξεύρεσης αντισταθμιστικού παράγοντα απέναντι στον Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ και τις εμμονικά φιλοευρωπαϊκές του θέσεις και τα αιτήματά του για μεγαλύτερη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Το ρεπορτάζ του Reuters αποκαλύπτει ότι η Αγκελα Μέρκελ προσπάθησε για μήνες να πείσει τον Πολωνό πρωθυπουργό να διεκδικήσει μια από τις ύπατες ευρωπαϊκές αρμοδιότητες, υπερνικώντας εντέλει τις αντιρρήσεις του. Ο Τουσκ, γνωστός για τις φιλελεύθερες οικονομικές του απόψεις, αντιμετωπίζει επικρίσεις από γλωσσομαθείς, καθώς μιλάει ελάχιστα αγγλικά και καθόλου γαλλικά.
Η αλλαγή στάσης της Γαλλίας ίσως επίσης να οφείλεται στην ελπίδα της κυβέρνησης Ολάντ ότι με τον Τουσκ στο τιμόνι της Ενωσης η Πολωνία θα επισπεύσει την είσοδό της στη Ζώνη του Ευρώ. «Η Γαλλία δεν θα ασκήσει ένσταση κατά της υποψηφιότητας Τουσκ. Ο Φρανσουά Ολάντ έχει οικοδομήσει καλή σχέση με τον Πολωνό πρωθυπουργό», είπε χθες διπλωματική πηγή.
Σε χθεσινές της δηλώσεις, η Δανή πρωθυπουργός Χέλε Τόρνινγκ-Σμιτ έθεσε εαυτήν εκτός κούρσας, δηλώνοντας ότι δεν θεωρεί ότι είναι υποψήφια.
Υπέρ γυναικών
Στη «λύση Μογκερίνι» φέρονται να κατέληξαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες, έχοντας αποτύχει να επιλέξουν κοινώς αποδεκτό εναλλακτικό υποψήφιο. Την ίδια στιγμή, η τοποθέτηση γυναίκας στη θέση του επικεφαλής Εξωτερικής Πολιτικής εξασφαλίζει την αναγκαία ισορροπία μεταξύ φύλων στην ηγεσία της Ενωσης. Ο Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ είχε άλλωστε διαμαρτυρηθεί για την απόφαση των περισσότερων ευρωπαϊκών πρωτευουσών να επιλέξουν άνδρες υποψήφιους για τους ανώτατους ευρωπαϊκούς θώκους.
«Μια Κομισιόν χωρίς ικανό αριθμό γυναικών θα διέθετε μειωμένη νομιμοποίηση και δεν θα ήταν αντιπροσωπευτική της ηπείρου μας», είπε την περασμένη εβδομάδα ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που καλείται να εγκρίνει τις υποψηφιότητες των ανώτατων στελεχών της Ε.Ε., έχει εκφράσει και αυτό -διά στόματος του προέδρου του, Μάρτιν Σουλτς- τη διαφωνία του με τη μετατροπή της εκτελεστικής εξουσίας της Ενωσης σε «ανδρική λέσχη», όπως χαρακτηριστικά είχε πει ο κ. Σουλτς.