Οι κεντρικοί τραπεζίτες δεν πρέπει να φοβούνται το χρήμα…

Οι κεντρικοί τραπεζίτες δεν πρέπει να φοβούνται το χρήμα…

2' 43" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τα οικονομικά συστήματα που λειτουργούν καλά, δεν έχουν πολλούς ήρωες. Το αυξημένο κύρος που έχουν αποκτήσει οι κεντρικοί τραπεζίτες των χωρών αποτελεί ένδειξη ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα δεν λειτουργεί καλά. Οι περισσότεροι τομείς της σύγχρονης οικονομίας λειτουργούν εύρυθμα χωρίς σημαντική βοήθεια από επαγγελματίες οικονομολόγους. Αυτό θα ικανοποιούσε τον Τζον Μέιναρντ Κέινς, ο οποίος πίστευε ότι οι οικονομολόγοι θα έπρεπε να είναι σαν τους οδοντιάτρους «ταπεινοί, ικανοί άνθρωποι», που να μπορούν ν’ αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά εξειδικευμένα προβλήματα. Τέτοιοι τεχνικοί πράγματι φροντίζουν για την παραγωγή και διανομή αγαθών και υπηρεσιών, την κατανομή εισοδημάτων, την προστασία του περιβάλλοντος ακόμη και την ανάπτυξη νέων προϊόντων. Αυτοί οι πρακτικοί, σχεδόν ανώνυμοι, ειδήμονες είχαν πολύ μεγάλη επιτυχία. Η ευημερία των ανεπτυγμένων οικονομιών είναι εκπληκτική συγκριτικά με τα ιστορικά δεδομένα. Φυσικά και εξακολουθούν να υπάρχουν προβλήματα. Στις πλούσιες χώρες το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι μακράν η έλλειψη καλών θέσεων εργασίας. Η πρόσφατη θετική εμπειρία της μείωσης της ανεργίας στη Γερμανία υποδηλώνει ότι η βασική λύση είναι, όπως θα ήλπιζε ο Κέινς, λεπτομερής και γραφειοκρατική.

Στην πραγματικότητα το χρηματοπιστωτικό σύστημα λειτουργεί προβληματικά. Η εικόνα του ήρωα ή του μοχθηρού που αποδίδεται στους κεντρικούς τραπεζίτες είναι λανθασμένη. Δεν είναι ούτε μεγάλοι αλλά ούτε και κακοί οδοντίατροι. Βασικά κάνουν ό,τι μπορούν ώστε να εφαρμόσουν μια γενική, αλλά θεμελιωδώς λανθασμένη, θεωρία για την οικονομία και το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Παρ’ όλες τις διαφορές τους, σχεδόν όλοι όσοι εργάζονται σε κεντρικές τράπεζες έχουν δύο κοινά στοιχεία: σέβονται υπερβολικά ένα εργαλείο της νομισματικής πολιτικής, τα επιτόκια δανεισμού, και φοβούνται υπερβολικά να χρησιμοποιήσουν την απεριόριστη δύναμη που έχουν οι κυβερνήσεις να δημιουργούν, να καταστρέφουν και να κατευθύνουν το χρήμα. Υπάρχει ένας καλύτερος τρόπος χειρισμού της κατάστασης και εκφράζεται στη Σύγχρονη Νομισματική Θεωρία του Larry Randall Wray του Οικονομικού Ινστιτούτου Levy. Βασική παραδοχή της θεωρίας είναι ότι όλο το χρήμα είναι ουσιαστικά και αναπόφευκτα εργαλείο κυβερνητικής πολιτικής. Συνεπώς οι Αρχές δεν είναι θεματοφύλακες ενός ανεξάρτητου χρηματοπιστωτικού συστήματος, αντιθέτως αυτές το δημιούργησαν και έχουν τόσο την ευθύνη όσο και τη δύναμη να το διατηρήσουν ανέπαφο. Με αυτό το δεδομένο, οι κεντρικοί τραπεζίτες, συνεργαζόμενοι στενά με τις κυβερνήσεις από τις οποίες και πηγάζει η εξουσία τους, μπορούν ν’ αναπτύξουν πολύ πιο ισχυρά και μεγαλύτερης ακρίβειας εργαλεία και, τελικά, χάρη στους απεριόριστους πόρους που διαθέτουν μπορούν να καταστήσουν το χρηματοπιστωτικό σύστημα ευέλικτο και αποδοτικό όσο είναι και η υπόλοιπη οικονομία.

Πώς θα λειτουργούσε αυτό στην πράξη; Οι Αρχές δεν θα έπρεπε να διστάζουν να χρησιμοποιήσουν κάθε είδους εργαλείο που έχουν στη διάθεσή τους. Αν η ζήτηση είναι ανεπαρκής δεν θα πρέπει ν’ ασχολούνται με τα επιτόκια της διατραπεζικής αγοράς, αλλά δίχως καθυστέρηση να χορηγήσουν φρέσκο χρήμα στις τράπεζες, ακόμη και απευθείας σε τραπεζικούς λογαριασμούς. Αν ο φόβος απειλεί με επιβράδυνση την οικονομική δραστηριότητα, όπως έγινε το 2008, οι Αρχές θα έπρεπε να χρησιμοποιήσουν αμέσως ορισμένους από τους απεριόριστους πόρους του συστήματος ώστε να διασκεδάσουν τους φόβους. Αν υπάρχουν προβλήματα σε μια βιομηχανία, ή σε μια περιοχή ή οργανισμό, οι Αρχές θα πρέπει να χορηγήσουν χρήματα όπου χρειάζονται ώστε να μην εξαπλωθεί το πρόβλημα. Προφανώς θ’ απαιτηθεί χρόνος μέχρι να πειστούν πολιτικοί και οικονομολόγοι για τις αρετές των άμεσων και ενεργητικών εργαλείων και ακόμη περισσότερο μέχρι αυτά να αναπτυχθούν και να χρησιμοποιούνται με αποτελεσματικότητα. Δίχως αμφιβολία θα υπάρξουν και προβλήματα, ωστόσο, η σημερινή κατάσταση είναι σαν να απαγορεύεις στους οδοντιάτρους να χρησιμοποιήσουν τον τροχό ή να κάνουν σφραγίσματα.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή