Σε έναν υπόγειο νομισματικό πόλεμο μεταξύ Ευρωζώνης, ΗΠΑ, Βρετανίας και άλλων μεγάλων οικονομιών μπορεί να οδηγήσει η ταχεία εξασθένηση του ευρώ έναντι πολλών άλλων νομισμάτων τους τελευταίους μήνες. Ωστόσο, η υποτίμηση του ευρώ κατά 7,17% έναντι του δολαρίου από τις 8 Μαΐου μέχρι σήμερα και η ακόμη μεγαλύτερη υποτίμησή του έναντι του κινεζικού γουάν, χάρη στις φιλότιμες προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, δεν έχει προκαλέσει μέχρι στιγμής σχεδόν καμία αντίδραση. Ο λόγος είναι, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, ότι οι πάντες κατανοούν πως η ΕΚΤ δεν διαθέτει πολλές άλλες επιλογές, πέραν της υποτίμησης του ευρώ, στην προσπάθειά της να διασώσει την οικονομία της Ευρωζώνης από μια νέα ύφεση και το φάσμα του αποπληθωρισμού, κάτι που κανείς δεν επιθυμεί.
Τους τελευταίους μήνες όλο και περισσότεροι κεντρικοί τραπεζίτες της Ευρωζώνης τονίζουν πόσο σημαντικό είναι να εξασθενήσει το ευρώ ώστε αφενός να γίνουν ελκυστικότερα τα ευρωπαϊκά προϊόντα και να ενισχυθούν οι εξαγωγές, συνεπώς και η ανάπτυξη, και αφετέρου ώστε να ενισχυθεί ο πληθωρισμός εξαιτίας του υψηλότερου κόστους των εισαγωγών. Τα προηγούμενα χρόνια παρόμοια σχόλια θα προκαλούσαν αντιδράσεις από πολιτικούς άλλων χωρών και από κεντρικούς τραπεζίτες. Η τακτική της Κίνας να διατηρεί με τεχνητό τρόπο χαμηλά την ισοτιμία του γουάν προκαλεί επί χρόνια την έντονη αντίδραση του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών. Ωστόσο από τις αρχές Μαΐου, όταν ο πρόεδρος της ΕΚΤ κ. Μάριο Ντράγκι είχε τηρήσει στάση αναμονής, η ισοτιμία του ευρώ έναντι του δολαρίου από 1,3960 κυμαίνεται σήμερα γύρω από το 1,2959, δηλαδή έχει υποχωρήσει κατά 7,17%. Μεσολάβησαν πολλές λεκτικές παρεμβάσεις, η ανακοίνωση νέων μέτρων χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής και τον Σεπτέμβριο η ανακοίνωση ενός νέου προγράμματος αγοράς τιτλοποιημένων δανείων (ABS) και καλυμμένων ομολόγων. Βέβαια, ο κ. Ντράγκι δεν παραλείπει να πει ότι η ισοτιμία του ευρώ δεν αποτελεί στόχο της πολιτικής της ΕΚΤ. Μάλιστα, χθες, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών κ. Βόλφγκανγκ Σόιμπλε κάλυψε τον κ. Ντράγκι λέγοντας ότι μόλις το περασμένο Σάββατο διαβεβαίωσε το Ecofin πως η ΕΚΤ δεν προσπαθεί να χειραγωγήσει το ευρώ. Φυσικά η Γερμανία κερδίζει ίσως περισσότερο από κάθε άλλη χώρα της Ευρωζώνης από τη χαμηλότερη ισοτιμία του ευρώ. «Η ΕΚΤ δεν κατηγορείται ότι προκαλεί νομισματικό πόλεμο, διότι οι υπόλοιποι ανησυχούν ότι η Ευρωζώνη μπορεί να πέσει σε αποπληθωρισμό» τονίζει Ιάπωνας αξιωματούχος που επιθυμεί να παραμείνει ανώνυμος. Αλλωστε οι ηγέτες των G20 και το ΔΝΤ τήρησαν παρόμοια στάση ανοχής απέναντι στην Ιαπωνία στις αρχές του 2013 όταν προκάλεσε την ισχυρή υποτίμηση του γιεν στην προσπάθεια του πρωθυπουργού κ. Σίνζο Αμπε ν’ αναζωογονήσει την οικονομία της χώρας.
Με… συνταγή γιατρού
«Με την Ευρωζώνη να μην τα καταφέρνει τόσο καλά οικονομικά όσο οι ΗΠΑ και η Βρετανία, η εξασθένηση του ευρώ έναντι του δολαρίου και της στερλίνας είναι αυτό που συνέστησε ο γιατρός», λέει στο Reuters o κ. Μπάρι Αϊχενγκριν, καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας και μια από τις μεγαλύτερες αυθεντίες παγκοσμίως όσον αφορά τα νομισματικά συστήματα. «Ελπίζεται ότι θα δοθεί τέλος στη λιτανεία των οικονομικών σοκ που προέρχονται από την Ευρώπη και έχουν προκαλέσει αναταράξεις στις αμερικανικές χρηματοπιστωτικές αγορές τα τελευταία τέσσερα χρόνια». Αμερικανός αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών λέει στο Reuters ότι τα μέτρα χαλάρωσης που έχει πάρει μέχρι σήμερα η Ευρώπη είναι «ενθαρρυντικά», αλλά «η ενίσχυση της εσωτερικής ζήτησης αποτελεί κλειδί και οι ανάλογες προσπάθειες θα πρέπει να υποστηριχθούν μέσω της ανάληψης αποφασιστικής δράσης σε δημοσιονομικό, διαρθρωτικό και νομισματικό επίπεδο».