Ρευστότητα 5 δισ. ευρώ περίπου άντλησαν οι ελληνικές τράπεζες από το πρόγραμμα διοχέτευσης ρευστότητας αποκλειστικά για μικρομεσαίες επιχειρήσεις (TLTRO) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, στην πρώτη δημοπρασία που πραγματοποιήθηκε χθες. Συνολικά οι ευρωπαϊκές τράπεζες άντλησαν ποσό 82,6 δισ. ευρώ, διαμορφώνοντας τη συμμετοχή των ελληνικών τραπεζών στο 6,2% περίπου.
Τα ακριβή ποσά που αντλήθηκαν ανά τράπεζα δεν ανακοινώθηκαν. Σύμφωνα ωστόσο με πληροφορίες, το υψηλότερο, που έφτασε τα 2,7 δισ. ευρώ, άντλησε η Τράπεζα Πειραιώς. Ακολούθησε η Eurobank με 1 δισ. ευρώ περίπου, ενώ το υπόλοιπο του 1,3 δισ. ευρώ αντλήθηκε από την Alpha Bank και την Εθνική Τράπεζα.
Με βάση αυτά τα στοιχεία, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες κάλυψαν το μισό περίπου ποσό της συνολικής ρευστότητας που δικαιούνται από την ΕΚΤ και το οποίο, σύμφωνα με τις αναλύσεις διεθνών οίκων, μπορεί να φτάσει τα 10 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό έχει υπολογιστεί με βάση τον κανόνα του 7% επί του στοκ των δανείων τους, αφού εξαιρεθούν τα στεγαστικά δάνεια, που έχει θέσει η ΕΚΤ.
Η συμμετοχή των τεσσάρων συστημικών τραπεζών θεωρείται ικανοποιητική, με δεδομένο ότι η χθεσινή δημοπρασία ήταν η πρώτη μιας σειράς από οκτώ διαδοχικές πράξεις, που θα ολοκληρωθούν έως και το πρώτο εξάμηνο του 2015. Η ρευστότητα που αντλήθηκε προορίζεται για να υποκαταστήσει ουσιαστικά τη βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών με μεσοπρόθεσμη διάρκεια, στον βαθμό που τα δάνεια που θα χορηγηθούν είναι τετραετούς διάρκειας. Επιπλέον κίνητρο αποτελεί το χαμηλό κόστος χρήματος, καθώς το επιτόκιο διαμορφώνεται στο 0,15%.
Να σημειωθεί ότι τα ποσά αυτά προορίζονται αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων και σύμφωνα με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, οι τράπεζες θα πρέπει να ακολουθήσουν συγκεκριμένους κανόνες διοχέτευσης της αντλούμενης ρευστότητας στην αγορά. Σε περίπτωση που δεν τηρήσουν αυτές τις οδηγίες θα κληθούν να επιστρέψουν τα ποσά που έλαβαν έως τον Σεπτέμβριο του 2016.
Το ποσό των 82,6 δισ. ευρώ στο σύνολο των 400 δισ. ευρώ που είναι το ύψος του προγράμματος TLTRO, άντλησαν 255 ευρωπαϊκές τράπεζες, που είχαν υποβάλει σχετικό αίτημα και τα σχέδια των οποίων εγκρίθηκαν από την ΕΚΤ. Το αντλούμενο ποσό είναι ωστόσο πολύ κατώτερο των προσδοκιών της αγοράς, που εκτιμούσε τη συμμετοχή από 100 έως 130 δισ. ευρώ, προσδιορίζοντας μάλιστα το όριο των 100 δισ. ευρώ ως κατώφλι για την επιτυχία του προγράμματος. Σύμφωνα με το Reuters, οι ιταλικές τράπεζες άντλησαν περί τα 23 δισ. ευρώ ή το 28% του προγράμματος, ενώ οι ίδιες εκτιμήσεις ανεβάζουν το ποσό που θα αντλήσουν οι ισπανικές τράπεζες στις δύο δημοπρασίες εντός της χρονιάς στα 35 δισ. ευρώ.
Αναλυτές κάνουν λόγο για «απογοητευτικό αποτέλεσμα», που εγείρει αμφιβολίες για το κατά πόσο το ποσό των 400 δισ. ευρώ θα διοχετευθεί τελικώς στην οικονομία. Οι ίδιες αναλύσεις εντοπίζουν το πρόβλημα στις προοπτικές για αδύναμη ανάπτυξη στην Ευρωζώνη. Σε συνέντευξή του στο Reuters ο αξιωματούχος της ΕΚΤ κ. Πίτερ Πράετ σχολίασε ότι η χαμηλή συμμετοχή των ευρωπαϊκών τραπεζών στην πρώτη φάση του προγράμματος δεν πρέπει να οδηγήσει σε βιαστικά συμπεράσματα για την αποτελεσματικότητα των μέτρων της Κεντρικής Τράπεζας. Πηγές της ΕΚΤ συνδέουν τη χθεσινή δημοπρασία με αυτή του Δεκεμβρίου, θεωρώντας ότι πρόκειται ουσιαστικά για μία ενιαία πράξη, που θα κριθεί στο τέλος του χρόνου. Με δεδομένο ότι αρκετές τράπεζες θα ετοιμάσουν τα πλάνα ενίσχυσης της ρευστότητας μετά την αξιολόγηση του ενεργητικού τους και τα στρες τεστ, που είναι σε εξέλιξη, προσδοκούν ότι η συμμετοχή θα είναι αυξημένη στην επόμενη δημοπρασία που θα πραγματοποιηθεί στις 11 Δεκεμβρίου.