Μετά την πρόσφατη επίσκεψη σε οδοντογιατρό (την πρώτη από τις πέντε που θα ακολουθήσουν, δυστυχώς), αναρωτήθηκα αν υπάρχουν λογοτεχνικά κείμενα, διηγήματα ας πούμε, με θέμα μια επίσκεψη στον οδοντίατρο. Οσο το έψαξα δεν βρήκα – είτε από την πλευρά του ασθενούς είτε από εκείνη του γιατρού. Μετά, έψαξα στο σινεμά. Η αλήθεια είναι ότι εκεί βρίσκεις σκηνές με οδοντίατρους: η κωμική πλευρά της υπόθεσης αποτυπώνεται στο μιούζικαλ «Το μαγαζάκι του τρόμου». Στην κινηματογραφική του μεταφορά, ο Στιβ Μάρτιν υποδύεται τον σαδιστή οδοντίατρο.
Η σοβαρή πλευρά της υπόθεσης «σαδιστής οδοντίατρος» αποτυπώνεται βέβαια στην περίφημη σκηνή του πολιτικού θρίλερ «Ανθρωποκυνηγητό σε δύο ηπείρους», το «Marathon Man», του Τζον Σλέσινγκερ. Δυστυχώς, η επίμαχη σκηνή είναι και η πρώτη που μου έρχεται στον νου κάθε φορά που επισκέπτομαι τον φίλο μου τον Γιώργο Κ., που είναι ο οδοντογιατρός μου: ο Ντάστιν Χόφμαν είναι αιχμάλωτος ενός ναζί εγκληματία πολέμου, τον οποίο υποδύεται ο σερ Λόρενς Ολίβιε. Ο τελευταίος συνδυάζει ιδανικά τον ρόλο του ναζί με εκείνο του οδοντογιατρού σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, ο οποίος, μάλιστα, πιστεύει ότι ο Χόφμαν του έχει κλέψει τα διαμάντια που ο ίδιος είχε κλέψει παλαιότερα από τους Εβραίους. Συνεπώς, τον καθίζει στην καρέκλα του οδοντογιατρού, ψάχνει ένα δόντι με «κουφάλα» και τον αρχίζει στον τροχό – χωρίς αναισθητικό εννοείται. Η ερώτηση που επαναλαμβάνει ο Ολίβιε («είναι ασφαλή;» – εννοώντας τα διαμάντια) με κάνει έως σήμερα να σφίγγω τα δόντια μου… Αλλά και στον φίλο σου οδοντίατρο, πόσο ανήμπορος νιώθεις εκείνη τη στιγμή! Κάποιος που εισβάλλει στο στόμα σου με τα χέρια του, με μεταλλικά εργαλεία, βελόνες, τσιμπίδες, γάντζους, ηλεκτρικούς τροχούς, τανάλιες. Του έχεις εμπιστοσύνη πλην όμως η όλη πράξη έχει μια καταναγκαστική, προσυμφωνημένη βιαιότητα. Οι συμβολικές, υπαρξιακές ακόμα, προεκτάσεις μιας τέτοιας συνθήκης θα μπορούσαν να είναι άπειρες – π.χ. ο εσωτερικός μονόλογος ενός ασθενούς πάνω στην «καρέκλα του πόνου». Ο νους χάνεται σε σκέψεις, όνειρα, φαντασιώσεις κι ενοχές, όση ώρα ο γιατρός δουλεύει με το στόμα που χάσκει ανοιχτό και ανυπεράσπιστο.
Υπάρχει βέβαια και η πονηρή σκοπιά του θέματος: είναι γνωστά τα ερωτικά συμπλέγματα μεταξύ γιατρών και ασθενών – πόσο μάλλον όταν η περίφημη «καρέκλα του πόνου» αποκτά άλλες διαστάσεις μέσα από τη δυναμική των φαντασιώσεων. Η πορνογραφία έχει πάντως κάνει πολλές φορές χρήση του οδοντιατρείου ως τόπου ακολασίας. Είναι αυτό που λένε: μια λεπτή γραμμή χωρίζει την ηδονή από την οδύνη – και άλλα τέτοια τετριμμένα.