Συμφωνία για την ενοποίηση των θαλάσσιων χώρων έρευνας και διάσωσης Ελλάδας και Κύπρου υπέγραψαν χθες στην Αθήνα οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Κύπρου, Ευ. Βενιζέλος και Ι. Κασουλίδης. Η συμφωνία αποτελεί την πρώτη έμπρακτη απάντηση των δύο χωρών στις προκλήσεις της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ και αποτελεί, όπως επισήμανε ο κ. Κασουλίδης, ένα σαφές μήνυμα προς την Αγκυρα. Στη συνάντηση εξάλλου, οριστικοποιήθηκε η ημερομηνία για την σύγκληση της πρώτης Συνόδου Κορυφής της τριμερούς Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου, που θα γίνει στις 9 Νοεμβρίου στο Κάιρο, ενώ θα προηγηθεί συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των τριών χωρών στη Λευκωσία. Η συνάντηση Κορυφής ανάμεσα στον πρωθυπουργό Αντ. Σαμαρά, τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αλ-Σίσι και τον Κύπριο πρόεδρο Ν. Αναστασιάδη αποτελεί την κορύφωση της τριμερούς συνεργασίας, που αποφασίστηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο. Μάλιστα, ο κ. Βενιζέλος δήλωσε ότι έχει συμφωνηθεί με τους Αιγύπτιους να γίνει το συντομότερο δυνατόν στην Αθήνα συνάντηση των τεχνικών επιτροπών που έχουν ως αντικείμενο την επεξεργασία συμφωνίας για την ΑΟΖ ανάμεσα στις δύο χώρες.
Η επίσκεψη Κασουλίδη στην Αθήνα αποφασίστηκε εσπευσμένα την περασμένη εβδομάδα, στον απόηχο της πρόσφατης τουρκικής πρόκλησης μέσω οδηγίας προς ναυτιλλομένους, με την οποία δεσμεύτηκαν για έρευνα περιοχές εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Αθήνα και Λευκωσία αποφάσισαν με ένα πρακτικό βήμα, τη σύναψη συμφωνίας ενοποίησης των περιοχών έρευνας και διάσωσης, κατά μήκος της ευθείας στην οποία εφάπτονται το FIR Aθηνών και το FIR Λευκωσίας. Κατά κάποιον τρόπο έτσι, ανάμεσα σε Ελλάδα και Κύπρο δημιουργείται ένας ενιαίος θαλάσσιος χώρος – περίπου στα όρια της δυνάμει ΑΟΖ της Ελλάδας και της ΑΟΖ της Κύπρου. Αυτό αποτελεί σύμφωνα με διπλωματικές πηγές σαφές μήνυμα προς την Αγκυρα, ενώ εισάγει μια πιο εντατική θαλάσσια συνεργασία των δύο χωρών: «Αντιλαμβάνεστε πόσο μεγάλη σημασία έχει το γεγονός ότι αυτό γίνεται τώρα ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Κύπρο» δήλωσε με νόημα ο υπουργός Εξωτερικών κ. Ευ. Βενιζέλος.
Από την πλευρά του, ο κ. Κασουλίδης τόνισε: «Μπορώ να επιστρέψω στην Κύπρο νιώθοντας ότι η Ελλάδα θα συμπαρασταθεί και σε αυτή τη δοκιμασία της Κύπρου, με όλες τις δυνατότητες, οι οποίες της προσφέρονται». Συμπλήρωσε, πάντως, ότι οι δύο πλευρές μελέτησαν και άλλους τρόπους αντίδρασης, «αναλόγως με την κλιμάκωση των προκλήσεων από την άλλη πλευρά».
Από τις δηλώσεις του Κύπριου υπουργού Εξωτερικών δεν προκύπτει η σύντομη επανέναρξη του διαλόγου ανάμεσα στις δύο πλευρές. Οπως τόνισε ο κ. Κασουλίδης, «δεν μπορεί να διεξάγεται διάλογος των δύο κοινοτήτων κάτω από συνθήκες απειλών, εκβιασμών και επίδειξη ισχύος». Σε ό,τι αφορά, δε, την προοπτική επανέναρξής του, επισήμανε ότι «τίθεται με την τουρκική κίνηση εν αμφιβόλω» και εξήγησε πως «οι χρήσιμοι μήνες είναι οι προσεχείς, μετά ακολουθούν εκλογικές αναμετρήσεις παρανόμων και νομίμων οργάνων της τουρκικής πλευράς». Ο κ. Κασουλίδης δεν έκρυψε επίσης την απογοήτευση της Λευκωσίας για τις αντιδράσεις στην τουρκική προκλητικότητα: «νιώθουμε ότι η αυστηρότητα που έπρεπε να επιδείξει η διεθνής κοινότητα απέναντί της, μέχρι στιγμής δεν είναι η επιβαλλόμενη», είπε χαρακτηριστικά.
Η συμφωνία την οποία υπέγραψαν οι δύο υπουργοί προβλέπει τη συνεργασία μεταξύ των αντίστοιχων αρμοδίων αρχών σχετικά με την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης μέσα στις Περιοχές Ερευνας και Διάσωσης των δύο κρατών και ορίζει «τον συντονισμό επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης από τα αρμόδια κέντρα των δύο κρατών, την ανταλλαγή πληροφοριών, καθώς και τη διεξαγωγή κοινών ασκήσεων Ερευνας και Διάσωσης». Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές με γνώση του κειμένου «η περιοχή Ερευνας Διάσωσης (περιοχή SAR) εντός της οποίας παρέχονται υπηρεσίες Ερευνας και Διάσωσης από την αρμόδια Αρχή της Ελλάδας συμπίπτει με την Περιοχή Πληροφόρησης Πτήσεων (FIR) Αθηνών, η δε περιοχή SAR εντός της οποίας παρέχονται οι ανωτέρω υπηρεσίες από την Αρμόδια Αρχή της Κύπρου με το FIR Λευκωσίας». Η γραμμή που διαχωρίζει τις αντίστοιχες περιοχές SAR, είναι η γραμμή που διαχωρίζει τις αντίστοιχες FIR, και έχει μήκος 287 χιλιόμετρα.