ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ-ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Σαφές ήταν το μήνυμα που εκπέμφθηκε από τη συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης χθες στο Λουξεμβούργο προς την Ελλάδα: Οροι και προϋποθέσεις θα συνοδεύουν οποιαδήποτε γραμμή πίστωσης – δηλαδή χρήματα που μπορεί να χρησιμοποιήσει η Ελλάδα σε περίπτωση ανάγκης μετά την έξοδό της από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα. Ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ τόνισε ότι, για να ξεκινήσει μια τέτοια συζήτηση για την επόμενη μέρα της ελληνικής οικονομίας, θα πρέπει πρώτα να έχει κλείσει η πέμπτη αξιολόγηση.
Η πρόοδος της Ελλάδας μετά την τελευταία επίσκεψη της τρόικας στην Αθήνα ήταν ένα από τα θέματα που τέθηκαν στο τραπέζι του χθεσινού Eurogroup. Ο επίτροπος υπεύθυνος για τις Οικονομικές Υποθέσεις, Γίρκι Κατάινεν, χαιρέτισε την πρόοδο που έχουν κάνει οι ελληνικές αρχές μέσα στο καλοκαίρι, αλλά τόνισε ότι ακόμα χρειάζεται αρκετή δουλειά σε ορισμένους τομείς για να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση. «Η κατάσταση στην Ελλάδα είναι ακόμα εύθραυστη στην αγορά ομολόγων», είπε, και γι’ αυτό υπάρχει και μεγάλη ανάγκη να προχωρήσουν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις ώστε να βελτιωθεί το επενδυτικό κλίμα. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η ελληνική πλευρά επιδιώκει να κλείσει την αξιολόγηση όσο το δυνατόν νωρίτερα χωρίς όμως να ολοκληρωθούν 100% όλες οι δράσεις. Η ολοκλήρωση όλων των δράσεων θα μπορούσε να περάσει σε ένα πλαίσιο που θα διαμορφωθεί για την επόμενη μέρα, το οποίο θα είναι δεσμευτικό για την ελληνική πλευρά.
Παρόλο που «δεν έχουμε ακούσει επισήμως τι θέλει η ελληνική πλευρά», όπως είπε χαρακτηριστικά ο Γ. Ντάισελμπλουμ, ανέφερε ότι πρέπει να υπάρξει μια βιώσιμη έξοδος που να είναι αξιόπιστη στους εταίρους και επανέλαβε την έκφραση που χρησιμοποίησε και ο ίδιος ο κ. Χαρδούβελης στην αίθουσα του Eurogroup: «συνετή έξοδος». Η ελληνική πλευρά φαίνεται να αλλάζει τη ρητορική για την έξοδο της χώρας από τα Μνημόνια, χρησιμοποιώντας τις λέξεις «συνετή και σαφής» (prudent and clear) για να την περιγράψει στους Ευρωπαίους εταίρους. Με αυτό τον τρόπο θέλει να θέσει ένα πλαίσιο στο οποίο να κατευνάζονται οι όποιοι φόβοι για αλλαγή πορείας μετά την έξοδο, ενώ περνάει ένα σαφές μήνυμα ότι η χώρα γυρίζει σελίδα. Και η ελληνική πλευρά και η ευρωπαϊκή γνωρίζουν ότι η χώρα δεν είναι στην οικονομική κατάσταση να κάνει μια «καθαρή έξοδο» (clean exit), όπως έκαναν η Ιρλανδία και η Πορτογαλία, δηλαδή μια έξοδο η οποία περιλαμβάνει τερματισμό προγράμματος και χρηματοδότηση αποκλειστικά από τις αγορές χωρίς κανένα βοήθημα.
Τα αποτελέσματα των στρες τεστ των ελληνικών τραπεζών που αναμένονται στις 26 Οκτωβρίου θα δώσουν και την απάντηση για το πόσα είναι τελικά τα διαθέσιμα χρήματα που θα μείνουν από τα 11 δισ. που βρίσκονται στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ακριβώς για αυτόν τον σκοπό. Ο διευθυντής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης Κλ. Ρέγκλινγκ δήλωσε ότι η ελληνική πλευρά θα γνωρίζει αν μπορεί να χρησιμοποιήσει τα 11 δισ. που βρίσκονται τώρα στο ΤΧΣ ύστερα από 6-9 μήνες, όταν θα έχουν δοκιμαστεί οι διάφορες μέθοδοι ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και αφού έχουν προσπαθήσει να βρουν τα χρήματα που θα χρειάζονται από την αγορά. Αν η ελληνική πλευρά θελήσει να χρησιμοποιήσει αυτά τα χρήματα για οποιονδήποτε άλλο λόγο, όπως για μια προληπτική γραμμή πίστωσης ή για μείωση του ελληνικού χρέους, αυτή η απόφαση θα πρέπει να παρθεί μετά τους 6-9 μήνες, αλλά και να εξασφαλίσει το «πράσινο φως» από διάφορα ευρωπαϊκά Κοινοβούλια.
Το ποσό που θα χρειαστεί να αντλήσει η Ελλάδα από τις αγορές το 2015, μετά το τέλος της χρηματοδότησης από τους εταίρους, υπολογίζεται στα 6 δισ. σύμφωνα με κυβερνητική πηγή, ενώ εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι κάτι τέτοιο θα είναι εφικτό αν η Ελλάδα περάσει στην επόμενη φάση της σχέσης της, με τους εταίρους και το Ταμείο να επικροτούν την ελληνική προσπάθεια, καθώς τότε μια τέτοια άντληση θα είναι δυνατή και με ικανοποιητικά επιτόκια.