Από την Αθήνα και το Μέγαρο Μουσικής αρχίζει σήμερα η διεθνής περιοδεία του Λεωνίδα Καβάκου και της Γιούτζα Ουάνγκ που παρουσιάζουν σε σειρά συναυλιών τις Σονάτες του Μπραμς, μια συνεργασία, αποτέλεσμα εξαιρετικής χημείας (με βιολί και πιάνο), που έχει ηχογραφηθεί και κυκλοφορεί από την Decca Classics.
Tα εισιτήρια για την αποψινή συναυλία έχουν εξαντληθεί. Oπως συμβαίνει σε κάθε εμφάνιση του Λεωνίδα Καβάκου στην Ελλάδα, εξωτερικεύεται η εσωτερική σύνδεση του κοινού που τον ακολουθεί πιστά και η πρόσφατη δημοσιότητα που έλαβε στην Ελλάδα η βράβευση του Καβάκου από το Gramophone (αποτέλεσμα διαδικτυακής ψηφοφορίας) είναι ενδεικτική. Απόψε, ο Λεωνίδας Καβάκος που μαζί με την Κινέζα πιανίστρια Γιούτζα Ουάνγκ συνθέτει ένα ιδιαίτερα δεμένο δίδυμο (όπως και με τον Ιταλό πιανίστα Enrico Pace, που τους είχαμε δει μαζί στο Μέγαρο να ερμηνεύουν Μπετόβεν) θα μας δώσει ένα ακόμη δείγμα της συγκροτημένης δουλειάς που κάνει πάνω στους συνθέτες, αυτή τη φορά πάνω στον Μπραμς, όπως έκανε και με τον Μότσαρτ ή τον Μέντελσον. Προσεχώς, θα ασχοληθεί με το Κοντσέρτο για βιολί του Μπετόβεν.
Μέσα στο πυκνό δίκτυο των διεθνών συνεργασιών του, και ως φυσική προέκταση του σεβασμού που υπάρχει στο πρόσωπό του, ήταν και το Residency (2014/15) που του προσφέρθηκε από την Concertgebouw του Αμστερνταμ. «Eίναι η εξέλιξη μιας στενής και όμορφης σχέσης», λέει ο Λεωνίδας Καβάκος, «και ως επιστέγασμα ήρθε η πρόταση. Είχαμε συνεργαστεί και στην περσινή περίοδο σε συναυλίες, που συνεχίσαμε και φέτος. Ανάμεσα σε πολλά σχέδια, θα ερμηνεύσω στις 3 και 4 Δεκεμβρίου στο Αμστερνταμ το Κοντσέρτο για βιολί του Μπεργκ υπό τη διεύθυνση του Ντανιέλε Γκάτι και τον Μάρτιο θα συμπράξω με τον Γκέργκιεφ».
Το νέο κοινό
«Αν δούμε τι συμβαίνει στην Τουρκία, π.χ., στο θέμα της εκπαίδευσης στην κλασική μουσική θα έπρεπε εμείς να ντρεπόμαστε. Στην Ευρώπη είμαστε ουραγοί». Ο Λεωνίδας Καβάκος έχει πολύ συγκεκριμένες, απλές και ρεαλιστικές θέσεις για το πώς μπορεί να χαραχτεί πολιτική στη μουσική παιδεία. «Επιτρέπεται πόλεις όπως η Θεσσαλονίκη ή η Πάτρα να μην έχουν πολιτιστική ζωή και να μην είναι και διεθνής, όταν σε χώρες, όπως η Ιταλία, σε κάθε πόλη και χωριό υπάρχει θέατρο και όπερα; Στην Ελλάδα είμαστε πρωταθλητές στο να χαλάμε χρήματα χωρίς έργο. Αν είχαμε να κάναμε με μία επιχείρηση, που “επένδυε” χωρίς να έχει κανένα όφελος, αυτή θα έπρεπε να κλείσει αμέσως. Τα χρήματα πρέπει να έρχονται πίσω ως απόρροια επένδυσης στην παιδεία και στην ανάπτυξη του πολιτισμού. Αλλά στην Ελλάδα αυτό θεωρείται πολυτέλεια, όχι ανάγκη».
Στο Αμστερνταμ, που ο Λεωνίδας Καβάκος γνωρίζει καλά, η Concertgebouw κάνει διαρκώς άνοιγμα σε νέες ομάδες κοινού. «Η ορχήστρα δίνει casual concerts για ένα νέο κοινό αλλά και η Φιλαρμονική του Βερολίνου, αν και δεν το “χρειάζεται”, δεν το κάνει δηλαδή για να επιβιώσει, θέτει βάσεις για δημιουργία νέου κοινού γιατί έχει επίγνωση της ευθύνης που έχει». To παράδειγμα της Βενεζουέλας είναι ενδεικτικό. «Υιοθετώντας ένα σύστημα μουσικής παιδείας, αυτή η χώρα πήρε τα παιδιά από τις φαβέλες και τα έβαλε να μάθουν μουσικά όργανα», λέει ο Λεωνίδας Καβάκος. «Σήμερα, η Βενεζουέλα, μια χώρα που δεν είχε παράδοση στην κλασική μουσική, τροφοδοτεί με μουσικούς όλον τον κόσμο. Απευθύνθηκαν στα παιδιά που δεν είχαν μέλλον και όχι στα εύπορα στρώματα. Δημιουργήθηκαν οι πυρήνες. Στην Ελλάδα, οι κοινωνικές συνθήκες είναι βέβαια διαφορετικές. Κάθε χώρα έχει άλλη ανάγκη και άλλη νοοτροπία. Δεν υπάρχει μία ασπιρίνη για όλες τις καταστάσεις. Στην Ασία, π.χ., το κοινό της κλασικής μουσικής αυξάνεται με τρελούς ρυθμούς. Στην Ευρώπη, αντίθετα, οι περισσότερες χώρες δεν ασχολούνται σοβαρά και αυτό είναι απογοητευτικό. Τα χρήματα δίνονται και εκεί θεωρούν ότι τελειώνει και η ευθύνη των κυβερνήσεων. Αλλά αυτό είναι μόνο η αρχή».