Κάθε νέα ανακάλυψη στον λόφο Καστά στην Αμφίπολη είναι και πιο εντυπωσιακή από την προηγούμενη. Ξεκινήσαμε με τον εντυπωσιακό περίβολο και τις Σφίγγες, μείναμε κατάπληκτοι με τις Καρυάτιδες και τώρα άφωνοι μπροστά στην ομορφιά του ψηφιδωτού της πυρόξανθης Περσεφόνης. Ποτέ το μαρτύριο της σταγόνας δεν ήταν… απολαυστικότερο.
Η επιστημονική διαδικασία μπροστά στην αγωνία όλων μοιάζει να κρατάει αιώνες. Εξίσου ανυπόμονη εμφανίζεται και η επιστημονική κοινότητα. Τα επεισόδια με την ανασκαφή της Αμφίπολης έχουν συνεχείς κορυφώσεις. Ωστόσο φαίνεται ότι αρκετοί στο υπουργείο Πολιτισμού πιστεύουν πως πλησιάζουμε στη λύση του γρίφου.
Χθες επρόκειτο να μπει στον τρίτο θάλαμο η ομάδα της ΚΗ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, αφού διασφάλισε προηγουμένως με φύλλα από φελιζόλ και ξύλινη επένδυση την αρτιότητα τού τελευταίου ευρήματος, του μοναδικού ψηφιδωτού δαπέδου.
Κανείς δεν γνωρίζει τι εκπλήξεις μπορεί να παρουσιάσει η συνέχεια. Αν εκεί βρίσκεται το ταφικός θάλαμος ή αν συνεχίζεται ο «διάδρομος» με άλλους θαλάμους. Κάθε καινούργια αποκάλυψη δημιουργεί μαζί με τον ενθουσιασμό και μια προσμονή. «Είμαστε αρκετά ψηλά. Υποθέσεις μπορεί να γίνουν. Θα έχουμε εικόνα μετά την ανασκαφή του τρίτου χώρου», απάντησε στην ενημέρωση των δημοσιογράφων η ανασκαφέας Κατερίνα Περιστέρη, όταν ρωτήθηκε αν υπάρχει τέταρτος θάλαμος ή κρύπτη.
Αποκατάσταση
Αναφερόμενη στο κατεστραμμένο κυκλικό τμήμα το οποίο φαίνεται να καλύπτει τις κοιλιές των λευκών αλόγων, η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη δηλώνει στην «Κ»:
«Τα τελευταία χώματα κοσκινίστηκαν το απόγευμα της Πέμπτης όπου βρέθηκαν πολλές ψηφίδες αλλά και κάποια τμήματα του ψηφιδωτού με το υπόστρωμά τους. Το μεγαλύτερο είναι 20 εκ.», λέει η κ. Μενδώνη, που παραμένει το άγρυπνο μάτι της ανασκαφής στην Αμφίπολη. Και προσθέτει ότι η αποκατάσταση του ψηφιδωτού δαπέδου δεν μπορεί να γίνει άμεσα γιατί απαιτεί τον δικό του χρόνο.
Το υπογράμμισε άλλωστε και στον ΣΚΑΪ, δηλώνοντας πάντως αισιόδοξη ότι οι αρχαιολόγοι και οι συντηρητές στην Αμφίπολη θα μπορέσουν να αποκαταστήσουν το έργο σε πολύ μεγάλο βαθμό. Εξήγησε ακόμη ότι η παράσταση του ψηφιδωτού, που απεικονίζει την αρπαγή της Περσεφόνης, δεν είναι σπάνια στην τέχνη των αρχαίων χρόνων. Θύμισε ότι έχει βρεθεί σε πολλές αγγειογραφίες, αλλά τώρα, τόνισε, «την έχουμε και σε ψηφιδωτή μορφή». Γι’ αυτό άλλωστε εξ αρχής υπογραμμίστηκε και από την ανασκαφική ομάδα ότι πρόκειται για μοναδικό εύρημα: ψηφιδωτό δάπεδο σε μακεδονικό τάφο.
Εύρημα που αποτελεί ακόμα μια επιβεβαίωση των αρχικών εκτιμήσεων της κ. Περιστέρη και της ομάδας της, ότι ο τάφος χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα π.Χ.
Στο μεταξύ αφαιρούνται από τον λόφο οι επιχώσεις και τα μπάζα της ανασκαφής Λαζαρίδη. Το μεγαλύτερο άγχος των κορυφαίων στελεχών του υπουργείου Πολιτισμού είναι να προλάβουν να θωρακίσουν την ανασκαφή πριν ξεκινήσει ο βαρύς χειμώνας.
Αυτές τις ημέρες δεν προχώρησαν οι ανασκαφικές εργασίες, επειδή η ομάδα ασχολήθηκε με την αποκάλυψη του ψηφιδωτού, το οποίο απεικονίζει την αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα με αριστουργηματικό τρόπο.
Η παράσταση παραπέμπει και στην αντίστοιχη της αρπαγής της Περσεφόνης στον λεγόμενο Τάφο της Περσεφόνης, στο βασιλικό νεκροταφείο των Αιγών. Ομως εκείνη στις Αιγές είναι τοιχογραφία. Στις πρωτιές της ανασκαφής της Αμφίπολης συγκαταλέγεται για πρώτη φορά βοτσαλωτό ψηφιδωτό σε ταφικό μνημείο.