Η ανάπτυξη καθορίζει τελικά την πολιτική που ακολουθούν η κ. Μέρκελ και ο κ. Πούτιν;

Η ανάπτυξη καθορίζει τελικά την πολιτική που ακολουθούν η κ. Μέρκελ και ο κ. Πούτιν;

3' 23" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν και η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ ενδεχομένως να έχουν περισσότερα κοινά από την κοινή τους εμπειρία στην πρώην Ανατολική Γερμανία και την ικανότητά τους να μιλάει ο ένας τη γλώσσα του άλλου.

Αμφότεροι αποκρούουν τις επικρίσεις, συνεχίζοντας τις πολιτικές εκείνες οι οποίες είναι κακές για την οικονομική ανάπτυξη. Εντούτοις, από τη δικιά τους οπτική γωνία ίσως να υπάρχει λόγος να αρνούνται να θέσουν την ανάπτυξη υπεράνω των άλλων προβληματισμών τους. Η κοινή λογική λέει ότι εάν το ΑΕΠ αυξάνεται, μία κυβέρνηση θα πρέπει να κάνει κάτι σωστό ή, τουλάχιστον, να μην κάνει κάτι τόσο λάθος.

Εάν, τώρα, το ΑΕΠ υποχωρήσει 0,2%, όπως συνέβη στην περίπτωση της Γερμανίας το δεύτερο τρίμηνο, και ειδικά εάν εξασθενήσει επί δύο συνεχόμενα τρίμηνα (οπότε και αντιστοιχεί στον επίσημο ορισμό της ύφεσης), τότε η κυβέρνηση υποτίθεται πως θα πρέπει να κάνει κάτι γι’ αυτό.

Η κ. Μέρκελ τελεί υπό πίεση να δανειστεί και να δαπανήσει περισσότερα, ενώ για τον κ. Πούτιν, ο οποίος ενδεχομένως να βρίσκεται αντιμέτωπος με ύφεση, η επιλογή θα ήταν να συμβαδίσει με το αίτημα της Δύσης στην Ουκρανία και να εξασφαλίσει την άρση των οικονομικών κυρώσεων.

Εντούτοις, το ΑΕΠ είναι μία εις βάθους ελαττωματική αποτύπωση της ευημερίας ενός κράτους. Ο Σάιμον Κούζνετς, ο οποίος έθεσε τις βάσεις για τις σύγχρονες μεθόδους υπολογισμού του ΑΕΠ, είχε αναρωτηθεί σε έκθεσή του στο Κογκρέσο το 1934: «Εάν το ΑΕΠ αυξάνεται, γιατί η Αμερική υποχωρεί;». Και συνέχισε: «Πρέπει να έχουμε κατά νου τη διάκριση μεταξύ ποσότητας και ποιότητάς της, μεταξύ δαπανών και αποδόσεων και μεταξύ του βραχυ- και του μακρο -πρόθεσμου ορίζοντα. Ο στόχος περισσότερης ανάπτυξης θα πρέπει να διασαφηνίσει την ανάπτυξη τίνος και με ποιο σκοπό». Στη Γερμανία, η χαμηλή ανάπτυξη και η απειλή της ύφεσης δεν σημαίνουν απαραίτητα επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου. Προβλέπεται αύξηση του αριθμού των εργαζομένων κατά 325.000 φέτος, ενώ, παράλληλα, οι άνεργοι δεν θα υπερβούν τα 2,9 εκατομμύρια. Οι καθαρές αμοιβές ανά εργαζόμενο θα αυξηθούν 2,6% φέτος και 2,7% του χρόνου. Οι Γερμανοί αξιωματούχοι πρέπει να κάνουν δύο υπολογισμούς.

Πρώτον, την από μακρόν υπόσχεση της κ. Μέρκελ να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό και να αρχίσει τον καθαρό δανεισμό το 2015. Αυτό είναι σημαντικό πολιτικά, δεδομένου ότι η Γερμανία συνιστά ένα δημοσιονομικά σώφρον έθνος. Η δε γερμανική νοοτροπία δίνει έμφαση στη υπευθυνότητα και την τήρηση υποσχέσεων. Επίσης, είναι ζήτημα στρατηγικής για τη Γερμανίδα καγκελάριο, η οποία έχει αναδειχθεί σε ντε φάκτο ηγέτιδα της Ε.Ε. και διοικεί με το παράδειγμα. Μία μεταστροφή της θα ήταν λάθος μήνυμα, όταν η Γαλλία ζητεί παράκαμψη των δημοσιονομικών κανόνων. Δεύτερον, είναι πιθανόν, εάν η Γερμανία με δανεισμό προχωρήσει σε δαπάνες, να προκαλέσει αναθέρμανση του ΑΕΠ σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Συν τοις άλλοις, ίσως δυσκολεύεται να αντιληφθεί γιατί κέρδισε εύσημα για την ηθική στάση της με τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, η οποία ανέκοψε την ανάπτυξη, αλλά επικρίνεται, επειδή υπήρξε αντίστοιχα συνειδητή στη δημοσιονομική υπευθυνότητα.

Οι υπολογισμοί για τον Βλαντιμίρ Πούτιν είναι διαφορετικοί. Εχει συχνά καυχηθεί για την ετήσια αύξηση του ΑΕΠ της Ρωσίας στο 7% μεταξύ 2000 – 2008. Ηξερε, όμως, ότι μεγάλο μέρος από αυτήν οφειλόταν στις υψηλές τιμές των πρώτων υλών. Οι πόροι αυτοί συνεισφέρουν το 18,7% στο ΑΕΠ της χώρας. Πάντως, οι αριθμοί του ΑΕΠ έχουν εφήμερη σημασία για τον Βλαντιμίρ Πούτιν, επειδή είναι ιδιαίτερα εξαρτημένοι από απροσδόκητους εξωτερικούς παράγοντες, που δεν ελέγχει. Ο Ρώσος πρόεδρος, αντί να απαντήσει με πολιτικές στην επίδοση της οικονομίας, ενισχύει τον έλεγχό του στο σύστημα εξουσίας και επιτείνει τις προπαγανδιστικές τους απόπειρες για να αντεπεξέλεθει στις δύσκολες εποχέςπου έρχονται. Ως ενός σημείου, η εξασθένηση των τιμών του πετρελαίου επέχει τη θέση πολιτικού παιχνιδιού στα χέρια του. Οι Ρώσοι στην πλειονότητά τους πιστεύουν πως η Δύση έχει κηρύξει πόλεμο εναντίον της χώρας τους και πολλοί είναι πρόθυμοι να υπομείνουν κάποιες δυσκολίες. Πέραν τούτου, οι ακόμα χαμηλότερες τιμές του πετρελαίου δίνουν αφθονία ρευστού να διανείμει στον δημόσιο τομέα και στους εργαζομένους στη δημόσια ασφάλεια, οι οποίοι συνιστούν τη βάση στήριξής του. Δεν υπάρχει λόγος για τον κ. Πούτιν να αγωνιστεί για αύξηση του ΑΕΠ κατά κάποια δέκατα της ποσοστιαίας μονάδας, εκχωρώντας εδάφη στη Δύση. Αναφορικά με την Αγκελα Μέρκελ, εκεί είναι ένα θέμα κόστους και απόδοσης.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή