Ο άνευ προηγουμένου έλεγχος της ΕΚΤ στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Ευρωζώνης θα βοηθήσει να ανακοπεί η έλλειψη πιστώσεων από την οποία πάσχουν οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Αυτό θεωρούν στελέχη ορισμένων από τις μεγαλύτερες τράπεζες της Ευρωζώνης. «Οταν θα διασαφηνισθεί ο κίνδυνος σχετικά με τα επίπεδα κεφαλαιακής επάρκειας, οι τράπεζες θα είναι πιο ανοικτές στη χορήγηση πιστώσεων», εκτιμά ο Τζουζέπε Καστάνια, διευθύνων σύμβουλος της ιταλικής Banca Popolare di Milano Scarl, που προσβλέπει σε ετήσια αύξηση πιστώσεων της τάξεως του 5% μέχρι και το 2016, μετά την πτώση κατά 4,2% το 2013.
Ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, χρησιμοποιεί αυτόν τον έλεγχο διάρκειας ενός έτους για να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στο χρηματοπιστωτικό σύστημα προτού αναλάβει την εποπτεία των τραπεζών, τον Νοέμβριο. Η ΕΚΤ μελέτησε τους ισολογισμούς των μεγαλύτερων 130 τραπεζών της Ευρωζώνης για να εντοπίσει τις επισφαλείς πιστώσεις τους και να διασφαλίσει πως διαθέτουν αρκετά κεφάλαια για να αντεπεξέλθουν σε οικονομικά πλήγματα. Τα αποτελέσματα των τεστ θα δοθούν στη δημοσιότητα στις 26 Οκτωβρίου. Τον περασμένο μήνα, ο κ. Ντράγκι δήλωσε ότι τα τεστ κοπώσεως της ΕΚΤ ίσως εξώθησαν τις τράπεζες να περιορίσουν περαιτέρω τις πιστώσεις, αλλά όταν θα έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος, θα βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση και θα μπορούν να αυξήσουν τον δανεισμό. Ιδιαιτέρως στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, μια αύξηση των πιστώσεων είναι κρίσιμη για να αποτραπεί μια τρίτη ύφεση στην Ευρωζώνη. «Είναι σαν μια πληγή που πρέπει να απολυμανθεί άμεσα», τόνισε ο Ντράγκι σχετικά με την εξυγίανση των ευρωπαϊκών τραπεζών και πρόσθεσε: «Οι τράπεζες θα αρχίσουν και πάλι να δανείζουν σε πολύ καλύτερη θέση». Σύμφωνα με την ΕΚΤ, ο δανεισμός σε καταναλωτές και επιχειρήσεις συρρικνώθηκε κατά 1,5% σε ετήσια βάση τον Αύγουστο, καταγράφοντας τον 28ο συναπτό μήνα πτώσης. Οι πιστώσεις σε ισπανικές επιχειρήσεις και νοικοκυριά ήταν στο χαμηλότερο επίπεδό τους από το 2006 ενώ στην Πορτογαλία έφθασαν στο χαμηλότερο των τελευταίων επτάμισι ετών. Στην Ιταλία και την Ελλάδα υποχώρησαν στα επίπεδα του 2010.
Η απροθυμία των τραπεζών να δανείσουν όταν η ΕΚΤ τις πιέζει να εξυγιάνουν τα οικονομικά τους ίσως περιόρισε τη ζήτηση για τα φθηνά μακροπρόθεσμα δάνεια που τους προσέφερε η Τράπεζα τον Σεπτέμβριο για να τονωθεί η οικονομία. Αυτό εκτιμά ο Χοσέ Μανουέλ Γκονζάλες Πάραμο, υψηλόβαθμο στέλεχος της Banco Bilbao Vizcaya Argentaria SA (BBVA), ο οποίος θεωρεί ότι θα είναι πιο πρόθυμες να αντλήσουν κεφάλαια στον επόμενο γύρο, όταν θα έχουν λήξει τα τεστ κοπώσεως.
Κάποιοι αμφισβητούν το κατά πόσον μπορούν αυτές οι πολιτικές της ΕΚΤ να φέρουν την ανάκαμψη εάν δεν λάβουν μέτρα οι κυβερνήσεις για να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους. «Οσο δεν υπάρχουν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, οι επενδύσεις δεν θα ανακάμψουν», σχολίασε προ ημερών ο Γιούργκεν Φίτσεν, συν-διευθύνων σύμβουλος της Deutsche Bank. Ωστόσο, εκτιμά πως η ανάληψη ενός ρόλου εποπτικής αρχής από την ΕΚΤ αποτελεί «σημαντικό βήμα προς τη δημιουργία μιας σταθερής και ασφαλούς βιομηχανίας χρηματοπιστωτικών στην Ευρώπη».
Οπως δήλωσε προ ημερών ο κ. Ντράγκι, οι τράπεζες που θα εποπτεύσει άμεσα η ΕΤΚ έχουν ήδη «ενισχύσει τους ισολογισμούς τους» κατά σχεδόν 203 δισ. ευρώ από τα μέσα του 2013. Τα συμπεράσματα των τεστ της ΕΚΤ ενδέχεται, άλλωστε, να εξωθήσουν τις τράπεζες σε εξαγορές ανταγωνιστών τους, οπότε και θα αυξήσουν τα έσοδά τους μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, πιστεύει ο Ολιβιέ Λεφέβρ, στέλεχος στον βραχίονα διαχείρισης κεφαλαίων της γαλλικής τράπεζας Natixis S.A. Σύμφωνα με τον Πιερφρανσέσκο Σαβιότι, διευθύνοντα σύμβουλο της Banco Popolare, η ανάκαμψη θα εξαρτηθεί από τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές, καθώς «υπάρχει άφθονη ρευστότητα στο σύστημα και μόλις ανακάμψει η ζήτηση, οι τράπεζες θα είναι έτοιμες να δανείσουν».