Στα αζήτητα κινδυνεύει να μείνει περίπου ο μισός προϋπολογισμός του πιο φιλόδοξου προγράμματος για τη χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων μικρομεσαίων επιχειρήσεων, καθώς περίπου το 60% των δικαιούχων δεν έχει προσέλθει για την υλοποίηση της επένδυσης.
Από τον προϋπολογισμό των 900 εκατ. ευρώ περίπου, που είχε εγκριθεί ως δημόσια δαπάνη, τα 400 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι θα μείνουν στα αζήτητα, με τους δικαιούχους επενδυτές, που συνολικά φθάνουν τις 13.500, να εμφανίζονται απρόθυμοι ή ανήμποροι να υλοποιήσουν την επένδυση για την οποία έχουν καταθέσει αίτηση και η οποία μάλιστα έχει λάβει και τη σχετική έγκριση. Η εξέλιξη αυτή αποκαλύπτει το πρόβλημα που διαπιστώνεται στην υλοποίηση των επενδυτικών προτάσεων και το οποίο συμπυκνώνεται στα αυστηρά κριτήρια που θέτουν οι τράπεζες, αλλά και στην έλλειψη ρευστότητας που χαρακτηρίζει τους υποψήφιους επενδυτές. Σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα στοιχεία, από τα 900 εκατ. ευρώ έχουν εκταμιευθεί 100 εκατ. ευρώ σε περίπου 2.750 επιχειρήσεις με τη μορφή προκαταβολών, ενώ η εκτίμηση είναι ότι το πρόγραμμα δεν θα απορροφήσει πάνω από 450 εκατ. ευρώ περίπου.
Η εικόνα που μεταφέρεται από τους φορείς και τα επιμελητήρια είναι ότι το πρόβλημα εντοπίζεται ήδη από το αρχικό στάδιο έναρξης της επένδυσης, δηλαδή στο αίτημα για την προκαταβολή, στάδιο κατά το οποίο οι υποψήφιοι επενδυτές θα πρέπει να καταθέσουν ισόποση της προκαταβολής εγγυητική επιστολή. Σύμφωνα με τους ίδιους παράγοντες, για την εξασφάλιση εγγυητικής επιστολής οι τράπεζες αξιώνουν εμπράγματες εξασφαλίσεις, που στην πλειονότητα των περιπτώσεων δεν υπάρχουν, λόγω και της υποτιμητικής τάσης στην αξία των ακινήτων. Σημαντικό ανασταλτικό παράγοντα αποτελεί, επίσης, η ύπαρξη δυσμενών στοιχείων στην «Τειρεσίας», αλλά και η απουσία φορολογικής ή ασφαλιστικής ενημερότητας. Από την πλευρά των τραπεζών προβάλλεται ως ανασταλτικός παράγοντας στη χρηματοδότηση η μη συμμετοχή του επενδυτή, ο οποίος, σύμφωνα με τα τραπεζικά κριτήρια και προκειμένου να αιτηθεί δανείου, θα πρέπει να συνεισφέρει το 20% τουλάχιστον του προϋπολογισμού της επένδυσης. Οι τράπεζες επιμένουν ότι η μη εξασφάλιση ιδίας συμμετοχής από την πλευρά του επενδυτή δεν διασφαλίζει την τράπεζα και θέτει εν αμφιβόλω την αξιοπιστία του επιχειρηματικού σχεδίου. Εις επίρρωσιν, μάλιστα, αυτής της άποψης, προβάλλουν το γεγονός ότι η επιτυχία του προγράμματος είναι μεγαλύτερη σε αυτούς που εντάχθηκαν ως δυνητικοί δικαιούχοι και μικρότερη σε αυτούς που εντάχθηκαν από το αρχικό στάδιο. Σημειώνεται ότι το πρόγραμμα, λόγω της μεγάλης ζήτησης που είχε όταν προκηρύχθηκε, επέτρεψε την ένταξη επιπλέον 4.700 δικαιούχων –πρόσθετων των 8.800– που εγκρίθηκαν σε πρώτη φάση, με την προϋπόθεση ότι είχαν υλοποιήσει με δικούς τους πόρους το 30% της επένδυσης.
Το πρόγραμμα καλύπτει τους τομείς της μεταποίησης, του τουρισμού, του εμπορίου και των υπηρεσιών για υφιστάμενες πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, καθώς και νέες – υπό σύσταση πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Οι προτάσεις που εγκρίθηκαν κάλυπταν το σύνολο της επικράτειας της χώρας, στον βαθμό που επρόκειτο για πρόγραμμα που υλοποιείται μέσω των 13 Περιφερειακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ και τα ποσοστά της ενίσχυσης διαμορφώνονται από 40% έως 60%, ανάλογα με την περιφέρεια και το μέγεθος της επιχείρησης.