Τέλος στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων έδωσε χθες η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ χωρίς πάντως να άρει πλήρως τη στήριξη προς τη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Το έπραξε αυτό επαναλαμβάνοντας τη δέσμευσή της πως τα επιτόκια του δολαρίου θα παραμείνουν σε χαμηλά επίπεδα για «ένα σημαντικό χρονικό διάστημα» και μετά τη λήξη του προγράμματος, ενώ το πότε θα αυξηθούν θα εξαρτηθεί από τις οικονομικές εξελίξεις.
Μέσα σε 5 χρόνια η Fed δαπάνησε άνω των 3 τρισ. δολ., περίπου το μέγεθος της γερμανικής οικονομίας, σε αγορές ομολόγων, σύμφωνα με το Bloomberg.
Εξηγώντας την επιλογή της να διακόψει την παροχή ρευστότητας στην οικονομία, η Fed επικαλέσθηκε την ανάκαμψη της αμερικανικής οικονομίας που προεξόφλησε πως θα συνεχισθεί παρά την επιβράδυνση σημαντικών οικονομιών, αλλά και τη βελτίωση στην αμερικανική αγορά εργασίας, καθώς υπογράμμισε πως «περιορίζεται το πρόβλημα ελλιπούς αξιοποίησης του εργατικού δυναμικού».
Στη διάρκεια των προηγούμενων πέντε ετών, σύμφωνα με το Bloomberg, η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ δαπάνησε περισσότερα από 3 τρισ. δολάρια, περίπου το μέγεθος της γερμανικής οικονομίας δηλαδή, σε αγορές ομολόγων προκειμένου να τονώσει την οικονομία και να την ανασύρει από την παγκόσμια ύφεση του 2008. Τον τελευταίο αυτόν γύρο ποσοτικής χαλάρωσης εγκαινίασε πριν από δύο χρόνια το φθινόπωρο του 2012, όταν ανακοίνωσε μηνιαίες αγορές ομολόγων αξίας 85 δισ. δολαρίων μέχρις ότου υποχωρήσει η ανεργία στις ΗΠΑ από το τότε ανησυχητικό 8,1% σε επίπεδα κάτω από το 6%. Αφησε, έτσι, ανοιχτό τον ορίζοντα αυτού του τελευταίου γύρου μη θέτοντας κανένα χρονικό ή ποσοτικό όριο στις αγορές. Ο στόχος έχει θεωρητικά επιτευχθεί, καθώς η ανεργία στις ΗΠΑ έχει υποχωρήσει στο 5,9% και η αμερικανική οικονομία ανακάμπτει με υγιείς ρυθμούς ανάπτυξης.
Από τον Δεκέμβριο του 2013, οπότε η Fed αποφάσισε πως έπρεπε να περικόψει τις ενέσεις ρευστότητας στην οικονομία, προχώρησε σε τακτικές μειώσεις των αγορών ομολόγων. Ετσι, αρχής γενομένης από τον Ιανουάριο και με επτά συναπτές μειώσεις κατά 10 δισ. δολάρια τη φορά, έφθασε να τις έχει περιορίσει στα 15 δισ. δολάρια τον μήνα. Ο περιορισμός των αγορών ομολόγων άρχισε επί Μπεν Μπερνάνκι και συνεχίστηκε με την Τζάνετ Γέλεν που τον διαδέχθηκε στο τιμόνι της Fed. Την άνοιξη του 2013 και μόνον η ανακοίνωση της Fed πως προετίθετο να μειώσει σταδιακά το πρόγραμμα τους επόμενους μήνες είχε προκαλέσει θύελλα στις αναδυόμενες αγορές.
Σε ό,τι αφορά το ακανθώδες θέμα του πληθωρισμού που έχει ενσπείρει διαφωνία στους κόλπους της Federal Reserve, καθώς στελέχη της έχουν ζητήσει την παράταση του προγράμματος φοβούμενοι τον κίνδυνο αποπληθωρισμού, η τράπεζα αναγνώρισε πως η υποχώρηση των τιμών της ενέργειας και άλλοι παράγοντες διατηρούν τον δείκτη των τιμών σε χαμηλά επίπεδα. Υπογράμμισε, όμως, πως συνολικά η οικονομία αναμένεται να κινηθεί προς τον στόχο που έχει θέσει η τράπεζα για πληθωρισμό 2% και τόνισε πως «η πιθανότητα να παραμείνει ο δείκτης κάτω από το 2% έχει μειωθεί κάπως από τις αρχές του έτους».
Μικρή απειλή αποπληθωρισμού
Σύμφωνα με οικονομικούς αναλυτές, ο τερματισμός των αγορών ομολόγων εγκυμονεί τον κίνδυνο του αποπληθωρισμού, όπως έχει προειδοποιήσει και ο Τζέιμς Μπούλαρντ, επικεφαλής της Fed του Σεντ Λιούις, που έχει ζητήσει την παράταση του προγράμματος. Τα τελευταία στοιχεία φέρουν τον πληθωρισμό στο 1,7%, επίπεδο κάτω του στόχου της τράπεζας για 2%. Οι πολέμιοι του προγράμματος δεν έπαψαν, βέβαια, από την έναρξή του να προειδοποιούν για τον κίνδυνο εκτίναξης του πληθωρισμού, κάτι για το οποίο έχουν διαψευσθεί παταγωδώς.