Η διστακτική κεντρική τράπεζα της Σουηδίας

Η διστακτική κεντρική τράπεζα της Σουηδίας

2' 50" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο Λαρς Σβένσον είναι ο άνθρωπος ο οποίος αφιέρωσε τη σταδιοδρομία του στο να αντιληφθεί τη λειτουργία του πληθωρισμού και το 2013 εγκατέλειψε το διοικητικό συμβούλιο της κεντρικής τράπεζας της Σουηδίας (Riksbank) σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Σήμερα ισχυρίζεται ότι μόνο η περικοπή των επιτοκίων δεν αρκεί για να διασωθεί η σουηδική και, πιθανώς, και η ευρωπαϊκή οικονομία συνολικά από την απειλή του αποπληθωρισμού. Ως πρώτο βήμα, η κεντρική τράπεζα πρέπει να μειώσει το επιτόκιο repo από το σημερινό 0,25% στο μηδέν ή ακόμα και στο -0,25%. Ο συμφοιτητής του πρώην προέδρου της Fed, Μπεν Μπερνάνκι, και του νομπελίστα Πολ Κρούγκμαν στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον επισημαίνει πως στη συνέχεια η κεντρική τράπεζα πρέπει να δώσει κατεύθυνση σχετικά με τη μελλοντική νομισματική πολιτική, βάσει της οποίας τα επιτόκια θα παραμείνουν αμετάβλητα για τουλάχιστον δύο χρόνια. «Η σημερινή της κατεύθυνση για αύξηση των επιτοκίων στα τέλη του 2015 είναι εντελώς εκτός πραγματικότητας», παρατηρεί ο Λαρς Σβένσον. Ακόμα και αυτά τα μέτρα «δεν θα είναι αρκετά, οπότε θα πρέπει να σκεφθούν ορισμένα μη συμβατικά μέτρα, όπως η αγορά περιουσιακών στοιχείων ή ακόμα και ένα ανώτατο επίπεδο στην ισοτιμία της σουηδικής κορώνας». Πέρυσι ο κ. Σβένσον είχε αποχωρήσει από την κεντρική τράπεζα, αφότου δεν εξασφάλισε την αναγκαία πλειοψηφία για μεγαλύτερη περικοπή επιτοκίων. Τελικά η πραγματικότητα τον δικαίωσε. Τον Ιούλιο το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα προχώρησε απροσδόκητα σε μείωση των επιτοκίων στα επίπεδα της κρίσης. Είχαν προηγηθεί μήνες με διαδοχική πτώση των τιμών καταναλωτή, η οποία υποδήλωνε ότι η μεγαλύτερη σκανδιναβική οικονομία διέτρεχε τον κίνδυνο να παγιδευθεί στον αποπληθωρισμό.

Επιπλέον, είχαν ακουστεί πολλές φωνές διαμαρτυρίας από οικονομολόγους, πολιτικούς και επιχειρηματίες, οι οποίοι διεκήρυτταν ότι οι πολιτικές της Riksbank καταστρέφουν τη σουηδική οικονομία. Ο Πολ Κρούγκμαν είχε κατηγορήσει την Τράπεζα ότι υιοθετεί μια «σαδομονεταριστική» προσέγγιση, επισημαίνοντας πως η Σουηδία κινδυνεύει να επαναλάβει τα λάθη της Ιαπωνίας. Από την πλευρά του ο Πίτερ Ντόιλ, πρώην επικεφαλής της αποστολής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στη Σουηδία, ζήτησε περαιτέρω κινητοποίηση. «Είναι απολύτως εφικτό το να εφαρμόσει μη συμβατικά μέτρα η Riksbank», τόνισε ο κ. Ντόιλ. «Διαθέτουν ευρεία γκάμα εργαλείων για να δράσουν». Τόσο ο Λαρς Σβένσον όσο και ο Πολ Κρούγκμαν επιρρίπτουν ευθύνες στον διοικητή Στέφαν Ινγκβις, ο οποίος επίσης διατελεί και πρόεδρος της Επιτροπής Τραπεζικής Εποπτείας της Βασιλείας, επειδή επικεντρώνεται περισσότερο στις τιμές των ακινήτων και στην αύξηση των πιστώσεων παρά στον πληθωρισμό. Οπως ισχυρίζονται, ο κ. Ινγκβις αύξησε τα επιτόκια αμέσως μετά την αποκλιμάκωση της κρίσης το 2010, αλλά μετά δεν είχε ανακλαστικά να αντιμετωπίσει τον αποπληθωρισμό. Η αντίδρασή του αυτή και η αδυναμία του να αποτρέψει την κάμψη των τιμών τους επτά από τους εννέα πρώτους μήνες του 2014 κινητοποίησε την πολιτική ηγεσία της Σουηδίας.

Το κυβερνών Σοσιαλιστικό Κόμμα είχε θέσει υπό συζήτηση το να επεκταθεί η εντολή της Τράπεζας, ώστε να εμπεριέχει έναν συγκεκριμένο στόχο μείωσης της ανεργίας. Με τα σημερινά δεδομένα ο δείκτης έχει φθάσει το 7,2%, πολύ υψηλά για τα σουηδικά δεδομένα και σχεδόν διπλάσιος της γειτονικής Νορβηγίας. Σε δήλωσή του στα μέσα Οκτωβρίου, ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Σουηδίας είχε επισημάνει πως τα τελευταία στοιχεία του πληθωρισμού, ο οποίος επί τρία συναπτά έτη δεν έχει προσεγγίσει τον επίσημο στόχο του 2%, δημιουργεί μείζονα αβεβαιότητα. Ωστόσο, εξέφρασε την πεποίθησή του πως η οικονομική συνεργασία ενισχύεται. Σύμφωνα με τον Λαρς Σβένσον, εν κατακλείδι, η αποτυχία της Τράπεζας να δράσει εγκαίρως σημαίνει πως ο πληθωρισμός είναι τόσο χαμηλός, ώστε το πραγματικό επιτόκιο repo δεν είναι αρκετά χαμηλό, ακόμα και όταν το ονομαστικό επιτόκιο repo βρίσκεται σε μηδενικά επιτόκια.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή