Περίπου 25 εκατομμύρια Αμερικανοί δεν διατηρούν λογαριασμό σε τράπεζα. Ακόμη 68 εκατομμύρια Αμερικανοί αξιοποιούν στο ελάχιστο τις υπηρεσίες που προσφέρει η τράπεζά τους. Με άλλα λόγια, διατηρούν λογαριασμό σε τράπεζα αλλά είναι, επίσης, πελάτες εταιρειών παροχής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Από τα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Εγγύησης Καταθέσεων (FDIC) διαπιστώνεται πως αρκετοί Αμερικανοί πολίτες προτιμούν να διεκπεραιώνουν συναλλαγές μέσω προπληρωμένων πιστωτικών καρτών ή επιταγών ή βραχυπρόθεσμων δανείων από εταιρείες χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, όπως οι Check Center και RiteCheck, παρά να χρησιμοποιούν την καθιερωμένη οδό των τραπεζών.
Οι επίσημες αρχές επιμένουν πως όλοι πρέπει να έχουν έναν λογαριασμό στην τράπεζα, διότι είναι ασφαλέστερες και λιγότερο δαπανηρές από όλα τα άλλα εναλλακτικά σενάρια. Μια τράπεζα, υποστηρίζουν οι ίδιοι, αποπνέει σταθερότητα.
Πολλοί Αμερικανοί πολίτες, ωστόσο, διατείνονται ότι προτιμούν να στρέφονται σε εταιρείες παροχής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Ορισμένοι από αυτούς δεν έχουν σταθερή περιουσιακή κατάσταση, αλλά υπάρχουν και άλλοι που απολαμβάνουν μεγαλύτερη σταθερότητα. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα ενός καθηγητή πανεπιστημίου που άνοιξε με 50 δολάρια έναν λογαριασμό αποταμιεύσεων για την κόρη του. Τον επόμενο μήνα, όταν πήγε να κάνει μια ακόμη καταβολή, προέκυψαν μόνο 45 δολάρια. Ενημερώθηκε πως η τράπεζα χρέωνε τους λογαριασμούς αποταμιεύσεων όπου έχουν κατατεθεί χαμηλά ποσά. Αποφάσισε, τελικά, να κλείσει τον λογαριασμό της κόρης του και τον δικό του. Μια άλλη περίπτωση αφορά έναν επιστάτη που εργαζόταν κάποτε ως βοηθός σεφ σε ένα από τα εστιατόρια του Διεθνούς Αεροδρομίου «Τζον Φ. Κένεντι» στη Νέα Υόρκη. Οταν έχασε τη δουλειά του ως βοηθός σεφ έκλεισε τον τραπεζικό λογαριασμό του, καθώς δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να καλύπτει τις μηνιαίες προμήθειες.
Υψηλές προμήθειες, δίχως αμφιβολία, χρεώνουν και οι εταιρείες που προσφέρουν βραχυπρόθεσμα δάνεια και γενικότερα υπηρεσίες. Για την εξαργύρωση ενός τσεκ στη Νέα Υόρκη, η προμήθεια μπορεί να φθάσει έως το 1,98% του χρηματικού ποσού. Αυτές οι λύσεις, ωστόσο, εξυπηρετούν όσους χρειάζονται άμεσα χρήματα.
Μια άλλη επιλογή, ιδιαίτερα δημοφιλής μεταξύ των Λατινοαμερικανών μεταναστών, είναι η δημιουργία αποταμιευτικών ενώσεων όπου η διαχείριση γίνεται εκ περιτροπής από διαφορετικά άτομα ανά εβδομάδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης «Mission Asset Fund» του 2011, το 6% του πληθυσμού των ΗΠΑ άνω των 15 ετών αποταμιεύει σε άτυπες οργανώσεις δανεισμού.
Επειτα από χρόνια διαμάχης για τους πολίτες που παραμένουν εκτός τραπεζικού συστήματος, οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να αναθεωρήσουν το όλο ζήτημα. Το πρόβλημα δεν είναι εκείνοι που επιλέγουν να είναι εκτός τραπεζικού συστήματος, αλλά ότι το κόστος των τραπεζικών υπηρεσιών είναι πλέον αρκετά υψηλό. Η «Financial Clinic», μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που επικεντρώνεται στη χρηματοοικονομική ασφάλεια των πολιτών (όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα της), είχε καταγράψει σε μια έρευνα «χαμηλότερη χρήση των εναλλακτικών χρηματοοικονομικών υπηρεσιών/αυξημένη χρήση τραπεζών». Τώρα πια δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Συνεισφέρει, πράγματι, η χρήση των τραπεζικών υπηρεσιών στην οικονομική «υγεία» ενός πολίτη; Για έναν όλο και αυξανόμενο αριθμό ατόμων, η απάντηση είναι αρνητική.
* Η κ. Λίζα Σέρβον είναι καθηγήτρια στο New School της Νέας Υόρκης.