Υπάλληλοι τυπικοί στην εργασία τους, εξυπηρετικοί, με πτυχία, μεταπτυχιακά, διδακτορικά, ξένες γλώσσες, οι οποίοι όχι μόνον τηρούν το ωράριο, αλλά κάνουν και υπερωρίες. Οχι, δεν πρόκειται για υπαλλήλους που εργάζονται σε κάποια μεγάλη ιδιωτική εταιρεία ή σε κάποια πολυεθνική. Πρόκειται για Ελληνες δημοσίους υπαλλήλους οι οποίοι εργάζονται στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Και αν η περιγραφή σάς φαίνεται ύποπτα ιδανική, ίσως η αίσθησή σας να αμβλυνθεί εάν πληροφορηθείτε ότι έτσι τους περιγράφουν τρεις φοιτητές, ηλικίας 20 έως 22 χρόνων, οι οποίοι έκαναν επί τρεις μήνες την πρακτική τους σε τμήμα του υπουργείου.
Τον Δεκέμβριο του 2013 η δικηγορική εταιρεία «Καρατζάς και Συνεργάτες», θέλοντας να γιορτάσει τα 50 χρόνια λειτουργίας της, διοργάνωσε σε συνεργασία με την «Κ» διαγωνισμό συγγραφής άρθρου για φοιτητές με θέμα «Η αξιολόγηση κρατικών δομών, θεσμών και προσώπων σε μια σύγχρονη δημοκρατία». Το άρθρο έπρεπε να είναι γραμμένο στην αγγλική γλώσσα και το καλύτερο από τα διαγωνιζόμενα θα δημοσιευόταν, όπως και έγινε στην αγγλική έδοση της «Κ». Νικήτρια του διαγωνισμού αναδείχθηκε η 20χρονη σήμερα Δάφνη Γιοβανώφ, φοιτήτρια Νομικής στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο. Δεύτερος, ο Δημήτρης Αντωνόπουλος, 21 ετών, φοιτητής στο Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικών του ΕΚΠΑ και τρίτη η 22χρονη Μαρία – Ελένη Δολιανίτη, επίσης φοιτήτρια Νομικής στο ίδιο πανεπιστήμιο.
Οι απόψεις που ανέπτυξαν στα κείμενά τους τα τρία παιδιά προκάλεσαν το ενδιαφέρον του υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος τους πρότεινε τρίμηνη πρακτική εξάσκηση σε κάποιο τμήμα του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης προκειμένου να δουν από κοντά και να ζήσουν εκ των έσω τα όσα κατέγραφαν στα άρθρα τους. Μάλιστα, χθες, μετά την Η Δάφνη, ο Δημήτρης και η Μαρία – Ελένη είχαν την ευκαιρία να ζήσουν για τρεις μήνες εκ των έσω τα όσα κατέγραφαν στα άρθρα τους, πέρυσι τον Δεκέμβριο, σε διαγωνισμό συγγραφής για φοιτητές με θέμα «Η αξιολόγηση κρατικών δομών, θεσμών και προσώπων σε μια σύγχρονη δημοκρατία». ολοκλήρωση της πρακτικής, ο υπουργός συναντήθηκε με τους τρεις νέους προκειμένου να ακούσει τις απόψεις τους και να δει το Δημόσιο «με τα δικά τους μάτια». Τι «είδαν», λοιπόν;
Η Δάφνη, ο Δημήτρης και η Μαρία – Ελένη εργάστηκαν στο Τμήμα Μεταβολών, ένα αντιπροσωπευτικό τμήμα για τις διαδικασίες με τις οποίες λειτουργεί το Δημόσιο, αφού από εκεί «περνούν» όλα τα θέματα που αφορούν μετατάξεις, αποσπάσεις, προαγωγές κ.λπ. Τι τους εντυπωσίασε από την «επαφή» τους με το Δημόσιο; Η εργατικότητα και τα προσόντα των υπαλλήλων. Τι τους προβλημάτισε και θεωρούν μεγάλο μείον; Η γραφειοκρατία και η πολυνομία.
«Οι άνθρωποι με τους οποίους δούλεψα ήταν μορφωμένοι, άξιοι, παραγωγικοί, ενδιαφέρονταν για τη δουλειά τους», λέει στην «Κ» η Δάφνη. «Περίμενα να δω άλλα πράγματα και άλλα είδα. Με όλα αυτά που ακούμε για το Δημόσιο, περίμενα να μη βρω κανέναν εκεί, ήταν και καλοκαίρι, αλλά είδα ανθρώπους που πάλευαν να εξυπηρετήσουν τους πολίτες, είχαν προσόντα. Ξέρω ότι δεν είναι παντού έτσι, αλλά… ακούς για το Δημόσιο και νομίζεις ότι είναι ανοσιούργημα. Ισως δεν είναι έτσι…», προσθέτει ο Δημήτρης. Αντίστοιχη ήταν η αίσθηση που αποκόμισε η Μαρία – Ελένη. «Αλλαξε η απόψή μου για τους δημοσίους υπαλλήλους. Οι άνθρωποι που δούλευαν εκεί έμεναν πιο αργά από το ωράριό τους και οι μισθοί τους είναι μάλλον χαμηλοί. Αυτό που δεν καταλαβαίνουν συχνά οι πολίτες είναι ότι υπάρχει μεγάλος φόρτος εργασίας».
Κοινή αίσθηση των τριών φοιτητών είναι ότι βασικά προβλήματα του Δημοσίου είναι η γραφειοκρατία και η πολυνομία, ενώ ο Δημήτρης σε αυτά προσθέτει και την παραγωγικότητα, σημειώνοντας, ωστόσο, ότι «δεν έχει να κάνει με την τεμπελιά, αλλά με το ότι πολλοί υπάλληλοι κάνουν τη δουλειά τους με μολύβι και όχι με υπολογιστή, λόγω έλλειψης πόρων».
Αξιολόγηση
Από την παραμονή τους στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και οι τρεις πείσθηκαν ότι η αξιολόγηση είναι απαραίτητη για την εξέλιξη του Δημοσίου και των ίδιων των υπαλλήλων. «Πιστεύω ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει ως κίνητρο για τους “κακούς” υπαλλήλους», λέει η Μαρία – Ελένη.
Η Δάφνη, η Μαρία – Ελένη και ο Δημήτρης «όταν μεγαλώσουν» δεν θέλουν να εργαστούν στο Δημόσιο, ή τουλάχιστον είναι επιφυλακτικοί, λόγω της κατάστασης που υφίσταται σήμερα. «Θα με ενδιέφερε… αν αλλάξουν τα πράγματα», λέει χαρακτηριστικά η Δάφνη. «Δίνει προοπτική, αλλά δεν ικανοποιεί τις φιλοδοξίες ενός νέου εργαζομένου», προσθέτει ο Δημήτρης. «Θα δούλευα αν μπορούσα να αξιοποιήσω τις γνώσεις μου. Δεν θέλω να πάνε χαμένες οι σπουδές μου», καταλήγει η Μαρία – Ελένη.