Η περιπλοκότητα του πολιτικού συστήματος

Η περιπλοκότητα του πολιτικού συστήματος

3' 48" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η ​​ελληνική οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα ήταν πάντοτε περίπλοκη. Αυτό σημαίνει ότι θέματα που σε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές κοινωνίες λύνονται ή διευθετούνται με κάποια κοινώς αποδεκτή μέθοδο, στη χώρα μας συσσωρεύονται άλυτα, ενώ εμποδίζουν την επίλυση νέων προβλημάτων κ.ο.κ. Την αποτυχία αυτή σε μεγάλο βαθμό πολλοί τη χρεώνουν στο πολιτικό σύστημα. Συμφωνώ, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι το πολιτικό μας σύστημα δεν είναι επίκτητη δομή στην κοινωνία μας αλλά γέννημα–θρέμμα των δικών μας πολιτικών επιλογών.

Είναι λοιπόν προφανές ότι το «κουβάρι» των παραπάνω «αντιθέσεων» δένεται κυρίως γύρω από ένα πολιτικό σύστημα που εμείς οι ίδιοι δημιουργήσαμε! Αρα από εκεί πρέπει να ξεκινήσουν οι μείζονες, αναγκαίες αλλαγές για να έχουν διατηρησιμότητα οι όποιες, δειλές και αποσπασματικές, παρεμβάσεις έγιναν στην κοινωνία και στην οικονομία αυτά τα χρόνια της κρίσης. Μόνον έτσι θα μπορέσουν να ολοκληρωθούν/ενοποιηθούν σε ένα σχέδιο, που να δίνει προοπτική στον τόπο. Και ασφαλώς, όταν λέμε πολιτικό σύστημα εννοούμε, εκτός από τους θεσμούς και τις δομές, και την πολιτική κουλτούρα που διαπερνά αυτό το σύστημα και ευρύτερα την κοινωνία. Μία κουλτούρα που συχνά είναι άσκοπα συγκρουσιακή, μη συναινετική, προσωποκεντρική, ενώ κυριαρχείται από λαϊκισμό και φοβία απέναντι στο πολιτικό κόστος.

Αυτή η νοοτροπία και η συμπεριφορά πρέπει να αλλάξουν άμεσα και ριζικά. Σε αυτό μπορούν να βοηθήσουν οι αλλαγές στους θεσμούς και στις δομές (τελευταία συζητούνται πολλές τέτοιες αλλαγές, και αυτό είναι παρήγορο). Πιο πολύ, όμως, νομίζω ότι βοηθά στην κατεύθυνση αυτή η δύναμη του παραδείγματος. Και παραδείγματα υπάρχουν πολλά: Στην επιχειρηματική κοινότητα και πώς έχει αντιδράσει/προσαρμοστεί σε συνθήκες κρίσης, στους εργαζομένους που αναθεωρούν το καταναλωτικό τους μοντέλο, στους νέους Ελληνες επιστήμονες που συνεργάζονται και δημιουργούν/παράγουν ιδέες, νέες και εφαρμόσιμες, που μπορούν να αποδώσουν πολλά εάν αξιοποιηθεί η δυναμική τους.

Ομως, παρατηρούμε (και στην πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή) ότι η τρέχουσα πολιτική αντιπαράθεση αναπαράγει τις χρόνιες παθογένειες και πολώνεται γύρω από «θέσεις» που είτε πρεσβεύουν τη στασιμότητα είτε διακηρύσσουν τη βίαιη ασυνέχεια. Και οι δύο «θέσεις» είναι απολύτως ακατάλληλες για την περίοδο που διανύει ο τόπος μας. Παράλληλα, η πολιτική αστάθεια που προκλήθηκε την τελευταία περίοδο μειώνει τις επιλογές που πρέπει να έχουμε στη διάθεσή μας.

Στο δυσοίωνο αυτό κλίμα, η κυβερνητική πρωτοβουλία να ζητηθεί ψήφος εμπιστοσύνης ήταν εύλογη. Το αποτέλεσμα ήταν θετικό για την κυβέρνηση, αλλά για να μεγιστοποιηθεί το όφελος για τον τόπο, πρέπει ο χρόνος που κερδήθηκε, να αξιοποιηθεί για ισχυροποίηση της διαπραγματευτικής θέσης της ελληνικής πλευράς απέναντι στους δανειστές μας, μέσα από πράξεις που θα κερδίσουν την αποδοχή τους αλλά και την εμπιστοσύνη των πολιτών.

Η έξοδος από τα Μνημόνια ασφαλώς και είναι θετικό στοιχείο και έχει μια προφανή πολιτική χρησιμότητα για τους κυβερνώντες, αλλά από μόνη της δεν στοιχειοθετεί ρεαλιστική στρατηγική εξόδου από την κρίση. Διότι θέτει το πιο επίμαχο ερώτημα: Μετά τα Μνημόνια, τι; Στο ερώτημα αυτό, έχω τη γνώμη ότι κυβερνώντες και αντιπολιτευόμενοι δεν απαντούν με ειλικρίνεια, αλλά ούτε με επάρκεια – τουλάχιστον προς το παρόν. Και αυτό επειδή πελαγοδρομούν μεταξύ της στασιμότητας και της ασυνέχειας:

Από τη μία πλευρά συχνά παρατηρούμε ότι πολλοί οπαδοί της λεγόμενης «ρεαλιστικής προσέγγισης» απλώς προσπαθούν να κερδίσουν χρόνο απέναντι στους δανειστές, υπερασπιζόμενοι ουσιαστικά την παραμονή της χώρας σε «καθεστώς ιδιαιτερότητας», σε κατάσταση δηλαδή που δεν αρμόζει σε κανονική ευρωπαϊκή χώρα. Θιασώτες αυτής της προσέγγισης φοβάμαι πως είναι και οι αποκαλούμενοι «μετριοπαθείς» στον χώρο της αντιπολίτευσης, οι οποίοι ναι μεν αρνούνται την επικίνδυνη οδό της βίαιης ρήξης με τη ευρωπαϊκή οικογένεια, αλλά δεν περιγράφουν καμία ουσιαστική αλλαγή (θεσμική, παραγωγική) για τον τόπο.

Από την άλλη πλευρά, οι υποστηρικτές της ασυνέχειας, που εξακολουθούν να έχουν μεγάλη δημοτικότητα και επιρροή στον αντιπολιτευτικό χώρο, βαυκαλίζουν τους πολίτες ότι ένα άλμα στο κενό θα είναι σωτήριο, επειδή  θα είναι «υπερήφανο»! Είναι βέβαιο ότι η συσχέτιση αυτών των δύο στοιχείων (σωτηρία, υπερηφάνεια) ανήκει στη σφαίρα της μεταφυσικής, γι’ αυτό και είναι προφανές πως δεν συνοδεύεται από καμία διαδικασία που μπορεί να στηρίξει την ορθότητα αυτής της επιλογής.|

Θα ήταν χρήσιμο, και για τις δύο πλευρές, της στασιμότητας και της ασυνέχειας, να επανεξετάσουν τις απόψεις τους και να… ζητήσουν «ψήφο εμπιστοσύνης» στο ερώτημα της προοπτικής: Ποιες αλλαγές πρέπει να γίνουν στο πολιτικό σύστημα για να αναζωογονηθεί η Δημοκρατία μας; Ποιες βελτιώσεις πρέπει να γίνουν στη Δημόσια Διοίκηση; Πώς αλλάζει το παραγωγικό μας μοντέλο, ώστε να συνάδει με την πραγματικότητα της εποχής; Πώς αξιοποιούμε το πολύ καλό ανθρώπινο δυναμικό μας και πώς ενισχύουμε την εκπαίδευσή μας, κυρίως την ανωτάτη; Οι απαντήσεις σε όλα αυτά συγκροτούν ένα σχέδιο προοπτικής άξιο για τους ανθρώπους αυτού του τόπου. Ισως θα ήταν χρήσιμο να τα εξετάσουμε, ένα ένα, σε επόμενη χρήση των φιλόξενων αυτών σελίδων…

* Ο κ. Νίκος Ευθυμιάδης είναι πρόεδρος Redestos Efthymiadis Agrotechnology Group και πρόεδρος ε.τ. ΣΒΒΕ.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή