Με τρεις ώρες καθυστέρηση, ενδεικτικό των διαφωνιών που υπάρχουν ακόμα και στο εσωτερικό της τρόικας, πραγματοποιήθηκε χθες η τηλεδιάσκεψη μεταξύ των εκπροσώπων των δανειστών της χώρας και του υπουργού Οικονομικών Γκ. Χαρδούβελη, και του κυβερνητικού κλιμακίου. Πάντως, λίγο πριν ξεκινήσει η συζήτηση, αξιωματούχοι των Βρυξελλών ανέφεραν πως αν δεν επέλθει συμφωνία μέχρι το τέλος της επόμενης εβδομάδας, τότε η κατάσταση είναι «οριακή», αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο παράτασης του υφιστάμενου προγράμματος ακόμα και για 12 μήνες.
Από χθες το πρωί τα στελέχη της Κομισιόν, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) εξέταζαν τις προτάσεις της κυβέρνησης που εστάλησαν το βράδυ της Τετάρτης. Στο πλαίσιο της προσπάθειας που γίνεται για άμεση επιστροφή του κλιμακίου της τρόικας στην Αθήνα, είχε προγραμματιστεί τηλεδιάσκεψη για τις 8 το βράδυ, η οποία όμως ξεκίνησε λίγο μετά τις 11 το βράδυ, αφού οι φορείς της τρόικας διαβουλεύονταν μεταξύ τους για να διαμορφώσουν μία κοινή στάση απέναντι στις ελληνικές θέσεις.
Η Αθήνα στις προτάσεις αρνείται αλλαγές στην αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, τη μείωση των συντάξεων, την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων και την αύξηση του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ που ισχύει στα νησιά. Επίσης, προτείνει το «πάγωμα» στις αυξήσεις των συντάξεων που θα γίνονταν τη διετία 2016-2017 και με τον τρόπο αυτό αποτρέπει την αύξηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης κατά 920 εκατ. ευρώ. Ενα από τα θέματα τριβής με την τρόικα είναι το ζήτημα του δημοσιονομικού κενού του 2015, που η τρόικα το υπολογίζει έως και 3,6 δισ. ευρώ, ενώ η κυβέρνηση το θεωρεί μηδενικό. Κάτι που θα αποτυπωθεί και στον προϋπολογισμό του 2015 που κατατίθεται σήμερα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το ΔΝΤ είναι εκείνο που τηρεί «σκληρή» στάση, ενώ το ευρωπαϊκό κομμάτι της τρόικας εμφανίζεται πιο διαλλακτικό. Ευρωπαίος αξιωματούχος ανέφερε στην «Κ» πως οι προτάσεις της Αθήνας «δεν είναι πολλά υποσχόμενες», αν και άλλος αξιωματούχος δήλωνε λίγη ώρα πριν από την τηλεδιάσκεψη πως «υπάρχει ακόμα χρόνος μέχρι το Eurogroup της 8ης Δεκεμβρίου». Ωστόσο, επισήμαινε ότι αν ξεπεραστούν και τα τέλη της επόμενης εβδομάδας χωρίς να έχει επιτευχθεί συμφωνία με την τρόικα, τότε «είμαστε οριακά». Παρακολουθώντας τις δηλώσεις των Ευρωπαίων εταίρων τις τελευταίες ημέρες είναι ξεκάθαρο ότι χρησιμοποιούν τον παράγοντα χρόνο για να ασκήσουν επιπλέον πίεση στην Αθήνα να προχωρήσει σε περισσότερες μεταρρυθμίσεις.
Αν δεν κλείσει η τρέχουσα αξιολόγηση πριν από το τέλος του έτους, τότε ένα από τα πιο πιθανά σενάρια θα ήταν μία τεχνική προέκταση της υπάρχουσας δανειακής σύμβασης για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, ώστε η Ελλάδα να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με την τρόικα, αλλά και να έχει πρόσβαση στο 1,8 δισ. που υπολείπεται στο ευρωπαϊκό σκέλος του προγράμματος (αν δεν κλείσει η αξιολόγηση και δεν γίνει η τεχνική προέκταση, τότε τα υπολειπόμενα 1,8 δισ. του ευρωπαϊκού προγράμματος χάνονται).
Μία τέτοια προέκταση έχει πολιτικές επιπλοκές, δεδομένου ότι θα είναι δυνατή μόνο έπειτα από αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης και δεν μπορεί να γίνει με διαδικασίες-εξπρές, ενώ θα πρέπει να λάβει την έγκριση από έξι Κοινοβούλια κρατών-μελών. Κάτι το οποίο δεν μπορεί να αποφασιστεί τελευταία στιγμή, αλλά αρκετά νωρίτερα από την τελευταία ψηφοφορία της Γερμανικής Βουλής (17 Δεκεμβρίου).
Μάλιστα, Ευρωπαίος αξιωματούχος ανέφερε χθες πως το τρέχον πρόγραμμα της Ελλάδος θα μπορούσε να παραταθεί ακόμα και για 12 μήνες. Από την Ευρώπη επισημαίνουν πως η Ελλάδα θα πρέπει να βρίσκεται σε κάποια μορφή προγράμματος (είτε πρόσβαση σε πιστοληπτική γραμμή ECCL ή παράταση του υφιστάμενου προγράμματος) γιατί αλλιώς η ΕΚΤ δεν θα δέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως εγγυήσεις προκειμένου να χρηματοδοτεί τις ελληνικές τράπεζες. Η ΕΚΤ δέχεται τα ελληνικά ομόλογα κατ’ εξαίρεση, διότι η Ελλάδα βρίσκεται σε πρόγραμμα. Ετσι αν η Ελλάδα δεν έχει κάνει μια συμφωνία μέχρι το τέλος του χρόνου με την τρόικα τότε η ΕΚΤ θα σταματήσει να κάνει αποδεκτούς τους ελληνικούς τίτλους ως εγγύηση λόγω χαμηλής αξιολόγησης και οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να αντικαταστήσουν αυτόν τον φθηνό δανεισμό από την ΕΚΤ με έναν ακριβό μέσω του έκτακτου μηχανισμού άντλησης ρευστότητας ELA.