Ordo στα λατινικά σημαίνει τάξη, σειρά. Ordo ονομάζεται η ετήσια έκδοση «για την οικονομική και κοινωνική τάξη» που εκδίδουν ανελλιπώς από το 1948 Γερμανοί οικονομολόγοι. Ιδρύθηκε από κάποιους οι οποίοι τη δεκαετία του ’30 δημιούργησαν επιστημονική κίνηση με κέντρο το Πανεπιστήμιο Φράιμπουργκ και σημαία την «κοινωνική οικονομία της αγοράς», που αντιπαραβάλλονταν στην ακραία φιλελεύθερη αντίληψη της κατάργησης κάθε κρατικής παρέμβασης, αλλά και στον ανερχόμενο τότε ναζισμό που ήταν υπέρ της έντονης κρατικής παρέμβασης ως εθνικοσοσιαλιστική θεωρία…
Σήμερα, ο ορντοφιλελευθερισμός (ordoliberalismus) είναι κυρίαρχη αντίληψη στη Γερμανία, τόσο στην κυβέρνηση όσο και στην αντιπολίτευση. Αυτήν τη θεωρία έχει διδαχθεί και σε μεγάλο βαθμό ασπάζεται η πλειοψηφία των Γερμανών οικονομολόγων στις αγορές, στην Κεντρική Τράπεζα, όσοι εργάζονται στην ΕΚΤ και στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Γι’ αυτό αξίζει να προσεγγίσουμε τη δοξασία, που εξηγεί σε μεγάλο βαθμό πολλά απ’ όσα γίνονται στην Ευρώπη, καθώς η γερμανική αντίληψη έχει εφαρμογές σε πολλές χώρες, κυρίως στην Ελλάδα!
Στην καρδιά της θεωρίας είναι ότι η εμπλοκή του κράτους στην οικονομία περιορίζεται στη διαμόρφωση και στη σκληρή εφαρμογή των «κανόνων του παιχνιδιού» της οικονομίας και της αγοράς. Αν αφεθεί ανεξέλεγκτος ο ελεύθερος ανταγωνισμός, οδηγεί σε μονοπώλια και γι’ αυτό επιβάλλεται η διαμόρφωση ισχυρής αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας. Δεν ευνοούνται οι νομισματικές ή δημοσιονομικές παρεμβάσεις στην αγορά. Αν οι τιμές ή το επίπεδο των μισθών δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες της οικονομίας, αυτό οφείλεται σε θεσμικά εμπόδια, όπως οι συλλογικές διαπραγματεύσεις ή ο κατώτερος μισθός. Η λύση στα θέματα αυτά είναι γνωστή: διαρθρωτικές αλλαγές ώστε οι αγορές να γίνουν ευέλικτες.
Οσον αφορά τα δημοσιονομικά, το έλλειμμα του Δημοσίου, το χρέος κ.ά. είναι προβλήματα που οφείλονται στην ανεύθυνη συμπεριφορά των πολιτικών, που προσφέρουν κίνητρο σε (ευνοούν) λάθος πρακτικές. Η λύση είναι απλή. Απαιτείται γρήγορη και εντατική μείωση κρατικών δαπανών και σε μικρότερο βαθμό αύξηση των φόρων. Μικρότερο δημόσιο χρέος και λιγότερες κρατικές δαπάνες σημαίνουν λιγότερους φόρους για το μέλλον και αυτό θα οδηγήσει μελλοντικά σε αύξηση επενδύσεων. Κάθε δυσκολία να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι σημαίνει αποτυχία των πολιτικών να περάσουν (επιβάλουν) αναγκαίες περικοπές δαπανών ή αύξηση των φόρων και δείχνει έλλειψη πολιτικής βούλησης. Εφόσον ο υπερβολικός δανεισμός του κράτους είναι η αιτία της κρίσης, η αυστηρή λιτότητα, τα πακέτα διάσωσης, η μείωση μισθών κ.λπ. είναι το αναγκαίο κακό.
Λαμπρό παράδειγμα εφαρμογής της αντίληψης στη γερμανική οικονομία ήταν μια απόφαση το 2008, με την οποία μειώθηκαν οι κρατήσεις των ασφαλιστικών ταμείων και αυξήθηκε ο ΦΠΑ. Το κράτος δεν έχασε έσοδα, αφού η μείωση των εισφορών καλύφθηκε από την αύξηση του ΦΠΑ. Τα γερμανικά προϊόντα είχαν μικρότερο κόστος, έγιναν πιο ανταγωνιστικά και ευνοήθηκαν οι εξαγωγές. Παράλληλα, η μείωση της κατανάλωσης εξαιτίας της ανόδου του ΦΠΑ έπληξε τα εισαγόμενα από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες προϊόντα και τα χαμηλά εισοδήματα.
Η θεωρία έχει βαθιές ρίζες στη Γερμανία. Ισως επειδή την ευνοεί, πλήττοντας τις άλλες οικονομίες της Ευρώπης, αλλά είναι εις βάρος και της Ευρωπαϊκής Ενωσης όπως την γνωρίζουμε.