ΠΑΡΙΣΙ. Συγκίνηση σκόρπισε στους μελετητές του Σαίξπηρ ανά τον κόσμο η τυχαία ανακάλυψη μιας από τις πρωτότυπες εκδόσεις της πρώτης συλλογής θεατρικών έργων του Σαίξπηρ σε μία μικρή βιβλιοθήκη της βόρειας Γαλλίας. Το εύρημα φέρνει σε 233 τις συνολικές εκδόσεις της συλλογής, που έχουν καταγραφεί διεθνώς και θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό επειδή κάθε αντίτυπο περιλαμβάνει παραλλαγές, που θα μπορούσαν να φωτίσουν τις προθέσεις του βάρδου. Μεταξύ των 900 σελίδων περιλαμβάνονται σημειώσεις που αφήνουν να εννοηθεί ότι χρησιμοποιήθηκαν για κάποια παράσταση.
Σημαντικές οι σημειώσεις
Οι σημειώσεις θα μπορούσαν να μας πουν πολλά για την υποδοχή των έργων του Σαίξπηρ εκείνη την εποχή, τον τρόπο με τον οποίο γίνονταν δεκτά ως κείμενα για μία ερμηνεία, σχολιάζει ο Στάνλεϊ Ουέλς, επίτιμος πρόεδρος του Ιδρύματος Γενέτειρας του Σαίξπηρ. Οι ερευνητές δεν έχουν ακόμη αντιπαραβάλει το αντίτυπο με τα κείμενα ή άλλες συλλογές για να αποφασίσουν ποιες παραλλαγές περιέχει το συγκεκριμένο πρωτότυπο.
Ο Ρεμί Κορντονιέ, διευθυντής της μεσαιωνικής βιβλιοθήκης του Σεν Ομπέρ, έπεσε πάνω στο αντίτυπο ερευνώντας τα υπάρχοντα ενός Ιησουίτη ευαγγελιστή, που είχαν εντοπιστεί σ’ ένα ανενεργό σήμερα κολέγιο Ιησουιτών στην πόλη.
«Στην αρχή κράτησα επιφυλάξεις αφού δεν ήμουν σίγουρος 100% για την αυθεντικότητα της συλλογής», εξηγεί ο Κορντονιέ. Λείπουν, άλλωστε, οι 12 πρώτες σελίδες, που καταγράφουν την ημερομηνία έκδοσης και τον τόπο στον οποίο τυπώθηκε. Ετσι ο Κορντονιέ ζήτησε τη βοήθεια του Ερικ Ράσμουσεν, ειδικού στις πρώτες συλλογές του Σαίξπηρ με έδρα τη Νεβάδα, ο οποίος ταξίδεψε στη μικρή πόλη που βρίσκεται κοντά στο Καλαί για να τη μελετήσει. Ο Ράσμουσεν κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ήταν μεταξύ των 750 συλλογών που εκδόθηκαν το 1623, επτά χρόνια αφότου πέθανε ο Βάρδος. Κατά την εκτίμησή του, το βιβλίο ήταν «άμεσα αναγνωρίσιμο» ως αυθεντικό χάρη στα στοιχεία που το συνόδευαν, δηλαδή στο χαρτί που χρησιμοποιήθηκε και στο γεγονός ότι υπήρχαν λάθη που θα μπορούσαν να έχουν διορθωθεί σε μεταγενέστερα αντίγραφα.
Οι πρώτες συλλογές είναι οι πρώτες πλήρεις ανθολογίες έργων του Σαίξπηρ. Δεκαέξι από αυτά, συμπεριλαμβανομένης της Τρικυμίας και του Μάκβεθ δεν είχαν εκδοθεί στη διάρκεια της ζωής του, γεγονός που σημαίνει ότι η συλλογή τα διέσωσε από τη λήθη. Το 2006 ένα από τα αντίτυπα της πρώτης συλλογής πωλήθηκε προς 6,8 εκατ. δολάρια. Πιστεύεται ότι το αντίτυπο μεταφέρθηκε στο Σεν Ομέρ από Αγγλους πρόσφυγες που προσπάθησαν να διαφύγουν τις αγγλικανικές διώξεις. Η αξία του υπολογίζεται μεταξύ 2 εκατ. και 5 εκατ. ευρώ, αν και η Γαλλία δεν πρόκειται να πουλήσει το βιβλίο. Το αντίτυπο θα διατηρηθεί στο χρηματοκιβώτιο της βιβλιοθήκης μαζί με άλλα πολύτιμα αντικείμενα. Το Σεν Ομέρ είναι ένα αρχαίο λιμάνι, που έσφυζε από ζωή κατά τον Μεσαίωνα. Η βιβλιοθήκη του διαθέτει 800 σπάνια χειρόγραφα, καθώς και μία Βίβλο του Γκούτενμπεργκ.